Ολοταχώς προς την κατάρριψη του ιστορικού αρνητικού ρεκόρ στην ισοτιμία της έναντι του δολαρίου (και του ευρώ) οδεύει σήμερα το νόμισμα της Τουρκίας. Το μεσημέρι, συγκεκριμένα, ένα δολάριο αντιστοιχούσε σε 17,17 λίρες, κάτι που σημαίνει ότι από τις αρχές του έτους η διολίσθηση ανέρχεται σε 23% – ποσοστό το οποίο έρχεται να προστεθεί στο 45% κατά τη διάρκεια του 2021.
Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν πως αιτία για τη νέα «βουτιά» είναι οι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος προανήγγειλε επιπλέον μειώσεις επιτοκίων. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός καλπάζει με πάνω από 73% και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η εικόνα θα επιδεινωθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες. 
Το μοντέλο Ερντογάν και η ενέργεια
Η αιτία, όμως, είναι αναμφίβολα βαθύτερη, καθώς ο Ερντογάν δεν παρέλειψε να παραπέμψει για μια ακόμη φορά στο «νέο οικονομικό μοντέλο» που έχει επεξεργαστεί και εφαρμόζει η κυβέρνησή του. Ένα μοντέλο που, όπως τονίζουν οι υπέρμαχοί του, βασίζεται στην παραδοχή ότι η διαρκώς αυξανόμενη εσωτερική παραγωγή, σε διάφορους κλάδους, θα καταστήσει τα τουρκικά προϊόντα περιζήτητα στις αγορές του εξωτερικού, εξαιτίας της φτηνής λίρας – η οποία, ταυτόχρονα, θα εκτινάξει στα ύψη και τα έσοδα από τον τουρισμό.
Ωστόσο, καθώς το ισοζύγιο εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να διαμορφώνεται από την ενέργεια, όπου η Τουρκία είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τις εισαγωγές, οι υπολογισμοί του Ερντογάν και του κυβερνητικού επιτελείου δεν βγαίνουν. Αντιθέτως, το έλλειμμα επιδεινώνεται – όπως και η οικονομική κατάσταση εκατομμυρίων νοικοκυριών, που κυριολεκτικά δεν καταφέρνουν να τα βγάλουν πέρα και να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.
Πεινάτε; – Δείξτε πίστη στον Αλλάχ!
Ακόμη και σε αυτό το θέμα, βεβαίως, ο Ερντογάν ισχυρίζεται πως έχει την απάντηση και ζητά απλώς υπομονή από τους συμπατριώτες του, για να αποδώσει καρπούς το σχέδιό του – με τη βοήθεια του… Αλλάχ. «Έχουμε αφήσει κατά μέρος τις προδιαγραφές που έχουν επιβάλει τα ιμπεριαλιστικά χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα, τα οποία κάνουν τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους, αυξάνοντας τα επιτόκια», είπε την Δευτέρα.
Γνωρίζει, παρ’ όλα αυτά, πως εάν δεν υπάρξει αλλαγή μέχρι τις επόμενες εκλογές, τα πετροδολάρια που του παρέχουν οι φίλοι του σε διάφορα αραβικά καθεστώτα δεν αρκούν για να διασφαλίσουν την ψήφο του λαού.
Παράλληλα, η Τουρκία θα απειληθεί με ένα συνολικό κραχ, ειδικά εφόσον καταρρεύσει το σχήμα των κρατικών εγγυήσεων που εφαρμόστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, με σκοπό τη μετατροπή ξένου συναλλάγματος σε λίρες. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι τα πενταετή CDS έκλεισαν την Τρίτη στις 730 μονάδες βάσης, το υψηλότερο επίπεδο από την κρίση του 2008…
