Ο Τζέιμς Μόνροου (James Monroe, 28 Απριλίου 1758 – 4 Ιουλίου 1831), αναφερόμενος στην ελληνική βιβλιογραφία και ως Τζέιμς Μονρόε, ήταν ο 5ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η θητεία του διήρκεσε από τις 4 Μαρτίου 1817 έως τις 4 Μαρτίου 1825.
Ο Μόνροου γεννήθηκε στις 28 Απριλίου 1758 στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ και σπούδασε νομικά υπό τον Τόμας Τζέφερσον από το 1780 έως το 1783. Το 1782 εκλέχθηκε βουλευτής. Ο Μονρόε ανήκε στο Δημοκρατικό-Ρεπουμπλικανικό κόμμα, το οποίο υποστήριζε το συγκεντρωτικό σύστημα και υπήρξε αντίπαλος του Ουάσινγκτον. Για ένα διάστημα διορίστηκε πρέσβης των ΗΠΑ στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Το 1806 εκλέχθηκε διοικητής της Βιρτζινίας. Το 1811, ο Πρόεδρος Μάντισον τον τοποθέτησε υπουργό εξωτερικών. Το 1816 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Συμπολιτείας και το 1820 εκλέχθηκε παμψηφεί, εκτός από μία ψήφο.
Το όνομα του Μόνροου έχει συνδεθεί με το δόγμα, που φέρει το όνομά του και καθιέρωνε την ουδετερότητα των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι των Ευρωπαϊκών διενέξεων.
Ο Μόνροου πέθανε στις 4 Ιουλίου 1831 από καρδιακή ανεπάρκεια και φυματίωση. Με αυτό το τρόπο, έγινε ο τρίτος στη σειρά Πρόεδρος που πέθανε την ημέρα της εθνικής γιορτής της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ.
