Το εντυπωσιακό δεν είναι μόνο η ηλικία της, αλλά και το γεγονός ότι ίσως δεν δημιουργήθηκε από σύγχρονους ανθρώπους (Homo sapiens).
Μέχρι σήμερα, τα παλαιότερα γνωστά δείγματα σπηλαιοτεχνίας ήταν οι ζωγραφιές στην Ισπανία, περίπου 24.000 πριν. Ωστόσο, η νέα ανακάλυψη από την Ινδονησία εκτοξεύει την ηλικία των πρώτων γνωστών σπηλαιογραφιών στα 51.200 χρόνια, ξεπερνώντας κατά τουλάχιστον 4.000 χρόνια τις προηγούμενες εκτιμήσεις για το ίδιο έργο, που τοποθετούσαν τη δημιουργία του γύρω στο 43.900 π.Χ.
Αναπαραστατική τέχνη και αφήγηση… από ποιον όμως;
Το έργο, που απεικονίζει ανθρώπινες φιγούρες να αλληλεπιδρούν με ένα γουρούνι, αποτελεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες ,το παλαιότερο διατηρημένο παράδειγμα αναπαραστατικής τέχνης και οπτικής αφήγησης που υπάρχει στον κόσμο. Η ομάδα με επικεφαλής τον Ινδονήσιο αρχαιολόγο Adhi Agus Oktaviana χρησιμοποίησε μια νέα τεχνική, γνωστή ως laser-ablation U-series imaging, για την πιο ακριβή χρονολόγηση των επιπέδων ασβεστίου πάνω από το έργο.
Η τεχνολογική αυτή πρόοδος δεν έφερε μόνο νέα χρονολογικά δεδομένα αλλά και σοβαρά ερωτήματα για το ποιο είδος δημιούργησε τη σπηλαιογραφία.
Το χρονικό κενό και το μυστήριο του δημιουργού
Στο Sulawesi, τα αρχαιότερα γνωστά ευρήματα σύγχρονων ανθρώπων (Homo sapiens) χρονολογούνται περίπου 25.000 χρόνια πριν. Όμως, υπάρχουν σημάδια ανθρώπινης δραστηριότητας (όπως λιθικά εργαλεία και καταφύγια από βράχους) που φαίνεται να προηγούνται χρονικά. Αν τελικά αποδειχθεί ότι κάποιο προ-ανθρώπινο είδος είχε τη νοητική ικανότητα να δημιουργήσει αναπαραστατική τέχνη, η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να ανατρέψει θεμελιώδεις θεωρίες για την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης και κουλτούρας.
Μια πρώιμη παράδοση αφήγησης ιστοριών
Όποιο και αν ήταν το είδος πίσω από τις ζωγραφιές, οι ερευνητές τονίζουν ότι η ανακάλυψη μαρτυρά μια πολιτισμική παράδοση αφήγησης πολύ νωρίς στην ιστορία των ανθρώπινων ειδών στην περιοχή. Το γεγονός ότι το έργο παρουσιάζει σκηνική σύνθεση και σχέσεις μεταξύ ανθρώπινων και ζωικών μορφών ενισχύει τη θεωρία πως η ανάγκη για αφήγηση μέσω εικόνας έχει ρίζες πολύ βαθύτερες από όσο πιστεύαμε.
«Ζωγραφισμένη πριν τουλάχιστον 51.200 χρόνια, αυτή η αφηγηματική σύνθεση, η οποία απεικονίζει ανθρωπόμορφες φιγούρες να αλληλεπιδρούν με ένα γουρούνι, αποτελεί πλέον το αρχαιότερο γνωστό σωζόμενο παράδειγμα αναπαραστατικής τέχνης και οπτικής αφήγησης στον κόσμο», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.
Πρόκειται για μια ανακάλυψη που ανοίγει νέο κεφάλαιο στην κατανόηση της τέχνης, της γλώσσας και της ίδιας της ανθρώπινης συνείδησης.