Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Λάμι και οι ομόλογοι της Γερμανίας, της Γαλλίας και της ΕΕ μίλησαν στον Τύπο μετά την συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αρταγτσί στη Γενεύη, μετέδωσε το βρετανικό ΜΜΕ. «Οι συζητήσεις που είχαμε με το Ιράν είναι ότι η περιφερειακή κλιμάκωση δεν ωφελεί κανέναν», είπε η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να κρατήσουμε τις συζητήσεις με τον ΟΗΕ ανοιχτές».
Ο Λάμι δήλωσε: «Ήμασταν ξεκάθαροι ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, και η ομάδα Ε3 (σ.σ Γαλλία, Γερμανία, Ην. Βασίλειο) και η Ευρώπη έχουν ξεκαθαρίσει εδώ και πολλά χρόνια ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί. «Είμαστε πρόθυμοι να συνεχίσουμε τις τρέχουσες συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με το Ιράν και παροτρύνουμε το Ιράν να συνεχίσει τις συνομιλίες του με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
«Αυτή είναι μια επικίνδυνη στιγμή και είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην δούμε περιφερειακή κλιμάκωση αυτής της σύγκρουσης», σημείωσε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ζαν Νοέλ Μπαρότ μίλησε, επιμένοντας ότι η διπλωματική πρωτοβουλία θα πρέπει να ανοίξει το δρόμο για τις διαπραγματεύσεις. Πρόσθεσε ότι ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, δήλωσε ότι είναι έτοιμος να συνεχίσει τις συζητήσεις.
Μιλώντας ενώπιον του Συμβουλίου, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε για τις ολέθριες συνέπειες της συνέχισης των συγκρούσεων. «Υπάρχουν στιγμές όπου οι επιλογές ενώπιον μας δεν είναι απλώς σημαντικές, είναι καθοριστικές», ανέφερε. «Δεν οδηγούμαστε σταδιακά σε κρίση, τρέχουμε προς αυτήν».
Ο κ. Γκουτέρες κάλεσε όλα τα μέρη να «δώσουν μια ευκαιρία στην ειρήνη», τονίζοντας ότι «η επέκταση αυτής της σύγκρουσης θα μπορούσε να ανάψει μια φωτιά που κανείς δεν θα μπορέσει να ελέγξει».
Ο Γενικός Γραμματέας υπογράμμισε ότι το «κεντρικό ζήτημα αυτής της σύγκρουσης είναι το πυρηνικό ζήτημα», τονίζοντας ότι η Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (NPT) αποτελεί «θεμέλιο λίθο της διεθνούς ασφάλειας» και ότι το Ιράν «οφείλει να την σεβαστεί».
Αν και το Ιράν «έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων», ο κ. Γκουτέρες αναγνώρισε ένα «έλλειμμα εμπιστοσύνης» που μπορεί να γεφυρωθεί μόνο μέσω «διπλωματίας για την επίτευξη αξιόπιστης, συνολικής και επαληθεύσιμης λύσης». Απηύθυνε έκκληση για άμεση παύση των εχθροπραξιών και επιστροφή σε σοβαρές διαπραγματεύσεις.
Παρουσιάζοντας μια ζοφερή εικόνα της κατάστασης επί του πεδίου, η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας για Πολιτικές και Ειρηνευτικές Υποθέσεις, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο, δήλωσε ότι «η έκταση και η ένταση των επιθέσεων σε Ιράν και Ισραήλ συνεχίζουν να διευρύνονται, με σοβαρές συνέπειες για τους αμάχους και στις δύο χώρες».
Η κ. ΝτιΚάρλο ανέφερε ότι το Ισραήλ έχει πλήξει «πάνω από 100 στρατιωτικούς στόχους και πυρηνικές εγκαταστάσεις», συμπεριλαμβανομένων της βάσης πυραύλων στο Κερμανσάχ, των πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Νατάνζ και το Ισφαχάν, καθώς και του αντιδραστήρα βαρέος ύδατος στο Χοντάμπ.
Παράλληλα, οι ιρανικές αεροπορικές επιδρομές έχουν πλήξει πολλαπλούς πολιτικούς στόχους στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων του Ινστιτούτου Έρευνας Weizmann, του πετροχημικού συγκροτήματος Bazan και του Ιατρικού Κέντρου Soroka.
Η κ. ΝτιΚάρλο ανέφερε ότι σύμφωνα με το ιρανικό υπουργείο Υγείας, έως τις 19 Ιουνίου «224 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί και πάνω από 2.500 είχαν τραυματιστεί από ισραηλινά πλήγματα», με το 90% των θυμάτων να είναι άμαχοι. ‘Αλλες εκτιμήσεις, ανέφερε, ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών σε διπλάσιο. Από την ισραηλινή πλευρά, τόνισε το γραφείο του Πρωθυπουργού επιβεβαίωσε 24 θανάτους και 915 τραυματισμούς, «στην πλειονότητά τους αμάχους».
Προειδοποίησε επιπλέον ότι «βρισκόμαστε στο χείλος μιας γενικευμένης σύγκρουσης και ανθρωπιστικής κρίσης», προσθέτοντας ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο πρέπει να τηρείται, περιλαμβανομένης της απαγόρευσης επιθέσεων σε αμάχους και ιατρικές εγκαταστάσεις. Η κ. ΝτιΚάρλο υπογράμμισε τις περιφερειακές επιπτώσεις, κάνοντας αναφορά σε εκτοξεύσεις πυραύλων από τους Χούθι στην Υεμένη προς το Ισραήλ και σε αυξημένες εντάσεις με ένοπλες ομάδες στο Ιράκ, στον Λίβανο και στη Συρία.
Αναφερόμενος στη διάσταση του πυρηνικού κινδύνου, ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA), Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, παρείχε λεπτομερή ενημέρωση για την κατάσταση των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων μετά τα ισραηλινά πλήγματα.
«Οι επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν προκάλεσαν σοβαρή υποβάθμιση της πυρηνικής ασφάλειας και προστασίας», δήλωσε ο κ. Γκρόσι, σημειώνοντας ωστόσο ότι «μέχρι στιγμής δεν υπήρξε ραδιολογική διαρροή που να επηρεάζει τον πληθυσμό.»
Ο κ. Γκρόσι περιέγραψε εκτεταμένες ζημιές σε πολλές εγκαταστάσεις: στο Νατάνζ επλήγησαν οι ηλεκτρικές υποδομές και η κύρια αίθουσα φυγοκέντρησης· στο Ισφαχάν υπέστησαν ζημιές τέσσερα βασικά κτίρια· ο αντιδραστήρας στο Χοντάμπ (Αράκ) επλήγη αν και δεν ήταν σε λειτουργία· και τα κέντρα κατασκευής φυγοκεντρητών στην Τεχεράνη και το Καράτζ καταστράφηκαν.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον Πυρηνικό Σταθμό του Μπουσέρ, τονίζοντας ότι «άμεσο πλήγμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας στο περιβάλλον». Τόνισε ακόμη ότι οποιαδήποτε επίθεση που θα διακόψει την εξωτερική παροχή ρεύματος στο Μπουσέρ «θα μπορούσε να προκαλέσει τήξη του πυρήνα του αντιδραστήρα».
«Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις και τα υλικά δεν πρέπει να καλύπτονται από την ομίχλη του πολέμου», υπογράμμισε ο Γκρόσι, επαναλαμβάνοντας τη σταθερή θέση του IAEA ότι «ένοπλες επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει ποτέ να πραγματοποιούνται.»
Απηύθυνε επίσης έκκληση για μέγιστη αυτοσυγκράτηση και επιβεβαίωσε ότι ο Οργανισμός είναι έτοιμος να συνεργαστεί με όλα τα μέρη, να προσφέρει τεχνική υποστήριξη και να επαναλάβει τις επιθεωρήσεις όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
«Μια διπλωματική λύση είναι εφικτή αν υπάρχει η απαιτούμενη πολιτική βούληση… Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Η εναλλακτική θα ήταν μια μακροχρόνια σύγκρουση και μια διαρκής απειλή πυρηνικής διάδοσης που… ουσιαστικά θα διαβρώσει τη Συνθήκη Μη Διάδοσης και το συνολικό καθεστώς μη διάδοσης» ανέφερε ο κ. Γκρόσι.
Μέση Ανατολή: Αυτή είναι η ευρωπαϊκή πρόταση 4 σημείων στο Ιράν
Μια «πλήρη πρόταση διαπραγμάτευσης» κατέθεσαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών, σύμφωνα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσε ο Μακρόν, ενόψει της συνάντησης των Ευρωπαίων (των ΥΠΕΞ Βρετανίας, Γερμανίας, Γαλλίας και της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Κάγια Κάλας) με τον Ιρανό ΥΠΕΞ στη Γενεύη, η Γαλλία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θα παρουσιάσουν στο Ιράν μια διπλωματική πρόταση για τον τερματισμό της σύγκρουσης με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον Μακρόν, η πρόταση αποτελείται από τέσσερις βασικούς πυλώνες:
- πρόσβαση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) σε όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, με στόχο τον μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου
- θέσπιση πλαισίου και εποπτεία για τη δραστηριότητα που αφορά βαλλιστικούς πυραύλους
- διακοπή της χρηματοδότησης τρομοκρατικών ομάδων που αποσταθεροποιούν την περιοχή
- απελευθέρωση των ομήρων από το Ιράν, μια αναφορά σε ξένους υπηκόους που κρατούνται σε ιρανικές φυλακές
«Το Ιράν πρέπει να δείξει ότι είναι πρόθυμο να ενταχθεί στην πλατφόρμα διαπραγματεύσεων που έχουμε στο τραπέζι», δήλωσε ο Μακρόν σε δημοσιογράφους στο Λε Μπουρζέ, λίγο έξω από το Παρίσι.
Στη συνάντηση, κατά την οποία η πρόταση θα κατατεθεί στον Ιρανό ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί, θα συμμετέχουν ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, ο Βρετανός Ντέιβιντ Λάμι, ο Γερμανός Γιόχαν Βάντεφουλ καθώς και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας.
Reuters: «Η Τεχεράνη είναι έτοιμη να συζητήσει περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου»
Την ίδια ώρα, πρόθυμο να συζητήσει περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου εμφανίζεται το Ιράν, σύμφωνα με αξιωματούχο που μίλησε στο Reuters. «Ο ρόλος των ευρωπαϊκών δυνάμεων είναι πλέον πιο σημαντικός, καθώς η Τεχεράνη δεν είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ εν μέσω των ισραηλινών επιθέσεων», είπε ο Ιρανός αξιωματούχος, επαναλαμβάνοντας το μήνυμα της χώρας του.
Όπως ανέφερε, θα «ακούσουν την πρωτοβουλία της E3 (σ.σ.: εννοεί τους τρεις Ευρωπαίους ΥΠΕΞ) για τα πυρηνικά», ωστόσο «ο μηδενικός εμπλουτισμός θα απορριφθεί, ειδικά τώρα, υπό τις ισραηλινές επιθέσεις».
Πρεσβευτής Ισραήλ στους Ευρωπαίους υπουργούς: Απαιτήστε «πλήρη διάλυση» του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν
Ενόψει της συνάντησης των Ευρωπαίων αξιωματούχων με τον Ιρανό ΥΠΕΞ ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην έδρα του ΟΗΕ στη Γενεύη είπε πως οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών θα πρέπει να υιοθετήσουν «σθεναρή θέση» απέναντι στο Ιράν, απαιτώντας «πλήρη διάλυση του πυρηνικού προγράμματος, καθώς και του προγράμματος και του οπλοστασίου βαλλιστικών πυραύλων».
Μέση Ανατολή: Νέα πυραυλική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ – Εκρήξεις σε πολλές πόλεις
Η σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζει να κλιμακώνεται, με νέα περιστατικά να επιβεβαιώνουν την ανησυχητική ένταση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Νέο κύμα επιθέσεων με βαλλιστικούς πυραύλους εξαπέλυσε το Ιράν κατά του Ισραήλ με πολλαπλές δυνατές εκρήξεις να ακούγονται στην περιοχή Μπιρσίβα στο νότο και στο Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ.
Επίθεση με drone στο Νότιο Λίβανο και χτύπημα στην Τεχεράνη – Όλοι περιμένουν την απόφαση Τραμπ
Σήμερα, ένα ισραηλινό drone εξαπέλυσε επίθεση στην πόλη Αλ-Αμπάσιγιε, στην περιοχή Τύρου στο νότιο Λίβανο, σύμφωνα με το Εθνικό Πρακτορείο Ειδήσεων του Λιβάνου. Από την επίθεση σκοτώθηκε τουλάχιστον ένα άτομο. Παρότι από τον Νοέμβριο του 2024 είναι σε ισχύ εκεχειρία, το Ισραήλ συνεχίζει τα χτυπήματά του εναντίον φερόμενων στόχων της Χεζμπολάχ, ακόμα και στην πρωτεύουσα, Βηρυτό.
Ταυτόχρονα, ιρανικά μέσα μεταδίδουν πως έγινε επίθεση με drone σε πολυκατοικία στο κέντρο της Τεχεράνης, στην περιοχή Γκίσα, προκαλώντας έντονες ανησυχίες για άμεση στρατιωτική σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ. Πρόκειται για την όγδοη συνεχόμενη ημέρα αμοιβαίων επιθέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες.
Οι συνέπειες της σύγκρουσης είναι ήδη εμφανείς στο Ισραήλ, όπου πάνω από 8.000 άνθρωποι έχουν μείνει άστεγοι, σύμφωνα με την εφημερίδα Yedioth Ahronoth. Παράλληλα, έχουν κατατεθεί περισσότερες από 30.000 αιτήσεις αποζημίωσης για υλικές ζημιές σε οχήματα και κτίρια.
Σε διπλωματικό επίπεδο, υπάρχουν δειλές προσπάθειες αποκλιμάκωσης. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Γιόχαν Βάντεπουλ, δήλωσε από τη Γενεύη ότι η Ευρώπη είναι ανοιχτή σε συνομιλίες με το Ιράν, υπό την προϋπόθεση ότι η Τεχεράνη θα δώσει εγγυήσεις για τον τερματισμό του πυρηνικού της προγράμματος και των βαλλιστικών πυραύλων. Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγκτσί, από την πλευρά του, ήταν σαφής: «Ήρθα να ακούσω, όχι να διαπραγματευτώ όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις».
Η Αίγυπτος επίσης παρενέβη, προσπαθώντας να προωθήσει διπλωματική λύση. Ο υπουργός Εξωτερικών Μπάντρ Αμπντελατί είχε τηλεφωνικές συνομιλίες τόσο με τον Αραγκτσί όσο και με τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, καλώντας σε άμεση κατάπαυση του πυρός.
Αν και το Ιράν φαίνεται να αφήνει περιθώρια διαλόγου, η συνεχιζόμενη στρατιωτική πίεση καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε ουσιαστική πρόοδο. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η περιοχή βρίσκεται σε μια επικίνδυνη πορεία, με την ανάγκη για αποκλιμάκωση να είναι πιο επείγουσα από ποτέ.
Ο Τραμπ θα αποφασίσει για πιθανή στρατιωτική παρέμβαση των ΗΠΑ εντός 15 ημερών
Στο μεταξύ ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να αποφασίσει εντός δύο εβδομάδων αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παρέμβουν στρατιωτικά στη σύγκρουση Ισραήλ–Ιράν. Σύμφωνα με πληροφορίες του NBC News, ο Τραμπ βασίζεται σε έναν μικρό, στενό κύκλο συμβούλων: τον αντιπρόεδρο JD Vance, τον υπουργό Εξωτερικών Marco Rubio, την επικεφαλής του προσωπικού Susie Wiles και τον σύμβουλο Stephen Miller.
Παρόλο που συμβουλεύεται ανεπίσημα συμμάχους εντός και εκτός κυβέρνησης, τις τελικές αποφάσεις τις λαμβάνει ένα μικρό επιτελείο πιστών συνεργατών. Το ζήτημα έχει διχάσει τη βάση του, με κάποιους υποστηρικτές του να ζητούν στρατιωτικά πλήγματα και άλλους να εναντιώνονται σε νέα εμπλοκή των ΗΠΑ σε ξένο έδαφος.
