Ο Μορίς Χάρολντ Μακμίλαν, 1ος Κόμης του Στόκτον (Maurice Harold Macmillan, 1st Earl of Stockton, 10 Φεβρουαρίου 1894 – 29 Δεκεμβρίου 1986), ήταν Βρετανός πολιτικός, που υπηρέτησε ως Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου και ως Ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος, από το 1957 έως το 1963.
Υπό την Κυβέρνηση του Άντονι Ήντεν, υπηρέτησε ως Καγκελάριος του Θησαυροφυλακίου του Ηνωμένου Βασιλείου (Υπουργός Οικονομικών) (1955-1957), και ως Υπουργός Εξωτερικών (Απρίλιος 1955–Δεκέμβριος 1955). Υπό την Τρίτη Κυβέρνηση του Ουίνστον Τσώρτσιλ, υπηρέτησε ως Υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου (1954-1955) και ως Υπουργός Στέγασης (1951-1954).
Τον Ιανουάριο του 1957, διαδέχθηκε τον Άντονι Ήντεν στην πρωθυπουργία και την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, ύστερα από την Κρίση του Σουέζ. Ο Μακμίλαν, έχει με γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας (όπως με το Σχέδιο Μακμίλαν).
Πρώιμα χρόνια
Ο Χ. Μακμίλαν γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1894 στη περιοχή Τσέλσι του Λονδίνου, τριτότοκος γιος του Μώρις Κράουφορντ Μακμίλαν και της Αμερικανίδας αρτίστα Νέλλης Τάρλετον, εγγονός του Ντάνιελ Μακ Μίλαν ιδρυτού των ομωνύμων εκδόσεων. Αδέλφια του ήταν ο Ντανιέλ και ο Αρθούρος.
Από μικρή ηλικία είχε πλούσια εκπαίδευση με εκμάθηση γαλλικών, χορό κ.λπ. πλην όμως η μετέπειτα σχολική εκπαίδευση υπήρξε λόγω ασθενείας του προβληματική που κατάφερε τελικά να ολοκληρώσει σε κολέγιο της Οξφόρδης.
Με το ξέσπασμα του Α’ Π.Π. κατατάχθηκε στο Τάγμα της Οξφόρδης όπου και συμμετείχε στη μάχη του Σομμ ως διοικητής φρουράς Γρεναδιέρων στη οποία τραυματίστηκε σοβαρά με συνέπεια να παραμείνει για δύο χρόνια σε νοσοκομείο, χωρίς να λάβει μέρος σε άλλες επιχειρήσεις. Από τη συμμετοχή του εκείνη στη μάχη έλαβε και το παρωνύμιο «Κάπταιν Μακμίλαν» που τον συνόδευσε σ΄ όλη του τη ζωή.
Το 1919 υπηρέτησε στο Κυβερνείο του Καναδά και το 1920 όταν επέστρεψε στο Λονδίνο, στις 21 Απριλίου νυμφεύτηκε την κόρη του Κυβερνήτη του Καναδά Λαίδη Ντόροθυ Κέιβεντις με τη οποία και απέκτησε στη συνέχεια ένα γιο και τρεις κόρες. Στα επόμενα 20 χρόνια ασχολήθηκε στη οικογενειακή εκδοτική επιχείρηση, μέχρι το 1940, ενώ από το 1924 ασχολήθηκε παράλληλα και με την πολιτική όταν και εξελέγη βουλευτής στο κόμμα των Συντηρητικών. Όταν είχε πλέον ξεσπάσει ο Β’ Π.Π. διορίστηκε σε κυβερνητικό γραφείο από το οποίο και εξελίχθηκε στην πολιτική.
Πολιτική σταδιοδρομία
Το 1940 ανέλαβε, προστατευόμενος του Τσώρτσιλ, κοινοβουλευτικός υφυπουργός Εφοδιασμού και δύο χρόνια μετά, υφυπουργός των Αποικιών. Περί τα τέλη του 1942, μετά τη συμμαχική απόβαση στη Βόρεια Αφρική διορίστηκε Βρετανός υφυπουργός παρά το Συμμαχικό Στρατηγείο της ΒΔ. Αφρικής και ακολούθως εκπρόσωπος της Αγγλικής κυβέρνησης παρά τη Γαλλική Εθνική Επιτροπή Απελευθέρωσης.
Τον Νοέμβριο του 1944 ανέλαβε καθήκοντα προέδρου της Συμμαχικής Επιτροπής στην Ιταλία. Τον Δεκέμβριο του 1944, κατά τα λεγόμενα Δεκεμβριανά επισκέφθηκε την Αθήνα συνοδεύοντας τον Τσώρτσιλ. Αργότερα έλαβε ενεργό μέρος στην οργάνωση του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ το 1951, όταν επανήλθαν οι Συντηρητικοί στην εξουσία ανέλαβε το υπουργείο Οικισμού και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Τον Οκτώβριο του 1954 ανέλαβε υπουργός Αμύνης, τον δε επόμενο χρόνο υπουργός Εξωτερικών και τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου (1955) υπουργός των Οικονομικών. Τον Ιανουάριο του 1957 ανέλαβε την προεδρία της κυβέρνησης μετά την παραίτηση του σερ Άντονι Ήντεν καθώς και την ηγεσία του Συντηρητικού κόμματος. Θέση που διατήρησε και μετά τις εκλογές του 1959 μέχρι τις 18 Οκτωβρίου του 1963 που παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ο τότε υπουργός Εξωτερικών Άλεκ Ντάγκλας Χιουμ. Την περίοδο 1959 – 1963 σχημάτισε τέσσερις κυβερνήσεις.
Τέλος
Ο Χ. Μακμίλαν το 1960 ανακηρύχθηκε Πρύτανης (μέχρι θανάτου του) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και το 1976 η Βασίλισσα της Αγγλίας του απένειμε το παράσημο του Τάγματος της Τιμής, ενώ τον Φεβρουάριο του 1984 αποδέχθηκε τους τίτλους ευγενείας του Α’ Κόμη του Στόκτον και του υποκόμη του Όβεντεν Μακμίλαν. Ο Χ. Μακμίλαν πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1986 στην οικογενειακή έπαυλη στη περιοχή του Ανατολικού Σάσσεξ. Η κηδεία του έγινε σε πολύ κλειστό οικογενειακό κύκλο. Η Αγγλική Βουλή (Βουλή των Κοινοτήτων) τον τίμησε λίγες ημέρες αργότερα.
Ο Χ. Μακμίλαν ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός της Αγγλίας που γεννήθηκε επί βασιλείας Βικτωρίας και έλαβε μέρος στον Α’ Π.Π.
Συγγραφικό έργο
Στο συγγραφικό έργο του Χ. Μακμίλαν περιλαμβάνεται ένα εξάτομο έργο αυτοβιιογραφικού χαρακτήρα την έκδοση του οποίου ανέλαβε η οικογενειακή εκδοτική εταιρεία κατά την περίοδο 1966 – 1973. Το έργο αυτό αποτελείται από τα ακόλουθα βιβλία:
- “Οι άνεμοι της αλλαγής, 1914-1939“, (Εκδ. 1966), ISBN 0-333-06639-1
- “Η έκρηξη του Πολέμου, 1939-1945“, (Εκδ. 1967), ISBN 0-333-00358-6
- “Tides of Fortune, 1945-1955“, (Εκδ. 1969), ISBN 0-333-04077-5
- “Ιππασία στη θύελλα, 1956-1959“, (Εκδ. 1971), ISBN 0-333-10310-6
- “Δείχνοντας το δρόμο, 1959-1961” , (Εκδ. 1972), ISBN 0-333-12411-1
- “Στο τέλος της ημέρας, 1961-1963” , (Εκδ. 1973), ISBN 0-333-12413-8
Πηγές
- “Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια” (Συμπλήρωμα)
- “Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica”
