Ο Έντουαρντ Γκόλντενμπεργκ Ρόμπινσον (Edward G. Robinson, πραγματικό όνομα: Εμάνουελ Γκόλντενμπεργκ), (12 Δεκεμβρίου 1893 – 26 Ιανουαρίου 1973) ήταν Ρουμάνος ηθοποιός, πολιτογραφημένος Αμερικανός. Ο Ρόμπινσον ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους αστέρες του κινηματογράφου και του θεάτρου κατά τη χρυσή εποχή του Χόλυγουντ. Συμμετείχε σε 40 θεατρικά έργα στο Μπρόντγουεϊ και σε περισσότερες από 100 ταινίες σε μια καριέρα που διήρκεσε 50 χρόνια. Φημίζεται κυρίες για τις ερμηνείες του σε ρόλους σκληροτράχηλων γκάνγκστερ σε ταινίες όπως: Ο Άρχων του Εγκλήματος (Little Caesar, 1931) και Στη βοή της καταιγίδος (Key Largo, 1948). Το ευρύ του ταλέντο και η διαφορετικότητα των ρόλων που ερμήνευσε μπορεί να εντοπιστεί στις ερμηνείες του στα φιλμ νουάρ Κολασμένη Αγάπη (Double Indemnity, 1944) (του Μπίλι Γουάιλντερ), Η Γυναίκα της βιτρίνας (The Woman in the Window, 1944) και Σκύλλα (Scarlet Street, 1945) (αμφότερα του Φριτς Λανγκ), στην επική παραγωγή του Σέσιλ Μπι ΝτεΜιλ Οι Δέκα Εντολές (The Ten Commandments, 1956) καθώς και στην ταινία επιστημονικής φαντασίας Νέα Υόρκη, έτος 2022 (Soylent Green, 1973). Ο Ρόμπινσον έλαβε Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά του στην 7η τέχνη στην τελετή του 1973 δυο μήνες μετά το θάνατό του.
Το 1999, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον κατέταξε στην 24η θέση στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1930 και του 1940, ο Ρόμπινσον ήταν ένας ειλικρινής δημόσιος επικριτής του φασισμού και του ναζισμού, που δυνάμωναν στην Ευρώπη τα χρόνια που οδήγησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ακτιβισμός του περιελάμβανε συνεισφορά άνω των 250.000 δολαρίων σε περισσότερες από 850 οργανώσεις που συμμετείχαν στην πολεμική βοήθεια, μαζί με συνεισφορές σε πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και θρησκευτικές ομάδες. Κατά τη δεκαετία του 1950, κλήθηκε να καταθέσει ενώπιον της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων της Βουλής κατά τη διάρκεια του Κόκκινου Τρόμου, αλλά απαλλάχθηκε από κάθε σκόπιμη κομμουνιστική ανάμειξη όταν ισχυρίστηκε ότι «εξαπατήθηκε» από πολλά άτομα που κατονόμασε (συμπεριλαμβανομένου του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο), σύμφωνα με το επίσημο αρχείο του Κογκρέσου που φέρει τον τίτλο:«Κομμουνιστική διείσδυση της βιομηχανίας κινηματογραφικών ταινιών του Χόλιγουντ». Ως αποτέλεσμα της έρευνας, βρέθηκε στη γκρίζα λίστα του Χόλιγουντ, ενός καταλόγου με άτομα που ήταν μεν στη μαύρη λίστα του Χόλιγουντ που διατηρούσαν τα μεγάλα στούντιο, αλλά μπορούσαν να βρουν δουλειά σε μικρά κινηματογραφικά στούντιο σε αυτό που ονομαζόταν Poverty Row.
Επιλεγμένη Φιλμογραφία
- Ο Άρχων του Εγκλήματος (Little Caesar, 1931)
- Ο Πόλεμος του Εγκλήματος (Bullets or Ballots, 1936)
- Στη βοή της καταιγίδος (Key Largo, 1948)
- Κολασμένη Αγάπη (Double Indemnity, 1944)
- Η Γυναίκα της βιτρίνας (The Woman in the Window, 1944)
- Η Σκύλα (Scarlet Street, 1945)
- Οι Δέκα Εντολές (The Ten Commandments, 1956)
- Ο Χαρτοπαίχτης (The Cincinatti Kid, 1965)
