Ο Βάλτερ Γκρόπιους (Walter Gropius, 18 Μαΐου 1883 – 5 Ιουλίου 1969) ήταν Γερμανός αρχιτέκτονας και ο ιδρυτής του Μπαουχάους. Γεννήθηκε στο Βερολίνο και ήταν το τρίτο παιδί του Βάλτερ Άντολφ Γκρόπιους και της Μανόν Αουγκούστε Παουλίνε Σαρνβέμπερ. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Μόναχο και στο πολυτεχνείο στο Σαρλόττενμπουργκ του Βερολίνου.
Το 1911, παντρεύτηκε την χήρα του διάσημου συνθέτη Γκούσταβ Μάλερ, Άλμα Μάλερ, με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Μανόν. Η Μανόν πέθανε το 1935 από πολιομυελίτιδα. Ο Βάλτερ Γκρόπιους και η ¨Άλμα χώρισαν το 1920. Το 1923, παντρεύτηκε την Ίζε Φρανκ. Μαζί ζήσανε μέχρι τον θάνατό του 5 Ιουλίου 1969. Το ζευγάρι, υιοθέτησε μία κόρη, την Μπεάτε Γκρόπιους, γνωστή ως Άτι.
Το 1908 ο Γκρόπιους βρήκε απασχόληση στην εταιρία του Πέτερ Μπέρενς, ενός από τους πρώτους βιομηχανικούς σχεδιαστές. Ανάμεσα στους συναδέλφους του συγκαταλέγονταν οι Μις φαν ντερ Ρόε και Ντίτριχ Μαρκς. Το 1910 ο Γκρόπιους άφησε την εταιρία Μπέρενς και μαζί με το συνάδελφό του Άντολφ Μέγερ άνοιξε ένα γραφείο στο Βερολίνο. Μαζί μοιράστηκαν τις ιδέες για ένα από τα δημιουργικά νεωτεριστικά κτήρια που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το εργοστάσιο παπουτσιών Φάγκους στο Άνφελντ της Γερμανίας, χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά στοιχεία άγνωστα και πρωτοποριακά για την αρχιτεκτονική της εποχής, όπως το γυαλί. Οι γυάλινοι τοίχοι-κουρτίνες αυτού του κτηρίου κατέδειξαν και τη νεωτεριστική ανησυχία ότι η μορφή απεικονίζει τη λειτουργία και την υποστήριξή του για την εργατική τάξη. Άλλες εργασίες αυτής της πρόωρης περιόδου περιλαμβάνουν το κτήριο για την έκθεση Βέρκμπουντ (Werkbund) στην Κολωνία, το 1914.
Στόχος του ήταν “να κτίσει το μέλλον” και σε όλη τη του ζωή εργάστηκε προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Βάλτερ Γκρόπιους υπήρξε κορυφαίος Γερμανός αρχιτέκτονας, θεωρητικός και δάσκαλος της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, ο κύριος δημιουργός του περίφημου αισθητικού κινήματος Μπαουχάους. Ο χαρακτηρισμός αυτός, τον οποίο έδωσε ο Γκρόπιους για πρώτη φορά στη Σχολή της Βαϊμάρης όταν ανέλαβε τη διεύθυνσή της μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σήμαινε τη μεταφορά στο σύγχρονο τρόπο ζωής της συντεχνιακής νοοτροπίας των τεχνιτών του Μεσαίωνα, που μέσα στην κοινοβιακή καλύβα-εργαστήρι συζητούσαν, μελετούσαν και έβαζαν σε λειτουργία τα σχετικά με τη δουλειά τους καλλιτεχνικά και χειρωτεχνικά προβλήματα. Ο Γκρόπιους πίστευε πως οι καλλιτέχνες και οι τεχνίτες πρέπει να έχουν την ίδια, θεμελιακή, αισθητική μόρφωση και ανάπτυξη. Στο μανιφέστο του αναφέρει ότι «Δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις εφαρμοσμένες τέχνες, τη γλυπτική και τη ζωγραφική, είναι όλα τμήματα του οικοδομείν».
Η παραγωγικότερη και σημαντικότερη αρχιτεκτονικά περίοδος της ζωής του ήταν η δεκαετία 1923-1934, οπότε και αυτοεξορίστηκε στην Αγγλία λόγω της επικράτησης του ναζισμού. Το 1923, ο Γκρόπιους σχεδίασε μία από τις διασημότερες εργασίες του, τις λαβές θυρών. Σχεδίασε και μεγάλα έργα όπως το Τόταλ Θίατερ, πολεοδομικά συγκροτήματα κατοικιών στην Καρλσρούη, στο Ντεσάου και το Βερολίνο, προκατασκευασμένα πρότυπα σπίτια καθώς και εργοστάσια.
Το 1945 ίδρυσε το γραφείο The Architects Collaborative (TAC) στο Κέιμπριτζ. Στα πιο ενδιαφέροντα έργα του της τελευταίας περιόδου συγκαταλέγονται το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (1957-1961) και το εργοστάσιο πορσελάνης Ρόζενταλ στη Γερμανία.
Σήμερα είναι γνωστός όχι μόνο από τα διάφορα κτήριά του αλλά και από την περιοχή Gropiusstadt στο Βερολίνο.
Σημαντικά κτήρια
- Το εργοστάσιο Φάγκους 1910–1911
- Το κτήριο Μπαουχάους στο Ντεσσάου 1925–1932
- Το Κέντρο Απόφοιτων του Χάρβαρντ
- Διαμερίσματα Ίντερμπαου 1957 στο Βερολίνο
- Το πανεπιστήμιο της Βαγδάτης, 1957–1960
- Η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα 1959–1961
- Ομοσπονδιακό Κτίριο Τζον Φ. Κένεντι 1961
