- Στέλιος Κούκος
Κάθε χρόνο στις 3 Ιανουαρίου θρηνούμε και πανηγυρίζουμε την κοίμηση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911) και δέκα μέρες μετά κλαίμε και εορτάζουμε αντίστοιχα τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη (1908-1993). Δύο συγγραφείς των οποίων ο κόσμος βρίσκεται στο ίδιο κλίμα όσο και αν τα κείμενά τους μοιάζουν διαφορετικά.
Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης έκτισε το τελείως προσωποπαγές έργο του και εξέφρασε με όλα όσα κατάφερε να επικοινωνήσει -με την έννοια της επίσκεψης και κοινωνίας- τα πάθη, τις αγωνίες και τους λογισμούς του προσωπικού του κόσμου.
Και είναι όλα αυτά μεγάλα, κρίσιμα και τρανταχτά και μέχρις άδου επίσκεψης αληθινά!
Σίγουρα, όμως, δεν γράφει σαν να πρόκειται για έναν εντελώς απομονωμένο συγγραφέα, όσο και αν λογισμός του είναι ουσιαστικά μονήρης και αγωνίζεται με τα πράγματα και τους ανθρώπους για να ξεδιαλύνει την αλήθειά τους. Που είναι η προσωπική του αλήθεια.
Αυτή είναι, μάλλον, η πιο κρίσιμη διάκριση που κάνει στην ίδια την ζωή. Δηλαδή η προσπάθειά του να συναντήσει και να πιαστεί από αυτήν μέσω της διαπίστωσης της αλήθειας της. Και ως προς αυτό δεν φαίνεται, τελικά, να αυταπατάται, αφού δεν επιτρέπει ο ίδιος να γίνει κάτι τέτοιο, όπως και ότι δεν συμβιβάζεται και πολύ περισσότερο δεν προσπαθεί να αυτοδικαιωθεί.
Η δικαίωσή του είναι «εξωτερική» υπόθεση, κάτι που αποδέχεται στην συνέχεια μέσα του, στον όλο του κόσμο. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, πως την αλήθεια αυτή την διαπραγματεύεται, ως σοφός και λεπτολόγος διαπραγματευτής για να γίνει εν τέλει πραματευτής της. Και ως εκ τούτου τεκμηριώνει και θεμελιώνει συνεχώς πράξη την πράξη κάθε προσέγγισή της!
Ένα ερωτικό πεδίο το οποίο το προσεγγίζει και ως προσευχή για να φωτίσει ολόκληρη την ύπαρξη του. Αλλά και την δική μας! Έτσι, αντιλαμβάνεται για παράδειγμα και την γενέτειρά του πόλη, την Θεσσαλονίκη. Και μεις τον παρακολουθούμε να την προσεγγίζει με κομμένη την ανάσα μέσα από την ιδιαίτερη μέθοδό του και δεν ξέρουμε τι μας… ξημερώνει στην επόμενη λέξη, γραμμή, σελίδα, το άλλο κεφάλαιο
Ουσιαστικά, σε κάθε διαπραγμάτευσή του, διαπραγμάτευση της αλήθειας, θέλει να αλιεύσει φως για να φωτίσει την ψυχή και το είναι. Μέσα από αυτόν τον πλήρη χάριτος κόσμο στον οποίο κτύπησε την αξίνα του, και ας ήταν η συγγραφική του πέννα, και βρήκε φλέβα χρυσού. (Ο ίδιος μπορεί να μας έλεγε φλέβα Χριστού, γιατί του άρεσαν πάρα πολύ τα λογοπαίγνια, και έτσι έγινε αδελφοποιητός Του, προσαρμόζοντας με χαρά μεγάλη την δική του διαρρηγμένη φλέβα στην φλέβα Του! Και τον βλέπω ήδη να χαμογελά, να γελά και να πανηγυρίζει)!
Αλλά, ας μείνουμε ακόμη στην προσπάθειά του, ας ξεπεράσουμε τους πανηγυρισμούς που ήταν, σίγουρα, αποτέλεσμα κοπιώδους, αγωνιώδους, αλλά και μεγαλειώδους καμάτου, και ας τον παρακολουθήσουμε εκεί που τον οδηγεί η μέχρι εξαντλήσεως -δικής του και δικής μας- περιδίνηση σ’ αυτήν τη δίνη που τάχθηκε φύλακας και άρχοντας!
Αν όχι και ο θεμελιωτής μιας… αρτεσιανής πραγματικότητας και αλήθειας που διέγειρε και ανάβλυσε, και έφερε παραδόξως στο φως με το έργο του! Η φλέβα που άγγιξε και διερράγη και με αυτή συνέθεσε δίκην μελοποιού τα έργα του, τις «συμφωνίες» του! Γιατί περί… συμφωνιών πρόκειται, γιατί ο κόσμος του όλος, το είναι του, γύρεψε στέρεα διαπραγμάτευση και συμφωνία με την αλήθεια. Κάθε του έργο συμφωνεί με την διαπραγμάτευση της αλήθειας.
Ήταν όλο αυτό ένας μίτος που εξέβαλε τον ίδιο από την ατομική δύσκολη περιπέτεια και τον έφερε στο φως το οποίο γεύτηκε και δεν μπορούσε στη συνέχεια να αποσιωπήσει! Ή ακόμη να μην αφήσει να φαίνεται! Mέσα από τις ανεξάντλητες δοκιμασίες που επέβαλε τα πράγματα για την διαπίστωση και την φανέρωση της αλήθειας που τόσο επίμονα αναζήτησε. Ότι η αλήθεια φως εστί!
Ο Πεντζίκης διαπραγματεύτηκε αυτό το φως της αλήθειας για να φωτίσει τα απύθμενα σκοτάδια του! Ακόμη και τα σκοτάδιά μας!
Και αν προστρέξεις στο έργο του θα ψηλαφήσεις την σκληρή επιμονή, εμμονή και προσήλωσή του στον περιπετειώδη αυτό αγώνα!
Ενώ εμείς σήμερα μπορούμε να τον σκεφτόμαστε ή να τον φανταζόμαστε δίκην παιδιού να πανηγυρίζει γι’ αυτόν τον μίτο που ως κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη την οποία ο ίδιος έγνεψε, και μ’ αυτήν ως πρώτη ύλη περιέγραψε την παραμυθία που έζησε και μας κοινοποίησε. Ένεκα και παραμυθίας δικής μας!
Ο δικός μας πραματευτής της αλήθειας!
Τον ευχαριστούμε!
Κοιμήθηκε πριν 30 και 1 χρόνια.
ΠΗΓΗ : www.pemptousia.gr
