Η εμπειρία Heilung | Τι θα δούμε στον Λυκαβηττό στις 12 Οκτωβρίου

Πολυφωνικά που καθηλώνουν, εντυπωσιακοί φωτισμοί και fire show, deep sounds of the North, σκηνικά και κουστούμια από άλλες εποχές, η δύναμη των Βίκινγκς
το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024
στο Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού

Οι Heilung, η κολεκτίβα-ορόσημο της πειραματικής pagan folk από τον Σκανδιναβικό Βορρά, επί σκηνής αποτελούν μία ξεχωριστή και σπάνια εμπειρία.

Το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού μας προσκαλούν σε μια μουσική επανασύνδεση με τις κοινές, πανανθρώπινες ρίζες μας.

Ο Christopher Juul, η Maria Franz, ο Kai Uwe Faust και η Nordic κολεκτίβα τους οδηγούν το κοινό σε μια κατάσταση έκστασης, με τους βαθείς ήχους, τους πρωτόγονους ρυθμούς, τις λεπτές ηλεκτρονικές υφές, ένα μαγευτικό φωτιστικό σόου, έναν στρατό πολεμιστών και τις εκρήξεις φωτιάς. Υπάρχει καλύτερο μέρος στον κόσμο για να ζήσεις αυτό το αρχαίο τελετουργικό από το Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού;

Οι Heilung δεν δίνουν απλώς «συναυλίες». Πραγματοποιούν ένα τελετουργικό, μία ιεροτελεστία. Οι Heilung αναφερόμενοι στις ζωντανές τους εμφανίσεις ως “τελετές“, υπογραμμίζουν όχι μόνο τη μοναδικότητα των παραστάσεών τους σε σύγκριση με μια τυπική συναυλία, αλλά και την ειλικρίνεια και το πνευματικό βάθος με τα οποία αναπαριστούν και ερμηνεύουν τις σκανδιναβικές παγανιστικές παραδόσεις. Εξερευνούν τον πανάρχαιο ανταγωνισμό και τη σύνθεση της αρσενικής και θηλυκής δύναμης που διαπερνά, γεννά και αναγεννά τον ίδιο τον κόσμο. Σε αυτό το εσωτερικό ταξίδι αχώριστοι σύντροφοι είναι οι αρχαίες τελετουργίες των βορειων λαών αλλά και τα έπη τους και οι λυρικές δημιουργίες της αρχαίας ισλανδικής ποίησης.

Στις στιγμές και στην εξέλιξη αυτού του ιερού δράματος, δρώμενου, τελετουργίας, τα πρόσωπα μεταμορφώνονται, τα φύλα συναντιόνται, απομακ ρύνονται και συναντιόνται ξανά σε όλες τις παραλλαγές ενώ τα τείχη πέφτουν.

Οι εποχές γίνονται μέσα από την «Heilung εμπειρία» μία εκστατική στιγμή πλήρωσης του εαυτού και διάνοιξης προς την αιωνιότητα.

Στις σκιές των προσώπων και των σωμάτων της ομάδας των Heilung βυθιζόμαστε προς το κρυμμένο άχρονο που τέτοιες κουλτούρες επέτρεπαν και αποκαλύπτεται μέσα από αυτές.

Οι τελετές, οι συναυλίες τους, αποτελούν τμήμα της προσπάθειας τους να κρατήσουν τους αρχαίους θεούς ζωντανούς.

Ο Kai Uwe Faust σχολιάζει: «Προσπαθούμε να τοποθετήσουμε τους εαυτούς μας στη σκέψη των ανθρώπων πριν από 2.000 χρόνια. Δημιουργούμε ρυθμούς με οστά, κρανία, όπλα.»

Heilung σημαίνει μία μεταμορφωτική εμπειρία σε διαρκή κίνηση. Μία εμπειρία που χρησιμοποιεί fire dancing, πολεμικούς χορούς, ασπιδιοφόρες κόρες, ενός εκπληκτικού εύρους light show συνδυασμένο με τους βαθείς, σπηλαιώδεις ήχους τις βόρειας κουλτούρας. Μια ολική αλλά και ολοκληρωτική παραστατική εμπειρία, που κόβει την ανάσα.

Για τους Heilung όλοι οι άνθρωποι, όλοι οι οργανισμοί αποτελούν μέρος μίας ψυχοπνευματικής ενότητας. Υποστηρίζουν ότι στην αρχή της κάθε τελετής, της κάθε παράστασης τους εκείνο που δηλώνεται είναι ότι όλοι προερχόμαστε από το ίδιο ον, είμαστε ακτίνες της ίδιας πηγής φωτός.

Στη σκηνή δεσπόζουν δέντρα και μεγάλα τύμπανα τοποθετημένα κυκλικά, κελαϊδίσματα πουλιών δίνουν το έναυσμα για την έναρξη της παράστασης, τα φώτα χαμηλώνουν και σε μία στιγμή απόλυτης σιωπής ο Kai Uwe Faust, ντυμένος με μανδύα και φορώντας ένα εντυπωσιακό κάλυμμα κεφαλής από φύλλα φτέρης, διασχίζει τη σκηνή και την καθαγιάζει τη σύναξη με «ιερή» φασκομηλιά. Στη συνέχεια, ο Juul, η Franz και οι υπόλοιποι συντελεστές, θα πιαστούν χέρι-χέρι και θα απαγγείλουν την προσευχή που προηγείται κάθε εμφάνισης των Heilung:

«Να θυμάστε ότι όλοι είμαστε αδέρφια. Όλοι οι άνθρωποι, τα θηρία, τα δέντρα, οι πέτρες, και ο άνεμος. Όλοι καταγόμαστε από το ένα μεγάλο ον, που ήταν πάντα εκεί, πριν ζήσουν οι άνθρωποι και το ονομάσουν, πριν βλαστήσει ο πρώτος σπόρος».

Οι ίδιοι περιγράφουν τη μουσική τους, που βασίζεται σε αρχαία κείμενα και ρουνικές επιγραφές των βόρειων φύλων και λαών, των Γερμανών και των Βίκινγκ από την εποχή του σιδήρου, ως «amplified History» δηλαδή ως «ενισχυμένη ιστορία από τη βόρεια Ευρώπη του πρώιμου Μεσαίωνα». Κι εδώ η λέξη «ενισχυμένη» παραπέμπει και στην αρχαϊκή δύναμη που εκλύεται από τους ενισχυτές του συγκροτήματος. Η φράση αντανακλά και την επιλογή τους να παίζουν με παραδοσιακά ακουστικά όργανα, τα οποία ενισχύονται με τη χρήση μικροφώνων και της σύγχρονης τεχνολογίας ήχου.

Οι Heilung δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στην ιστορική ακρίβεια, την ισότητα και την ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης. Οι παραστάσεις τους είναι συμπεριληπτικές και σε αυτές συναντιούνται όλα τα φύλα και όλες οι ηλικίες. Όπως εξηγούν οι ίδιοι: «Στην ομάδα μας, εκπροσωπούνται άτομα κάθε ηλικίας και φύλου. Δεν ανεχόμαστε καμία μορφή διάκρισης, για κανέναν λόγο και υπό καμία συνθήκη! Όταν δηλώνουμε στην αρχή του τελετουργικού μας ότι ΟΛΟΙ καταγόμαστε από την ΙΔΙΑ ύπαρξη, το εννοούμε απόλυτα! Υπάρχουν ερμηνευτές όλων των φύλων (άντρες, γυναίκες ή οποιαδήποτε άλλη ταυτότητα στο ενδιάμεσο φάσμα) που αναπαριστούν τους Γερμανούς Πολεμιστές Harrii. Δεν υπάρχει καμία εξαίρεση. Όπως και οι ιστορικοί μας πρόγονοι, είναι ντυμένοι και οπλισμένοι με τον ίδιο τρόπο: γυμνόστηθοι, με πρόσωπα και σώματα καλυμμένα με μαύρο χρώμα και χώμα. Ακριβώς όπως και οι πρόγονοι τους, όταν καλύπτονταν μέσα στα φυλλώματα, ενεδρεύοντας τις ρωμαϊκές λεγεώνες.Αυτό τους επέτρεπε να πλησιάζουν τους εχθρούς τους απαρατήρητοι τη νύχτα, καθιστώντας τους φόβητρο για τη μεγαλύτερη και πιο ισχυρή δυναστεία μαχητών που έχει γνωρίσει η Ευρώπη έως σήμερα. Με ρούνες ζωγραφισμένες στο στήθος τους, χορεύουν συγχρονισμένα στη σκηνή, κρατώντας δόρατα και ασπίδες. Η αναπαράσταση είναι μη σεξουαλική και απόλυτα ιστορικά ακριβής.»

Μια πνευματική διάσταση διέπει την κουλτούρα των Heilung. Μπορεί η ανθρωπότητα να θυμηθεί τις κοινές της ρίζες; Μπορεί η τέχνη να φωτίζει τις κοινές για όλους μας, πανανθρώπινες αξίες και παραδόσεις, όσα μας ενώνουν;

Η απάντηση κρύβεται στο όνομα του συγκροτήματος, Heilung, που σημαίνει «θεραπεία», «ίαση», «επούλωση» στα γερμανικά και το οποίο αντανακλά την πρόθεσή τους να προσφέρουν στο κοινό μια θεραπευτική και εμβυθιστική εμπειρία – μια ευκαιρία να αποσυνδεθεί κανείς από την πίεση του σύγχρονου κόσμου και από τον κατακερματισμένο τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, και να συνδεθεί ξανά με κάτι διαχρονικό και κοινοτικό, με κάτι αρχέγονο και αιώνιο. Όπως περιγράφουν οι ίδιοι: « ο ακροατής πρέπει να μείνει ήρεμος και σε χαλαρή κατάσταση, μετά από ένα μαγικό μουσικό ταξίδι που κατά καιρούς είναι ταραχώδες».

Ακόμη και για εκείνους που μπορεί να είναι δύσπιστοι απέναντι στα τελετουργικά στοιχεία των εμφανίσεων τους, το γεγονός ότι «οι Βίκινγκς είναι εντυπωσιακοί» παραμένει αδιαμφισβήτητο, καθώς οι Heilung συνεχίζουν να αιχμαλωτίζουν το κοινό με τη δύναμη και την πρωτόγονη ενέργεια που εκπέμπουν.

Οι ζωντανές παραστάσεις των Heilung είναι εξαιρετικά περίτεχνες και επιμελημένες με κάθε λεπτομέρεια. Οι παραστάσεις τους αναπτύσσονται σε μεγάλες παραγωγές, με δεκάδες καλλιτέχνες να συμμετέχουν. Μία μεταμορφωτική και αναγεννητική εμπειρία.

Ό,τι θα ακολουθήσει, την βραδιά της 12ης Οκτωβρίου θα είναι μια νύχτα που κανείς δεν θα ξεχάσει!

Μέσα από τη χρήση πολλών διαφορετικών γλωσσών (λατινικών, γερμανικών, κελτικών, γοτθικών, πρώιμων γερμανικών διαλέκτων και άλλων) οι Heilung εξερευνούν μουσικά και στιχουργικά, ποιητικά, τη μαγεία της αρχαίας κουλτούρας των παραδόσεων των βόρειων ευρασιατικών λαών. Οι Faust και Franz να ηγούνται του συνόλου, ως κορυφαίοι του χορού, συχνά με ερωτοαπαντήσεις, ενώ οι στίχοι θα εναλλάσσονται σε διάφορες γλώσσες.

Το κυριότερο «όργανο» της βραδιάς θα είναι αναμφισβήτητα η ανθρώπινη φωνή—ο παλμικός, σχεδόν αδιάκοπος βόμβος των ψαλμωδιών θα διαπερνά κάθε σώμα, βυθίζοντας το κοινό σε μια βαθιά μυσταγωγική μέθεξη.

Αν και οι ψαλμωδίες είναι οι βασικοί άξονες της παράστασης, οι Heilung δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αυθεντικότητα των οργάνων τους – παρόλο που χρησιμοποιούν κονσόλες μίξης, συνθεσάιζερ σε κάποια κομμάτια και δημιουργούν διάφορες φωνητικές λούπες, όλοι οι ήχοι της παράστασης παράγονται ακουστικά, χωρίς καμία χρήση προηχογραφημένων στοιχείων.

Για να πετύχουν τον ιδιαίτερο ήχο τους, οι Heilung χρησιμοποιούν ως μουσικά όργανα αντικείμενα ήδη γνωστά από την Εποχή του Σιδήρου, όπως κρουστά, κόκκαλα, δόρατα, έγχορδα που θυμίζουν λύρες και άρπες. Μετατρέπουν κέρατα σε κρόταλα, παράγουν μουσική από ινδουιστικά κουδούνια, από αντίκες που βρίσκουν σε ναούς, μεταλλικές λεπίδες που χτυπούν ρυθμικά, ένα ανακατασκευασμένο ασημένιο κύπελλο από την εποχή των Βίκινγκ, σφυρίχτρες και άλλα κρουστικά όργανα.

Τα περίτεχνα κουστούμια που φορούν επί σκηνής, τα οποία βασίζονται κυρίως σε “πνευματιστικές παραδόσεις των ευρασιατικών λαών που κατοικούσαν γύρω από το βόρειο πόλο“, ή που άλλες φορές είναι ιστορικά πιστές αντιγραφές της σκανδιναβικής ενδυμασίας της Εποχής του Χαλκού, σκίζονται από τα μέλη του συγκροτήματος κατά τη διάρκεια του live.

Οι Heilung στις παραστάσεις τους παρουσιάζουν υλικό και από τα τρία άλμπουμ τους – Ofnir (2015), Futha (2019) και Drif (2022). Ωστόσο, κάθε κομμάτι πρέπει να το αντιληφθούμε περισσότερο ως μια «σκηνή» μια μουσικο-θεατρικής παραγωγής, παρά ως ένα αυτόνομο τραγούδι.

Για όσους δεν τους αναγνωρίζουν στο πρώτο άκουσμα, να πούμε ότι έχετε σίγουρα ακούσει τη μουσική τους, αφού έχουν ντύσει μουσικά εξαιρετικά επιτυχημένες, θρυλικές τηλεοπτικές παραγωγές, όπως οι σειρές “Vikings” και “Game of Thrones”, αλλά και video games – mega hits (“Conqueror’s Blade VII: Wolves of Ragnarök”, “Senua’s Saga: Hellblade II” από την blockbuster ταινία του Robert Eggers “The Northman”).

Με το έργο τους, οι Heilung μας θυμίζουν ότι τίποτα δεν προέκυψε ποτέ από το τίποτα, κανένας πολιτισμός δεν είναι προϊόν παρθενογένεσης. Όλοι και όλα οφείλουν τα πάντα σε όλους και όλα. Βρισκόμαστε στη σφαίρα του συν-ανήκειν, τα παντός τύπου σύνορα είναι απατηλά. “Όλοι είμαστε ένα“, όπως λένε χαρακτηριστικά.

ΟΙ HEILUNG είναι εδώ όχι ως πολιτικοί ή θρησκευτικοί κήρυκες, περισσότερο θέλουν ταπεινά να μας θυμίσουν από πού ερχόμαστε. «Όλοι είμαστε αδέλφια», λένε. Όλοι και όλα τα όντα, ακόμα και τα φυσικά φαινόμενα, καταγόμαστε από μια κοινή ύπαρξη που προϋπήρχε ανέκαθεν, πριν οι άνθρωποι εμφανιστούν και το γνωρίσουν, πριν ακόμα ο πρώτος σπόρος βλαστήσει στη γη.

Δεν θα μπορούσαμε να πούμε τίποτα παρά το ότι μία εμφάνιση των Heilung αποτελεί μία τέτοιας ισχύος ρήγμα στον χωροχρόνο που κανείς μετά από αυτήν δεν θα είναι ίδιος.

Στις εποχές που διανύουμε, των πλαστών διαχωρισμών ανάμεσα στους ανθρώπους και τους λαούς, η μυσταγωγική περιπλάνηση στα ηχοτοπία των Heilung παραπέμπει σε ένα μυθικό κάλεσμα, ένα τραγούδι και έναν ύμνο στην ενότητα και την ομορφιά.

Το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού μας περιμένει μία παράσταση που με όμοια της δεν έχουμε ξανασυναντηθεί στην Ελλάδα!