Ο Λουδοβίκος Ζ΄ της Γαλλίας ή Λουδοβίκος ο Νέος (Louis VII de France, 1120 – 18 Σεπτεμβρίου 1180), βασιλιάς των Φράγκων (1137 – 1180) από τον βασιλικό Οίκο των Καπετιδών, ήταν δεύτερος γιος και διάδοχος του βασιλιά Λουδοβίκου ΣΤ΄ των Φράγκων και της δεύτερης συζύγου του Αδελαΐδας του Μωριέν. Μετά τον θάνατο σε ατύχημα του μεγαλύτερου αδελφού του Φιλίππου ορίστηκε διάδοχος του Φραγκικού θρόνου (1131).
Άνοδος στον Γαλλικό θρόνο
Σαν δεύτερος γιος προοριζόταν για την εκκλησία με στόχο να γίνει αρχιεπίσκοπος, με τον απρόσμενο θάνατο σε ατύχημα του μεγαλύτερου αδελφού του δελφίνου Φιλίππου (1131) άλλαξε η τύχη του. Τον Οκτώβριο του 1131 χρίστηκε διάδοχος του θρόνου, στέφθηκε από τον πάπα Ιννοκέντιο Β΄ στον Καθεδρικό ναό του Ρενς. Το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του ο Λουδοβίκος ζούσε με τον γνωστό ιερέα και χρονικογράφο αββά Συζέ ο οποίος ήταν σύμβουλος του πατέρα του, όταν ανέβηκε ο ίδιος στον θρόνο τον διατήρησε για σύμβουλο του. Η άνοδος του Λουδοβίκου στον θρόνο έγινε χωρίς προβλήματα με εξαίρεση την αντίδραση των κατοίκων της Ορλεάνης και του Πουατιέ. Σύντομα συγκρούστηκε με τον πάπα Ιννοκέντιο Β΄ για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Βουργουνδίας. Ο Λουδοβίκος συγκρούστηκε με τον πάπα υποστηρίζοντας τον καρδινάλιο Καντούρκ ο πάπας αντίθετα υποστήριζε τον Πέτρο του Σατρ, ο Λουδοβίκος έφτασε στο σημείο να ορκιστεί ότι δεν θα πατήσει ποτέ στη Βουργουνδία όσο ζει ο εκλεκτός του πάπα.
Η πυρπόλυση της Βιτρύ
Ο Λουδοβίκος Ζ΄ ενεπλάκη σε πόλεμο με τον Θεόβαλδο Β΄ της Καμπανίας. Επέτρεψε στον Ραούλ Α΄ του Βερμαντουά να αρνηθεί τη σύζυγό του και ανεψιά του Θεοβάλδου Β΄ για να παντρευτεί την κουνιάδα του ίδιου του Λουδοβίκου Πετρονίλλα της Ακουιτανίας. Η Καμπανία υποστήριξε τον Πάπα στη σύγκρουσή με τον Λουδοβίκο, ο Γάλλος βασιλιάς είχε προσωπική ανάμειξη στην άλωση και την πυρπόληση του Βιτρύ με εκατοντάδες κατοίκους καμένους στην εκκλησία που είχαν καταφύγει. Ο ευσεβέστατος βασιλιάς ένοιωσε τεράστια ντροπή και ενοχή από τύψεις, εγκατέλειψε την Καμπανία αφήνοντας τον Θεόβαλδο να κυβερνήσει ενώ αποδέχθηκε τον εκλεκτό του πάπα Πέτρο του Σάτρ για αρχιεπίσκοπο του Μπουργκ. Τα Χριστούγεννα του 1145 προχώρησε ακόμα περισσότερο με την κήρυξη της Β΄ Σταυροφορίας από το Μπουργκ. Ο Γοδεφρείδος Πλανταγενέτης ολοκλήρωσε την κατάκτηση της Νορμανδίας (1144), ο Λουδοβίκος ήρθε σε συμφωνία μαζί του τον αναγνώρισε ως δούκα της Νορμανδίας με αντάλλαγμα την περιοχή του Βεξίν, τμήμα του δουκάτου της Νορμανδίας.
Η αποτυχημένη Β΄ Σταυροφορία
Τον Ιούνιο του 1147 ξεκίνησε την εκπλήρωση της επιθυμίας του για Σταυροφορία μαζί με τη σύζυγο του Ελεονώρα της Ακουιτανίας, ξεκίνησαν από τη Βασιλική Σαιν-Ντενί με προορισμό τη Συρία. Πρώτη τους στάση η Ουγγαρία, τους υποδέχθηκε με μεγαλοπρέπεια ο Γκέζα Β΄ της Ουγγαρίας, εκεί ενώθηκε και με τον Κορράδο Γ΄ της Γερμανίας. Ο Γκέζα Β΄ ζήτησε από τον Λουδοβίκο να γίνει νονός του γιου του Στέφανου. Οι καλές σχέσεις ανάμεσα στη Γαλλία και στην Ουγγαρία συνεχίστηκαν πολλές δεκαετίες, η κόρη του Λουδοβίκου Μαργαρίτα παντρεύτηκε αργότερα τον γιο και διάδοχο του Γκέζα Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας. Τα στρατεύματα των Σταυροφόρων συνέχισαν για τους Αγίους Τόπους, τα Γαλλικά στρατεύματα λίγο πριν τη Λαοδίκεια ήρθαν σε συμπλοκή με τους Τούρκους, βομβαρδίστηκαν με αμέτρητα βέλη και μεγάλες πέτρες, η μάχη με τους Τούρκους ήταν πολύ σκληρή και αιματηρή.
Ο Λουδοβίκος Ζ΄ με τον στρατό του έφτασαν στους Αγίους Τόπους (1148), η σύζυγος του Ελεονώρα ήθελε να υποστηρίξει τον θείο της Ραϋμόνδο της Αντιόχειας προτρέποντας τον Λουδοβίκο να στραφεί στην Αντιόχεια και την Αλέππο. Ο Λουδοβίκος δέχθηκε αλλά επειδή στόχος του ήταν μόνο τα Ιεροσόλυμα δραπέτευσε με τον Κορράδο Γ΄ της Γερμανίας και τον Βαλδουίνο Γ΄ της Ιερουσαλήμ για την πολιορκία της Δαμασκού (1148). Στη μάχη που ακολούθησε συνετρίβη από τους Σαρακηνούς και αποφάσισε να επιστρέψει στη Γαλλία, η βασίλισσα Ελεονώρα διαμαρτυρήθηκε επειδή ήθελε να προστατέψει τον θείο της Ραϋμόνδο αλλά ο Λουδοβίκος ήταν αμετάπειστος, τελικά επέστρεψαν το 1149.
Γάμοι του Λουδοβίκου Ζ΄ και κληρονόμοι
Πρώτος γάμος με την Ελεονώρα της Ακουιτανίας
Λίγο πριν τον θάνατο του Γουλιέλμου Ι΄ της Ακουιτανίας ο Λουδοβίκος ο Παχύς ορίστηκε από τον Γουλιέλμο κηδεμόνας της κόρης του Ελεονώρας της Ακουιτανίας, τότε αποφάσισε να την παντρέψει με τον διάδοχο Λουδοβίκο. Η Ελεονώρα ήταν η πιο περιζήτητη νύφη της Ευρώπης, πήρε προίκα το δουκάτο της Ακουιτανίας το οποίο επέκτεινε το βασίλειο των Φράγκων μέχρι τα Πυρηναία. Ο Λουδοβίκος ΣΤ΄ πέθανε αμέσως μετά τον γάμο και τον διαδέχθηκαν στον θρόνο ο ίδιος ο Λουδοβίκος Ζ΄ με τη σύζυγο του Ελεονώρα. Ο γάμος έδειχνε από την αρχή ότι δεν θα πάει καθόλου καλά, η Ελεονώρα με μεγάλες πνευματικές ικανότητες ενοχλήθηκε έντονα από τη μεγάλη θρησκοληψία του Λουδοβίκου, ακούστηκε χαρακτηριστικά να λέει ότι αντί για βασιλιά παντρεύτηκε έναν καλόγηρο. Σαν χαρακτήρες ήταν το ίδιο αντίθετοι ο Λουδοβίκος ήταν ψυχρός αντίθετα η Ελεονώρα σαν Μεσογειακή ήταν έντονα εκδηλωτική με λατρεία στις διασκεδάσεις. Τελικά χώρισαν ύστερα από 15 χρόνια γάμου (1152) με τη δικαιολογία ότι η Ελεονώρα δεν μπορούσε να γεννήσει γιο, μαζί έκαναν μόνο δυο κόρες τη Μαρία και την Αλίκη. Η Ελεονώρα αμέσως μετά παντρεύτηκε τον Ερρίκο του Ανζού και πέρασε η Ακουιτανία στην κατοχή του Γάλλου δούκα. Ο Ερρίκος του Ανζού κληρονόμησε στη συνέχεια το βασίλειο της Αγγλίας από τη μητέρα του ως Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας (1154) και έγινε κάτοχος μιας πανίσχυρης αυτοκρατορίας από τη Σκωτία μέχρι τα Πυρηναία. Οι διεκδικήσεις των Γαλλικών Ανδεγαυικών περιοχών θα φέρει μακροχρόνιο πόλεμο ανάμεσα στις δυναστείες των Καπετιδών και των Πλανταγενετών που θα διαρκέσει πολλούς αιώνες.
Γάμος της Ελεονώρας με τον Ερρίκο του Ανζού
Η αποτυχημένη εκστρατεία στους Αγίους Τόπους έφερε μεγάλο κόστος στο Γαλλικό βασίλειο ιδιαίτερα στα οικονομικά και ήταν η μεγάλη αφορμή για να διαλυθεί ο αποτυχημένος γάμος του Λουδοβίκου με την Ελεονώρα. Η πρόφαση ήταν ότι είχαν μεταξύ τους συγγένεια αλλά στην πραγματικότητα ο γάμος διαλύθηκε λόγω των κακών τους σχέσεων από τη αρχή του γάμου, επιπλέον η Ελεονώρα δεν μπορούσε να γεννήσει τον διάδοχο. Το Συμβούλιο του Μπωγενσί ανήγγειλε το διαζύγιο στις 21 Μαρτίου 1152 και αμέσως μετά στις 18 Μαΐου 1152 η Ελεονώρα παντρεύτηκε τον Ερρίκο του Ανζού ο οποίος 2 χρόνια αργότερα έγινε βασιλιάς της Αγγλίας ως Ερρίκος Β΄. Στον Ερρίκο μεταβιβάστηκε ως προίκα το δουκάτο της Ακουιτανίας, μαζί του η Ελεονώρα έκανε 8 παιδιά, 5 γιους και 3 κόρες. Ο Λουδοβίκος όταν είδε τον κίνδυνο ξεκίνησε πόλεμο εναντίον του Ερρίκου με τη δικαιολογία ότι η σύζυγος του παντρεύτηκε πριν βγει επίσημα το διαζύγιο αλλά αρρώστησε σοβαρά από γρίπη και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει.
Το 1154 ο Λουδοβίκος Ζ΄ παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Κωνσταντία της Καστίλης κόρη του Αλφόνσου Ζ΄ της Καστίλης, αλλά πάλι δεν κατάφερε να αποκτήσει τον διάδοχο, με την Κωνσταντία έκανε πάλι δυο κόρες τη Μαργαρίτα και την Αλίκη. Μετά το 1157 ο Άγγλος βασιλιάς άρχισε να πιστεύει πραγματικά ότι ο Λουδοβίκος δεν πρόκειται να αποκτήσει διάδοχο και συνεπώς το Γαλλικό στέμμα είναι δική του υπόθεση γι’αυτό έστειλε τον αρχιεπίσκοπο Τόμας Μπέκετ να διαπραγματευτεί τον γάμο του διαδόχου Ερρίκου του Νεώτερου με την κόρη του Λουδοβίκου Μαργαρίτα. Ο Λουδοβίκος Ζ΄ παραδόξως δέχτηκε την πρόταση, με τη Συνθήκη του Γκισόρ αρραβωνιάστηκε το νεαρό ζευγάρι παίρνοντας η Μαργαρίτα προίκα τις επαρχίες του Βεξίν και του Γκισόρ.
Τρίτος γάμος του Λουδοβίκου με την Αδέλα της Καμπανίας με απόκτηση του διαδόχου
Η Κωνσταντία πέθανε πάνω στη γέννα μόλις 5 βδομάδες αργότερα στις 4 Οκτωβρίου 1160, ο Λουδοβίκος Ζ΄ παντρεύτηκε τρίτη φορά την Αδέλα της Καμπανίας, αντιλήφθηκε τον κίνδυνο από τη μεγάλη άνοδο του Ανδεγαυικού Οίκου αλλά απέτυχε να αντιπαρατεθεί αποτελεσματικά. Ήταν πάντοτε αντίπαλος με τον Ερρίκο, υπερασπίστηκε τον επίσκοπο Θωμά Μπέκετ στις διαμάχες του με τον βασιλιά, το ίδιο και και τους γιους του όταν επαναστάτησαν απέναντι στον πατέρα τους. Ο Γερμανός αυτοκράτορας Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα απαίτησε την Αρλ, γι’αυτό όταν ο Βαρβαρόσσα ήρθε σε σύγκρουση με τον πάπα Αλέξανδρο Γ΄ ο Λουδοβίκος υποστήριξε τον πάπα ο οποίος εκείνη την περίοδο (1163 – 1165) ζούσε στο Σένς. Ο Λουδοβίκος Ζ΄ απέκτησε με την Αδέλα τον πολυπόθητο διάδοχο Φίλιππο Αύγουστο (1165) σε σχετικά μεγάλη ηλικία, λίγο αργότερα τον έστεψε διάδοχο του στον καθεδρικό ναό της Ρενς (1179). Ο Φίλιππος ήταν ο τελευταίος Καπετίδης βασιλιάς που στέφθηκε σύμφωνα με τα έθιμα της δυναστείας. Ο Λουδοβίκος Ζ΄ ηλικιωμένος και άρρωστος από παράλυση δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην τελετή, πέθανε τον επόμενο χρόνο στις 18 Σεπτεμβρίου 1180 και τάφηκε στο αβαείο του Μπαρμπώ, τα λείψανα του μεταφέρθηκαν στη Βασιλική Σαιν-Ντενί (1817).
Οικογένεια
Με την πρώτη σύζυγό του Ελεονώρα των Πουατιέ δούκισσα της Ακουιτανίας, κόρη του Γουλιέλμου Ι΄ δούκα της Ακουιτανίας, απέκτησε τέκνα:
- Μαρία 1145-1198, παντρεύτηκε τον Ερρίκο Α΄ των Μπλουά κόμη της Καμπανίας.
- Αλίκη 1151-1197/98, παντρεύτηκε τον Θεοβάλδο Ε΄ κόμη του Μπλουά, αδελφό του Ερρίκου Α΄.
Έτσι οι δύο αδελφές παντρεύτηκαν αντίστοιχα δύο αδελφούς.
Με τη δεύτερη σύζυγό του Κωνσταντία των Ιβρέα, κόρη του Αλφόνσου Ζ΄ του Λεόν & της Καστίλης, απέκτησε:
- Μαργαρίτα 1158-1197, παντρεύτηκε πρώτα τον Ερρίκο των Ανζού-Πλανταγενετών διάδοχο της Αγγλίας και μετά τον Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας.
- Άλυς 1160-π.1220, παντρεύτηκε τον Γουλιέλμο Δ΄ κόμη του Ποντιέ.
Με την τρίτη σύζυγό του Αδέλα των Μπλουά, κόρη του Θεοβάλδου Β΄ κόμη της Καμπανίας (και αδελφή των Ερρίκου Α΄ και Θεοβάλδου Ε΄) απέκτησε:
- Φίλιππος Β΄ ο Αύγουστος 1165-1223, βασιλιάς της Γαλλίας.
- Αγνή (Άννα) 1171-μετά το 1204, παντρεύτηκε πρώτα τον Αλέξιο Β΄ Κομνηνό Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, μετά τον Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και έπειτα τον Θεόδωρο Βρανά.
Συμπεράσματα
Ο Λουδοβίκος Ζ΄ έμεινε γνωστός για την ίδρυση του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και για την αποτυχημένη Β΄ Σταυροφορία. Ο ίδιος και ο σύμβουλός του ιερέας Σούνγκερ δημιούργησαν ένα ισχυρό κεντρικό κράτος με έδρα το Παρίσι και ευνόησαν τη Γαλλική Γοτθική αρχιτεκτονική, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την ανέγερση της Παναγίας των Παρισίων. Ο Λουδοβίκος Ζ΄ ήταν έντονα θρησκόληπτος, σε βαθμό που αναφέρεται περισσότερο σαν ιερέας παρά σαν βασιλιάς· η θρησκοληψία του είχε σαν αποτέλεσμα να ισχυροποιήσει περισσότερο τη βασιλική εξουσία, λόγω των στενών δεσμών που είχε με τους ιερείς και τα αββαεία.
Πηγές
- Amy Ruth Kelly, Eleanor of Aquitaine and the Four Kings, (Harvard University Press, 1991)
- C. Petit-Dutaillis, The Feudal Monarchy in France and England, transl. E.D. Hunt, (Routledge, 1999)
- Elizabeth A. R. Brown, “Franks, Burgundians, and Aquitanians” and the Royal Coronation Ceremony in France, (The American Philosophical Society, 1992)
- I. S. Robinson, The Papacy, 1073-1198: Continuity and Innovation, (Cambridge University Press, 1996)
- Gabrielle M. Spiegel, The Past as Text: The Theory and Practice of Medieval Historiography, (Johns Hopkins University Press, 1997)
- Jim Bradbury, The Capetians: Kings of France 987-1328, (Hambledon Continuum, 2007)
- Jones, Dan (2012). The Plantagenets:The Warrior Kings and Queens Who Made England. New York: Viking Press.
- Thomas N. Bisson, The crisis of the twelfth century: Power, Lordship, and the Origins of European Government, (Princeton University Press, 2009)
- W.L. Warren, King John, (University of California Press, 1978)
