Το κάστρο των Πέντε Πηγαδιών
Η Μάχη των Πέντε Πηγαδιών ήταν πολεμική εμπλοκή της Επανάστασης του 1821, με νικηφόρα έκβαση για τους Σουλιώτες. Η θέση «Πέντε Πηγάδια» στην περιοχή Κλεισούρα της Πρέβεζας, ήταν συγκοινωνιακός κόμβος μεταξύ Άρτας και Ιωαννίνων. Στην περιοχή υπήρχε ένα μικρό τετράγωνο οχυρό που είχε χτιστεί από τον πασά του Βερατίου και δερβέναγα της Ηπείρου, Κουρτ Αχμέτ Πασά, το 1760. Το πρώτο κάστρο καταστράφηκε, αλλά επειδή το σημείο όπου βρισκόταν είχε μεγάλη στρατηγική σημασία, γύρω στο 1805 ο Αλή Πασάς αποφάσισε να χτίσει εκεί ένα δεύτερο οχυρό, το Κάστρο Πέντε Πηγάδια, στην κορυφή ενός κατάφυτου λόφου στους δυτικούς πρόποδες του Ξηροβουνίου, στη θέση όπου υπήρχε παλαιότερα ένα χάνι για τους διερχόμενους ταξιδιώτες. Επρόκειτο για ένα μικρό διώροφο οχυρωματικό έργο-φρούριο του 19ου αιώνα, που παραμένει και σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση και έχει κτιστεί σε σχήμα σταυρού.
Το φρούριο αυτό και την κείμενή του θέση είχαν καταλάβει οι Σουλιώτες από το Δεκέμβρη του 1820. Ο Σελήμ Πασάς προσπάθησε να την επανακτήσει με 5.000 άντρες, αλλά ηττήθηκε με μεγάλες απώλειες από τον Μάρκο Μπότσαρη. Λίγους μήνες αργότερα, όταν απειλήθηκε το Τόσκεσι, περιοχή στρατηγικής σημασίας, που αποτελούσε πύλη για το Σούλι, ο Χουρσίτ Πασάς έστειλε στρατό 3.500 ανδρών με επικεφαλής τον Αλβανό Σούλτζη Κόρτσα, για να ενισχύσει την εκεί οθωμανική φρουρά. Τότε ο Γεώργιος Δράκος με 350 Σουλιώτες και ο Αλβανός σύμμαχός του Άγο Μουχουρδάρης (αξιωματικός του Αλή Πασά) με 200 άντρες του κατέλαβαν τα «Πέντε Πηγάδια» για να εμποδίσουν το σώμα του Κόρτσα να φτάσει στο Τόσκεσι. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1821 συγκρούσθηκαν με τους Οθωμανούς και τους κατατρόπωσαν.
Δύο μέρες αργότερα οι Οθωμανοί επιτέθηκαν πάλι. Έκαναν μάλιστα μία απόπειρα να περικυκλώσουν τους αμυνόμενους αλλά ηττήθηκαν από τους άντρες του Μουχουρδάρη. Η επίθεση τούς στοίχισε 200 νεκρούς και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Οι Σουλιώτες έχασαν 3 άνδρες ενώ οι Αλβανοί σύμμαχοι 12.
Πηγές
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ’
