Ο Λουδοβίκος Σφόρτσα, (Ludovico Maria Sforza, 3 Αυγούστου 1452 – 27 Μαΐου 1508) ο λεγόμενος Μαύρος, ιταλ. il Moro, ήταν δούκας του Μιλάνου και μέλος της ηγετικής οικογένειας των Σφόρτσα.
Δεύτερος γιος του Φραγκίσκου Σφόρτσα, ήταν ο κυριότερος προστάτης του Λεονάρντο ντα Βίντσι και πολλών άλλων καλλιτεχνών. Αποκαλείτο και “Μαύρος” λόγω της σκούρας του επιδερμίδας. Νυμφεύτηκε τη Βεατρίκη των Έστε, ενώ ο αδελφός της Βεατρίκης, Αλφόνσος Α΄ των Έστε, νυμφεύτηκε την Άννα Σφόρτσα, αδελφή του Τζιαν-Γκαλεάτσο Σφόρτσα. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι οργάνωσε ολόκληρη τη γαμήλια τελετή.
Είχε πολλές ερωμένες, η κυριότερη από τις οποίες, η Σεσίλια Γκαλεράνι, του γέννησε γιο την ίδια χρονιά που παντρεύτηκε τη Βεατρίκη. Μετά τη δολοφονία του μεγαλύτερου αδελφού του, Γκαλεάτσο-Μαρία (1476), πέρασε σε αυτόν η αντιβασιλεία για λογαριασμό του ανιψιού του, Τζιαν-Γκαλεάτσο Σφόρτσα, ενώ σύντομα προσπάθησε να πάρει όλες τις εξουσίες στα χέρια του. Μετά τον πρόωρο θάνατο του τελευταίου (1494) (φημολογείται ότι τον δηλητηρίασε) έγινε δούκας.
Την ίδια χρονιά, ο Λουδοβίκος προσεγγίστηκε για συμμαχία με τον βασιλιά της Γαλλίας Κάρολο Η’, και τον αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό Α’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προκειμένου να τους χρησιμοποιήσει επιδέξια σαν συμμάχους του στους ιταλικούς πολέμους. Βρήκε όμως τους Γάλλους επικίνδυνους για το Μιλάνο και εντάχθηκε στην αντιγαλλική συμμαχία, δίδοντας την ανιψιά του, Μπιάνκα Μαρία Σφόρτσα ως σύζυγο στον Μαξιμιλιανό Α’, επιτυγχάνοντας έτσι την αυτοκρατορική αναγνώριση του δουκάτου.
Λουδοβίκος Σφόρτσα. Πίνακας του Τζιοβάννι Αμπρότζιο ντε Πρέντις
Οι Γάλλοι αρχικά ηττήθηκαν στη μάχη του Φορνόβο (1495), αλλά αργότερα με τον διάδοχο του Καρόλου, Λουδοβίκο ΙΒ’ (1499), οι Μιλανέζοι ήρθαν σε δύσκολη θέση. Οι Γάλλοι σε συνεργασία με τους Ελβετούς κατέλαβαν τη Νοβάρα, όπου βρισκόταν η βάση του στρατού του. Ο Λουδοβίκος Σφόρτσα συνελήφθη, παραδόθηκε στους Γάλλους (1500) και έζησε υπό γαλλική αιχμαλωσία τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Οι Ελβετοί παρέδωσαν το δουκάτο στον γιο του, Μαξιμιλιανό Σφόρτσα.
Οικογένεια
Νυμφεύτηκε το 1491 τη Βεατρίκη των Έστε, κόρη του Έρκολε Α΄ δούκα της Φερράρα και είχε τέκνα:
- Μαξιμιλιανός 1493-1530, δούκας του Μιλάνου.
- Φραγκίσκος Β΄ 1495-1535, δούκας του Μιλάνου.
Από τη μη νόμιμη σχέση του με την Μπερναντίνα ντε Κορράντις είχε φυσικό τέκνο την:
- (νόθη) Μπιάνκα-Τζοβάννα 1483-1496, παντρεύτηκε τον Γκαλεάτσο ντα Σανσεβερίνο, κοντοτιέρο.
Από τη μη νόμιμη σχέση του με τη Σεσίλια Γκαλλεράνι (που το πορτραίτο της έκανε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι στο έργο του Η κυρία με την ερμίνα) είχε ένα φυσικό τέκνο:
- (νόθος) Καίσαρ.
Από τη μη νόμιμη σχέση του με τη Λουκρέτσια Κριβέλλι είχε ένα φυσικό τέκνο:
- (νόθος) Τζοβάννι-Πάολο 1497-1535, κοντοτιέρος, μαρκήσιος του Καραβάτζιο.
