Ο Τζον Μίλτον (John Milton, 9 Δεκεμβρίου 1608 – 8 Νοεμβρίου 1674) ήταν μεγάλος Άγγλος ποιητής. Σημαντικότερο έργο του αποτέλεσε το ποίημα Απολεσθείς Παράδεισος (Paradise Lost).
Γιος συμβολαιογράφου που ήταν και συνθέτης, έτυχε επιμελημένης ανατροφής και έμαθε νωρίς λατινικά, ελληνικά, γαλλικά και ιταλικά καθώς και λίγα εβραϊκά.Ο πατέρας του τον προόριζε για ιερωμένο αλλά ο νεαρός Μίλτον αισθανόταν αντιπάθεια προς τους ηγέτες της Πρεσβυτεριανής Εκκλησίας και αφιερώθηκε σε φιλολογικές σπουδές. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ και τα πρώτα του ποιήματα διακρίνονταν για την λαμπρότητα του ύφους και την δροσερότητα των εικόνων (L’Allegro, Il Penseroso, Lycidas).
Όταν εξερράγη ο Εμφύλιος Πόλεμος, ο Μίλτον τάχθηκε υπέρ του Κοινοβουλίου μαχόμενος με τα γραπτά του τον Κάρολο Α΄. Όταν το Κοινοβούλιο επικράτησε, στον Μίλτον ανατέθηκε η σύνταξη της επίσημης στα λατινικά αλληλογραφίας της Κοινοπολιτείας, η λογοκρισία και η προπαγάνδα, στα πλαίσια της οποίας διεξήγαγε πόλεμο φυλλαδίων με τους μοναρχικούς συγγραφείς.
Το 1654 ο Μίλτον τυφλώθηκε και στο εξής υπαγόρευε τα έργα του. Το 1656 νυμφεύθηκε για δεύτερη φορά αλλά το 1658 χήρεψε πάλι. Το 1660 το καθεστώς που υποστήριζε κατέρρευσε και οι Στιούαρτ παλινορθώθηκαν. Ο Μίλτον αποσύρθηκε από τα κοινά αφού ταλαιπωρήθηκε λίγο. Το 1662 νυμφεύθηκε για τρίτη φορά, μία γυναίκα 31 χρόνια νεότερή του. Το 1667 κυκλοφόρησε το αριστούργημά του «Απολεσθείς Παράδεισος», υπαγορευμένο και αυτό, ποίημα επικό μεγαλόπνευστο σε ανομοιοκατάληκτους ιαμβικούς στίχους. Σε δώδεκα άσματα περιγράφεται η πτώση του ανθρώπου συνεπεία του προπατορικού αμαρτήματος. Το έργο χαρακτηρίστηκε ως το έπος του αγγλικού πουριτανισμού και χάρισε στον ποιητή μία θέση ανάμεσα στους μεγαλύτερους του κόσμου.
Άλλα ποιητικά έργα του Μίλτον είναι ο «Ανακτηθείς Παράδεισος» (Paradise Regained, 1671) και ο «Σαμψών αγωνιστής» (Samson Agonistes, 1671). Τον «Απολεσθέντα Παράδεισο» μετέφρασε έμμετρα ο Αλέξανδρος Κάσδαγλης (Λονδίνο, 1887) και σε πεζό ο Ι.Γ. Καραγεωργιάδης (Λευκωσία, 1925).
Πηγές
- Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη
