20 Αυγούστου γιορτάζουν…

Απολυτίκιο της ημέρας

Προφήτης Σαμουήλ

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ἐκ στείρας ἐβλάστησας, δικαιοσύνης καρπός, προφαίνων τὴν μέλλουσαν, εὐεργεσίαν ἠμίν, Σαμουὴλ θεσπέσιε ὅθεν ἱερατεύσας, παιδιόθεν Κυρίω, ἔχρισας ὡς Προφήτης, Βασιλεῖς θείω μύρω. Καὶ νῦν τῶν σὲ εὐφημούντων, μάκαρ μνημόνευε.

• Άγιοι Ηλιόδωρος και Δοσάς

Οι Άγιοι Ηλιόδωρος και Δοσάς (ή Δοσαί ή Σοδάς) έζησαν επί βασιλείας Σαβωρίου, που ήταν βασιλιάς των Περσών. Αυτός λοιπόν, με τα στρατεύματα του, κατέλαβε μια πόλη των Ρωμαίων και άρχισε να γκρεμίζει τους ναούς των χριστιανών και να καίει τις άγιες εικόνες. Τότε ο Ηλιόδωρος, που τότε ήταν 95 χρονών, μαζί με τον Δοσά, παρουσιάστηκαν στον ασεβή βασιλιά και του έκαναν δριμύτατες παρατηρήσεις, ομολογώντας συγχρόνως τον Χριστό Θεό αληθινό. Τότε ο Σαβώρ τους βασάνισε σκληρά και ανελέητα. Αφού έκοψε τις μύτες τους, τελικά τους θανάτωσε καίγοντας τα κεφάλια τους.

• Άγιος Θεοχάρης ο Νεαπολίτης, από τη Μικρά Ασία

Το έτος 1740 μ.Χ., επί Σουλτάνου Αχμέτ και Ιμπραήμ Πασά γενικού διοικητή της Μικράς Ασίας, εκδόθηκε διάταγμα συγκέντρωσης των αγοριών των χριστιανών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μέσα σ’ αυτά βρέθηκε και ο ορφανός Θεοχάρης. Κάποια μέρα όμως, ο δικαστής της Νεάπολης (Νέβσεχηρ) Καππαδοκίας, είδε τον Θεοχάρη μέσα στο στρατόπεδο, του άρεσε και τον πήρε στο σπίτι του να περιποιείται τα ζώα του.

Η ευσέβεια και η ομορφιά του Θεοχάρη, έκαναν τον δικαστή να του προτείνει να γίνει γαμπρός του, αφού όμως γίνει πρώτα μωαμεθανός. Ο Θεοχάρης με θάρρος απάντησε. «Αφέντη μου, εγώ γεννήθηκα χριστιανός, και δεν μπορώ να αρνηθώ την πίστη του Σωτήρα μου και των πατέρων μου». Ο Οθωμανός δικαστής, θεώρησε την απάντηση προσβλητική και τον απείλησε με βασανιστήρια. Τότε ο Θεοχάρης έτρεξε στον Ναό του Αγίου Γεωργίου και μετάλαβε των αχράντων Μυστηρίων. Όταν του έκανε και πάλι πρόταση γάμου με την κόρη του ο δικαστής, ο Θεοχάρης σταθερά αρνήθηκε. Τότε μετά από σκληρά βασανιστήρια, τον οδήγησαν έξω από την πόλη της Νεάπολης, οπού τον λιθοβόλησαν και κατόπιν τον απαγχόνισαν, μεσημέρι στις 20 Αυγούστου 1740 μ.Χ.

Το 1923 μ.Χ. τα λείψανα του Αγίου Θεοχάρη ήλθαν στην Θεσσαλονίκη και τοποθετήθηκαν στον Ναό της Αγίας Αικατερίνης, όπου και σήμερα βρίσκονται.

• Άγιοι Ρηγίνος και Ορέστης «οι εν Κύπρω»

Οι Άγιοι Ρηγίνος και Ορέστης είναι άγνωστοι στους Συναξαριστές. Η μνήμη τους γινόταν στην Κύπρο, οπού υπέστησαν μαρτυρικό θάνατο από τους ειδωλολάτρες.
Κατάγονταν από τη Χαλκηδόνα (μάλλον Καρχηδόνα), όπου συνελήφθησαν από τον ηγεμόνα και διότι ήταν χριστιανοί φυλακίστηκαν. Όταν ελευθερώθηκαν κατέφυγαν στην Κύπρο, όπου, κοντά στη Λεμεσό, μαρτύρησαν για τη χριστιανική τους πίστη.
Τις πληροφορίες αυτές τις έχουμε από την Ακολουθία τους, που εκδόθηκε στη Λεμεσό το 1902 μ.Χ. (βλ. και Delehaye, Les Saints de Chypre, σελ. 271).
Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο φυλλάδιο του Πρεσβύτερου Χαράλαμπου Νεοφύτου (Λεμεσός 1995).

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Μαρτύρων σύλλογος νῦν εὐφραίνεται, ἀγγέλων ἄσμα, μεγαλύνομεν τὴν μνήμην ὑμῶν ἅγιοι, ἅπαντες μελωδοῦντες καὶ πιστῶς ἐκβοῶντες, χαίροντες τῆς Τριάδος, Δυὰς μαρτύρων καὶ κλέος Ρηγίνε καὶ Ὀρέστα, ὑπὲρ ὑμῶν ἀεῖ πρεσβεύετε.

Κοντάκιον
Ὡς θησαυρὸν πολυτελὴ ὁ Δεσπότης, καὶ κρήνην βρύουσα κρουνοὺς ἰαμάτων, τοὶς ἐπὶ γῆς παρέσχετο τὰ λείψανα ὑμῶν νόσους μὲν καθαίροντα, πάθημάτων ποικίλων χάριν βραβεύοντα, ταῖς ψυχαῖς ἀεννάως, διὸ συμφώνως Ρηγίνε τὴν ὑμῶν, Ὀρέστα πόθω τελοῦμεν πανήγυριν.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις ἀθλοφόρων ἡ ξυνωρίς, οἱ ἐκ Χαλκηδόνα ἀριστεύσαντες ἱερῶς, Ρηγίνε καὶ Ὀρέστα, ἐχθροῦ τὰς παρατάξεις κατενικήσατε.

• Άγιοι Τριανταεπτά Μάρτυρες που μαρτύρησαν στη Βιζύη της Θράκης

Απ’ αυτούς τους Αγίους, άλλοι μεν ήταν από το Βυζάντιο, άλλοι δε από την Φιλιππούπολη.
Συνελήφθησαν στη Βιζύη της Θράκης από τον έπαρχο Απελλιανό, και επειδή ομολόγησαν με θάρρος την αληθινή πίστη τους στον Χριστό, στην αρχή τους έκοψαν τα πόδια και τα χέρια και έπειτα τους έκαψαν ζωντανούς μέσα σε αναμμένο καμίνι.
Ο δε Παρισινός Κώδικας 1587, αναφέρει και κατάλογο ονομάτων τους ως εξής: Σευήρος, Ωρίωνας, Αντιλίνος, Μολίας, Ευδαίμονας, Σιλουανός, Σαβίνος, Ευστάθιος, Στράτωνας και Βόσβας από το Βυζάντιο, από δε τη Φιλιππούπολη Τιμόθεος, Παλμάτος, Μεστός, Νίκωνας, Δίφιλος, Δομετιανός, Μάξιμος, Νεόφυτος, Βίκτωρας, Ρίνος, Σατορνίνος, Επαφρόδιτος, Κερκάς, Γάιος, Ζωτικός, Κρονίονας, Ανθάνας, Εύρος, Ζωΐλος, Τύραννος, Αγαθός, Πανσθένης, Αχιλλέας, Πανθήριος, Χρύσανθος, Αθηνόδωρος, Παντολέοντας, Θεοσεβής, Γενέθλιος και Μέμνονας.
Στο δε Πατμιακό Κώδικα 266, αναφέρονται την 24η Αυγούστου και στο σύνολο τους 33 και με κάποιες διαφορές στα ονόματα τους, σε σχέση με τον Παρισινό Κώδικα. «ὴ αὕτη ἥμερα ἄθλησις τῶν ἁγίων μαρτύρων Σεβήρου καὶ Μέμνονος τῶν ἐν Θρᾴκῃ μαρτυρησάντων, ὧν τὰ ὀνόματα εἰσὶ ταῦτα: Ρίων, Ἀνειτυλλιανός, Σαβίνος, Εὐστάθιος, Στρατῖων, Βόσβας, οὗτοι εἴσι Βυζάντιοι. Τιμόθεος δὲ καὶ Παλμάτιος, Μεστός, Νικῶν, Δίφιλος, Δομέτιος, Μάξιμος, Νεόφυτος, Βίκτωρ, Βίνος, Σατορνίνος, Ἐπαφροδίτης, Κέρκος, Γάιος, Ζωίλος, Τύραννος, Ἀγαθός, Παρθένος, Ἀχιλλεύς, Πανθήριος, Χρύσανθος, Ἀθηνόδωρος, Παντολέων, Θεόσεβρος, Γενέθλιος, Ὧρος, οὗτοι Θράκες ὑπῆρχον ἐπὶ Διοκλητιανοὺ καὶ Μαξιμιανοὺ τῶν βασιλέων».

• Άγιοι Σέβηρος και Μέμνων ο Κεντυρίων

Ο Άγιος Σεβήρος ήταν από την Σίδη της Παμφυλίας, γιος του Θρακιώτη Πετρωνίου και της Μυγδονίας. Αυτός λοιπόν, όταν ήλθε στη Φιλιππούπολη και είδε τους Τριανταεπτά Αγίους Μάρτυρες (βλέπε 20 Αυγούστου) να αγωνίζονται γενναία για τον Χριστό, με θάρρος ομολόγησε και αυτός τον ένα και αληθινό Θεό. Αμέσως τότε ξέσχισαν τις σάρκες του με σιδερένια πυρακτωμένα νύχια, κατόπιν τον πριόνισαν, έπειτα του φόρεσαν σιδερένια πυρακτωμένη ζώνη και στο τέλος τον αποκεφάλισαν.
Παρόμοια βασανιστήρια υπέστη και ο Μέμνων, που και αυτός με τόλμη ομολόγησε τον Χριστό. Τελικά αυτόν, τον έκαψαν ζωντανό μέσα σε αναμμένο καμίνι.

• Άγιος Λούκιος ο βουλευτής

Ο Άγιος Λούκιος ο βουλευτής φόρεσε το στεφάνι του μαρτυρίου στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (299 μ.Χ.). Καταγόταν από την Κυρήνη της Λιβύης, και ήταν ένας από τους βουλευτές της. Αν και ειδωλολάτρης, ακολουθούσε το νόμο της συνείδησης και διακρινόταν για την επιεική και φιλάνθρωπη συμπεριφορά του.
Όταν λοιπόν ο επίσκοπος Κυρήνης Ιερομάρτυρας Θεόδωρος (βλέπε 4 Ιουλίου) φανέρωσε στο μαρτύριο του τους θαυμάσιους θησαυρούς της χριστιανικώτατης ψυχής του, ο Λούκιος ελκύστηκε και δέχτηκε το άγιο βάπτισμα. Αφού άναψε μέσα του η χριστιανική φλόγα, μπόρεσε να φέρει στην αλήθεια του Ευαγγελίου και τον έπαρχο Διγνιανό. Και οι δύο κατόπιν πήγαν στην Κύπρο, όπου εργάστηκαν για τη διάδοση της πίστης.
Αλλά και εκεί ο διωγμός κατά των χριστιανών ήταν στο αποκορύφωμα του. Εκεί λοιπόν και ο Λούκιος, αφού συνελήφθη, πήρε το μαρτυρικό στεφάνι με αποκεφαλισμό.

• Αγία Φωτεινή «έξω της θύρας των Βλαχερνών»

Ίσως να πρόκειται περί εγκαινίων ναού της Αγίας Φωτεινής στην τοποθεσία αυτή. Δεν έχουμε περισσότερες πληροφορίες.

• Άγιος Ιερόθεος Α’ Επίσκοπος Ουγγαρίας

Ο Άγιος Ιερόθεος υπήρξε ο πρώτος Ορθόδοξος επίσκοπος της Ουγγαρίας ο οποίος στάλθηκε από την Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 11ου μ.Χ. αιώνα. Η διακήρυξης της αγιότητάς του έγινε το καλοκαίρι του 2000 μ.Χ. από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ἀποστόλων τόν ζῆλον, ἐν ψυχῇ σου δεξάμενος, ἐν τῇ Οὑγγαρίᾳ ἐπέστης, τῆς ερἰήνης ὡς ἄγγελος, και ηὔγασας πρός γνῶσιν θεϊκήν, αὐτήν τῶν διδαχῶν σου ἀστραπαῖς, Ἱερόθεε θεόφρον· διό πιστῶς σοι κραυγάζομεν· δόξα τῷ σέ ἐκλέξαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σοί συνεργήσαντι, δόξα τῷ χορηγοῦντι διά σοῦ, πᾶσι τά κρείττονα.

• Άγιος Στέφανος Α’ Βασιλεύς Ουγγαρίας

Ο Άγιος Στέφανος έζησε στις αρχές του 11ου μ.Χ. αιώνα και είναι ο ιδρυτής του κράτους της Ουγγαρίας.  Η διακήρυξης της αγιότητάς του έγινε το καλοκαίρι του 2000 μ.Χ. από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Βασιλείας τό σκῆπτρον, τῷ Θεῷ ἀναθέμενος, πρᾷος βασιλεύς ἐγνωρίσθης, εὐσεβής καί φιλάγαθος· αὐτῷ δέ Οὑγγαρίας τόν λαόν, τῷ ὅπλῳ ὑποτάξας τοῦ Σταυροῦ, θριαμβεύεις νῦν ἐνδόξος ἐν οὐρανοῖς, ὦ Στέφανε σύν Ἀγγέλοις. Δόξα τῷ σέ ἐκλέξαντι Χριστῷ, δόξα τῷ ἐνισχύσαντι, δόξα τῷ χρίσαντί σε μυστικῶς, ἐλαίῳ τῆς χρίσεως.

• Άγιος Oswin

Ο Άγιος Oswin ήταν βασιλιάς της περιοχής Deira στην βόρεια Αγγλία και μαρτύρησε στο Gilling του Yorkshire της Αγγλίας, στις 20 Αυγούστου, 651 μ.Χ.
Το 633 μ.Χ., όταν ο πατέρας του Αγίου Oswin, βασιλιάς Osric, σκοτώθηκε από τον ειδωλολάτρη Ουαλό βασιλιά Cadwallon, κατέφυγε στο Wessex και εκεί βαφτίστηκε και εκπαιδεύτηκε από τον Άγιο Aidan (βλέπε 31 Αυγούστου). Ο Άγιος Bede (βλέπε 27 Μαΐου) μας πληροφορεί ότι ο Άγιος Oswin ήταν όμορφος στην εμφάνιση, ευχάριστος στην ομιλία, με ευγενικούς τρόπους και γενναιόδωρος και σύντομα κέρδισε την αγάπη του κόσμου.
Ο Άγιος Oswin βασίλεψε με επιτυχία για περίπου εννέα χρόνια μέχρι που ο βασιλιάς Oswy του κήρυξε τον πόλεμο. Ο Άγιος Oswin αντί να προκαλέσει μια αιματηρή μάχη αμφιβόλου κατάληξης, αφού ο στρατός του ήταν πολύ μικρότερος, αποφάσισε να διαφύγει και κρύφτηκε στην οικία του καλύτερου του φίλου, κόμη Hunwald στο Gilling. Ο κόμης Hunwald όμως τον πρόδωσε και έτσι ο Άγιος Oswin δολοφονήθηκε.
Ο Άγιος Oswin κηδεύτηκε στο Tynemouth όπου λατρευόταν σαν μάρτυρας.
Ο βασιλιάς Oswy, όταν συνειδητοποίησε το έγκλημα του, για να εξιλεωθεί έκτισε ένα μοναστήρι στο Gilling, αλλά τα λείψανα του Αγίου Oswin παρέμειναν στο Tynemouth. Όταν άρχισαν οι βαρβαρικές επιδρομές των Viking, ο τάφος του Αγίου Oswin ξεχάστηκε έως ότου βρέθηκε ξανά το 1065 μ.Χ.

Ένα πράγμα πού μπορεῖ νά βοηθήσει τόν καταθλιπτικό εἶναι καί ἡ ἐργασία, τό ἐνδιαφέρον γιά τή ζωή. Ὁ κῆπος, τά φυτά, τά λουλούδια, τά δέντρα, ἡ ἐξοχή, ὁ περίπατος στήν ὕπαιθρο, ἡ πορεία, ὅλ’ αὐτά βγάζουν τόν ἄνθρωπο ἀπ’ τήν ἀδράνεια καί τοῦ δημιουργοῦν ἄλλα ἐνδιαφέροντα. Ἐπιδροῦν σάν φάρμακα. Ἡ ἀσχολία μέ τήν τέχνη, τή μουσική κ.λπ. κάνει πολύ καλό. Σ’ ἐκεῖνο, ὅμως, πού δίδω τή μεγαλύτερη σημασία εἶναι τό ἐνδιαφέρον γιά τήν Ἐκκλησία, γιά τή μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, γιά τίς ἀκολουθίες. Μελετώντας τά λόγια τοῦ Θεοῦ, θεραπεύεται κανείς χωρίς νά τό καταλάβει.