Περισσότεροι από 300.000 Ρώσοι εγκατάλειψαν τη χώρα τους τους πρώτους πέντε μήνες από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ ένα δεύτερο κύμα εξόδου παρατηρήθηκε τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, όταν ο Πούτιν κήρυξε μερική επιστράτευση και ανυπολόγιστος αριθμός αντρών νέας ηλικίας έσπευσε να περάσει τα σύνορα για να γλυτώσει την υποχρεωτική στράτευση.
Και, ενώ είναι δύσκολο να καθοριστεί με ακρίβεια ο συνολικός αριθμός των Ρώσων που μετανάστευσαν από την αρχή του πολέμου, με το Κρεμλίνο να μη δημοσιοποιεί σχετικά στοιχεία, ανεξάρτητες εκτιμήσεις τον υπολογίζουν σε 500.000 έως 1 εκατομμύριο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία δικτύου ανάλυσης και πολιτικής, Re: Russia, το οποίο επεξεργάστηκε δεδομένα από χώρες που έχουν δεχθεί μεγάλο αριθμό ρώσων μεταναστών, υπολογίζεται ότι 817.000 – 922.000 είναι οι Ρώσοι που εγκατέλειψαν τη χώρα από τον Φεβρουάριο του 2022. Οι χώρες που δέχθηκαν τους περισσότερους από αυτούς ήταν το Καζακστάν και η Σερβία, η καθεμία από 150.000 μετανάστες. Όμως, οι Ρώσοι έχουν μετακινηθεί προς πάσα κατεύθυνση στον πλανήτη. Από αυτούς μεταξύ 30.000 και 40.000 πήγαν στην Αμερική, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.
Οι Ρώσοι μπορούν να ταξιδέψουν μέσω πολλών χωρών διέλευσης πριν καταλήξουν να εγκατασταθούν κάπου. Άλλοι επιστρέφουν στην πατρίδα τους έχοντας δυσκολευτεί να δημιουργήσουν μια νέα ζωή στο εξωτερικό, αναφέροντας συχνά δυσκολίες στην εξεύρεση εργασίας και κάποιοι από αυτούς λένε ότι θα προσπαθήσουν να ξαναφύγουν μόλις τους το επιτρέψουν τα οικονομικά τους.
Η μετανάστευση δεν ξεκίνησε τώρα
Η μετανάστευση από τη Ρωσία του Πούτιν δεν είναι κάτι καινούργιο. Στα πρώτα 19 χρόνια της διακυβέρνησής του, 1,6-2 εκατομμύρια άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα. Το ποσοστό αυξήθηκε σημαντικά γύρω στο 2012, όταν ο Πούτιν επέστρεψε στην προεδρία της χώρας μετά από τις εκλογές που στιγματίστηκαν από καταγγελίες και διαμαρτυρίες για νοθεία. Όμως, η εισβολή στην Ουκρανία έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη έξοδο που σημειώθηκε λόγω πολιτικών αναταραχών, από τη δεκαετία του 1920.
Σημαντικό είναι επίσης το προφίλ όσων μπορούν να μετακινηθούν. Γενικά, οι μετανάστες της Ρωσίας στην περίοδο του πολέμου έχουν σχετικά υψηλά επίπεδα εισοδήματος, εκπαίδευσης και κοινωνικής στάθμης.
Αυτό σημαίνει σημαντική απώλεια για τη Ρωσία. Με την ίδια τη χώρα να υπολογίζει ότι οι μετανάστες από τον Φεβρουάριο του 2022 αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του εργατικού δυναμικού της, αυτονόητο είναι ότι επιδεινώνεται η υπάρχουσα οξεία έλλειψη εργατικού δυναμικού. Το Ινστιτούτο Gaidar, μια δεξαμενή σκέψης στη Μόσχα, ανακοίνωσε ότι το 35% των μεταποιητικών επιχειρήσεων δεν είχαν αρκετούς εργαζομένους τον Απρίλιο. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από το 1996.
Οι ελλείψεις εξειδικευμένων εργαζομένων είναι ιδιαίτερα σοβαρές: σύμφωνα με αξιωματούχο του Κρεμλίνου, τον οποίο επικαλείται το Economist, τουλάχιστον 100.000 επαγγελματίες πληροφορικής εγκατέλειψαν τη χώρα το 2022.
