«Εκείνο που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση όσο ήμουν με τον Charcot ήταν οι τελευταίες έρευνές του γύρω από την υστερία, μερικές από τις οποίες έγιναν μπροστά μου. Απέδειξε, παραδείγματος χάρη, την αυθεντικότητα των υστερικών φαινομένων και τη συμμόρφωσή τους προς τους νόμους, τη συχνή εμφάνιση της υστερίας στους ανθρώπους, την πρόκληση υστερικής παράλυσης και συσπάσεων με υποβολή, καθώς και το γεγονός ότι τέτοια τεχνητά προϊόντα παρουσίαζαν, ακόμη και στις μικρότερες λεπτομέρειές τους, τα ίδια χαρακτηριστικά υπό μορφή αυθόρμητων κρίσεων οι οποίες είχαν πάντα τραυματική κατάληξη. Πολλές από τις ανακοινώσεις του Charcot ξεκίνησαν προκαλώντας τόσο σε εμένα όσο και σε άλλους επισκέπτες έκπληξη και μια τάση προς σκεπτικισμό, που προσπαθήσαμε να δικαιολογήσουμε επικαλούμενοι μιαν από τις θεωρίες της εποχής. Εκείνος αντιμετώπιζε πάντα φιλικά και υπομονετικά αυτού του είδους τις αμφιβολίες, αλλά, ωστόσο, είχε καταλήξει σε μια από αυτές τις συζητήσεις παρατήρησε ‘’Αυτό δεν αποκλείει την ύπαρξή τους’’, ένα μότο που χαράχτηκε ανεξίτηλα στο μυαλό μου» (σελ. 17-18).
«Τα συμπτώματα ήταν τα αποτελέσματα ενός συμβιβασμού γιατί, αν και ήταν υποκατάστατα ικανοποίησης, δεν έπαυαν να είναι, παρόλα αυτά, διαστρεβλωμένα και να έχουν απομακρυνθεί από τον σκοπό τους εξαιτίας της αντίστασης του εγώ.
Η θεωρία της απώθησης των παρορμήσεων αποτέλεσε τη βάση της κατανόησης των νευρώσεων» (σελ. 44).
«Οι θεωρίες της αντίστασης και της απώθησης, του ασυνειδήτου, της αιτιολογικής σημασίας της σεξουαλικής ζωής και της σπουδαιότητας των βρεφικών εμπειριών, αυτές διαμορφώνουν τα βασικά συστατικά της θεωρητικής δομής της ψυχανάλυσης» (σελ. 59).
«Αντί να πιέζω τον ασθενή να πει κάτι πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα, τώρα του ζητούσα να αφεθεί στη διαδικασία του ελεύθερου συνειρμού, δηλαδή να λέει οτιδήποτε του έρχεται στο μυαλό, ενώ θα έπαυε να δίνει οποιαδήποτε συνειδητή κατεύθυνση στις σκέψεις του» (σελ. 60).
Αυτό που ήθελε να πετύχει ο Φρόυντ με τη χρήση του ελεύθερου συνειρμού ήταν να φέρει στο επίπεδο της συνείδησης όλα τα απωθημένα, μειώνοντας τις αντιστάσεις. Έμφαση δίνει ο Φρόυντ και στα όνειρα, καθώς η ψυχανάλυση προσπαθεί να ερμηνεύσει την παραμόρφωση του ονείρου. Το όνειρο είναι μια μεταμφιεσμένη εκπλήρωση μιας απωθημένης επιθυμίας. Η δομή που έχουν τα όνειρα μοιάζει με τη δομή ενός νευρωτικού συμπτώματος: «είναι συμβιβασμοί ανάμεσα στις απαιτήσεις της απωθημένης παρόρμησης και της αντίστασης που προβάλλει η δύναμη της λογοκρισίας του εγώ» (σελ. 67).
Ο Φρόυντ επισημαίνει την αναγνώριση που είχε από την Αμερική και το πόσο ενισχύθηκε ο αυτοσεβασμός του. «Στην Ευρώπη ένιωθα περιφρονημένος, εκεί όμως οι περισσότεροι άνθρωποι με υποδέχτηκαν σαν ίσο» (σελ. 79).
- Freud, S. Αυτοβιογραφική μελέτη. Εκδόσεις Μ. Αβραάμ.
Κουραβάνας Νικόλαος & Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Posted by Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc
