«Τη ψ̌ής -ι-μ’ θαλασσάκρι͜α», η πρώτη ποιητική συλλογή της Σοφίας Γ. Ιακωβίδου αποτελείται από είκοσι επτά (27) ποιήματα γραμμένα εξ’ ολοκλήρου στην ποντιακή διάλεκτο. Για τους πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής η μνήμη, είναι ο δρόμος που ενώνει το χθες με το αύριο. Αυτή η μνήμη της αλησμόνητης πατρίδας ξεπηδά και μέσα από τα κείμενα της ποιητικής της συλλογής.
Η ποντιακή γλώσσα κρατά άσβεστη την φλόγα της ψυχής και το πνεύμα ζωντανό, λεύθερο τ’ αφήνει να πλανιέται στους τόπους που η καρδιά για πάντα νοσταλγεί. Η γιαγιά Τσόφα, που με πείσμα μιλούσε μόνο ποντιακά, έκανε την εγγονή με το ίδιο πείσμα να γράψει σε μια γλώσσα που νανούριζε τα παιδικά της όνειρα. Πόσος Πόντος στ’ αλήθεια μπορεί να χωρέσει στην ψυχή του ανθρώπου, πόσες εικόνες, πόσες μυρωδιές; Η αγάπη και ο έρωτας, ο πόνος κι η δυστυχία, η αροθυμία, μπορούνε με την ίδια ένταση, το ίδιο πάθος να μιληθούν, να γραφτούν και να τραγουδηθούν από την γλώσσα μιας γενιάς ξεριζωμένης κι αυτό κάνει η Σοφίας Γ. Ιακωβίδου μέσα στην ποιητική της συλλογή.
*Όλα τα ποιήματα συνοδεύονται από γλωσσάρι με απόδοση στην νεοελληνική
Προσ̌κύνεμα
Ο ουρανόν να χαμελύν’, ση γην να κρούγ’νε τ’ άστρι͜α
τ’ εμόν η εγάπη και τ’ εσόν χαλάν’ και χτίζει κάστρι͜α
σε εγκλεσίας έρημα, σ’ ισίζ’κα μαναστήρι͜α
προσ̌κύνεμα το φίλεμα σ’, αγίασμαν τα χ̌είλι͜α σ’
καμπάνας κρούγ’νε κι εθαρρώ ακούω τη λαλία σ’
να παίρω σε σ’ εγκαλιόπο μ’ να ’φτάγω λειτρουΐας
Το όμνυσμα σ’ έτον τρανόν κι εγώ έμ’νε ψιλοπούλλιν
το καρδόπο σ’ θα ωρι͜άζω, ψ̌η μ’, κι ας ταφώνω τ’ αχούλι μ’
Μαύρα ημέρας
Τσ̌ούα επέμ’ναν τα ραχ̌ι͜ά, έρημα τ’ εγκλεσίας
αρ’ έλα, ψ̌η μ’, και μη εβγαίντς, ζήσον μ’ αροθυμίας
ντο είδα και ντ’ επέντεσα, ντο έρθανε κι εδέβαν
τη καρδι͜άς-ι-μ’ την καμονήν, καμίαν ’κ’ επιδέβαν
Άγριοι κι ανημέρωτοι, έσαν άμον θερία
σα στράτας ετσ̌ακάνιζαν τ’ εμέτερα τα ψ̌ήα
παιδία εκράτ’ναν και γυναίκ’ς, δεμέντς με τα σ̌κοινία
εδεβαίναν τ’ ορμανόπα, εβγαίν’ναν σα ραχ̌ία
Κλαίγω ατουνούς που έφυαν με τα νεότητα ’τουν
κλαίγω κι ατουνούς π’ επέμ’νανε κι έθαψαν τα μωρά ’τουν
’κί θέλω να αναστορώ, ’κί θέλω να θυμούμαι
Μαύρα Ημέρας και καιρούς σο νου μ’ όντες θα κρούγ’νε
Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Η Σοφία Ιακωβίδου γεννήθηκε και ζει στην Θεσσαλονίκη, με καταγωγή από τα Κοτύωρα και το Καρς του Πόντου. Διπλωματούχος της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ με συναφές μεταπτυχιακό στις σπουδές της, καθώς και ΜΑ στην «Δημιουργική γραφή» (ΠΔΜ – ΑΠΘ). Από το 2015 δραστηριοποιείται ενεργά στον Ποντιακό χώρο. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Μέριμνας Ποντίων Κυριών, της Επιτροπής Ποντιακής Διαλέκτου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, καθώς και αρκετών άλλων σωματείων, όπως η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης.
Από το τέλος του 2023 είναι μέλος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και εκλεγμένη Δημοτική Σύμβουλος στον Δήμο Νεάπολης – Συκεών. Μέλος της γυναικείας ομάδας IFONITIS GYNAIKES SYGRAFEIS και του συλλόγου Εστία Γυναικών Νεάπολης. Γράφει ποιήματα και στίχους στην ποντιακή, ορισμένα από τα οποία έχουν μελοποιηθεί. Παραδίδει μαθήματα Δημιουργικής Γραφής για ενήλικες στη Δημοτική βιβλιοθήκη Νεαπόλης. Έχει συμμετάσχει σε Διεθνή Συνέδρια και ημερίδες που αφορούν στην Ποντιακή γλώσσα και λογοτεχνία. Έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πολιτιστικά δρώμενα στην πόλη της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο. Πέραν όλων όμως, αυτό για το οποίο δηλώνει περήφανη είναι τα τρία καμάρια της, οι γιοι της, ο Παναγιώτης, ο Γιώργος κι ο Νικόλας.
Πληροφορίες έκδοσης
- Σοφία Ιακωβίδου
- Τη ψ̌ής -ι-μ’θαλασσάκρι͜α
- ISBN: 978-618-5748-39-5
- σελίδες:60
- μέγεθος:17×24 εκ
