Ο Θεόδωρος Γρίβας, γνωστός και ως Θεοδωράκης Γρίβας (1797 – 24 Οκτωβρίου 1862), ήταν Έλληνας αγωνιστής του 1821, στρατηγός και πολιτικός.
Γεννήθηκε στην Πρέβεζα και καταγόταν από τη σπουδαία οικογένεια Γρίβα της Ακαρνανίας από την Περατιά. Συμμετείχε στην επανάσταση του 1821 με δικό του στρατιωτικό σώμα ενώ την περίοδο της ανεξαρτησίας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο. Το 1836 κατέστειλε την εξέγερση της Στερεάς Ελλάδας εναντίον του Όθωνα, ενώ το 1847 οργάνωσε ο ίδιος επανάσταση με σκοπό να καταψηφιστεί η κυβέρνηση Μαυροκορδάτου. Το κάστρο του Τεκέ στην Αιτωλοακαρνανία, πρώην μοναστήρι, σύμφωνα με τις πηγές παραχωρήθηκε στον Γρίβα αφότου το κατέλαβε.
Με την έκρηξη του Κριμαϊκού πολέμου εισέβαλε στην Ήπειρο. Η σημαντικότερη στιγμή όμως της πορείας του ήταν τον Οκτώβριο του 1862 όταν και επαναστάτησε εναντίον του Όθωνα καταλαμβάνοντας τη Βόνιτσα. Από εκεί σχημάτισε κυβέρνηση με αρχηγό τον ίδιο και προχώρησε στο Αγρίνιο. Εν τω μεταξύ πληροφορήθηκε ότι ο Όθων είχε κηρυχθεί έκπτωτος και ότι όλη η Ελλάδα είχε επαναστατήσει. Κατέλαβε το Μεσολόγγι, του οποίου τη φρουρά και διέλυσε. Φήμες που κυκλοφόρησαν τότε ανέφεραν πως βάδιζε εναντίον της Αθήνας επικεφαλής στρατιωτικού σώματος, προκειμένου να καταλάβει την εξουσία. Ο Μπενιζέλος Ρούφος τότε έστειλε ως απεσταλμένο τον Αθανάσιο Κανακάρη-Ρούφο, ο οποίος του πρόσφερε 40.000 δραχμές (κατά τον Παύλο Καρολίδη, ο οποίος αναφέρει επίσης ότι ο Γρίβας δέχθηκε τα χρήματα), αφού πρώτα ο Μπενιζέλος Ρούφος υποθήκευσε τα κτήματά του στην Ηλεία και του προσέφερε την προαγωγή στο βαθμό του στρατάρχη, με τη σύμφωνη γνώμη του Δημητρίου Βούλγαρη. Τότε ο Γρίβας λέγεται πως του έδειξε το σπαθί του και είπε: «Αυτό θα με κάνει στρατάρχη». Στην πραγματικότητα, ο Γρίβας ήταν ήδη ετοιμοθάνατος όταν τον συνάντησε η κυβερνητική αποστολή στις 23 Οκτωβρίου 1862. Μολαταύτα, του ανέγνωσε την απόφαση της προαγωγής του σε στρατάρχη, αποδίδοντάς του το βαθμό. Ο Γρίβας απεβίωσε τελικά την επόμενη ημέρα. Υποστηρίχθηκε ότι δηλητηριάστηκε από Άγγλους πράκτορες, ενώ ο Γιάννης Κορδάτος αναφέρει την πληροφορία, μνημονεύοντας ως πηγή του χειρόγραφο που του έδωσε το 1933 ο στρατηγός Παπούλας. Κατά τον Κορδάτο, ο Γρίβας επέσυρε την ανησυχία των Άγγλων, επειδή πληροφορήθηκαν πως θα κατέλυε τη μοναρχία και θα ανακηρυσσόταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Γιος του ήταν ο Δημήτριος Γρίβας.
Παράδοση
Η αντιπαράθεση κατά διαστήματα του Θεόδωρου Γρίβα με τον βασιλιά Όθωνα έχει αποτυπωθεί και σε δημοτικό τραγούδι (Τσάμικο):
«Γρίβα μ’ σε θέλει ο βασιλιάς, όλος ο κόσμος κι ο ντουνιάς.
– Σαν τι με θέλει ο βασιλιάς, όλος ο κόσμος κι ο ντουνιάς;
Άμα με θέλει για κακό, να ζώσω τ’ άρματα κι εγώ,
άμα με θέλει για καλό, ν’ αλλάξω και να στολιστώ.
– Σε θελ’ να δώκεις τ’ άρματα, να προσκυνήσεις το βασιλιά.
– Γρίβας δε δίνει τ’ άρματα, δεν προσκυνάει το βασιλιά.»
Η αρχική μορφή είχε ως εξής:
– Γρίβα μ’ σε θέλει ο βασιλιάς, όλος ο κόσμος κι ο ντουνιάς.
– Σαν τι με θέλει ου κιαρατάς, oύλος ο κόσμος κι ο ντουνιάς.
– Ωρ’ αν με θέλει για κακό, να ζώσω τα, τ΄ άρματα κι γω.
– Ωρ’ αν με θέλει για καλό, ν΄ αλλάξω και, και να στολιστώ.
– Μωρέ σε θελ’ να δώκεις τ’ άρματα, να προσκυνήσεις το βασιλιά.
– Γρίβας δε δίνει τ’ άρματα, δεν προσκυνάει τον ΚΙΑΡΑΤΑ.
Το συγκεκριμένο τραγούδι στη διάρκεια του χρόνου έχει αλλάξει μορφή, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται ως τραγούδι κυρίως φιλοβασιλικών κύκλων του παρόντος, με την εξής παραλλαγή στον στίχο:
Σαν τι με θέλει ο βασιλιάς; όλος ο κόσμος ο ντουνιάς;
Γρίβα σε θέλει για καλό, για να σε κάνει στρατηγό.
(ή Για να σε κάνει στρατηγό Να διαφεντεύσεις το στρατό)
Πηγές
- Καμπούρογλου, Δημ. Θεόδωρος Γρίβας. Αθήνα 1896 (Επανέκδοση 2006, Βιβλιοπωλείο Διονύση Νότη Καραβία https://web.archive.org/web/20160304133419/http://www.rarebooks.com.gr/book.asp?catid=692)
- Γεωργίου Ρούσσου, Νεώτερη Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, 1826-1974, Ελληνική Μορφωτική Εστία, Αθήναι, 1975, τόμος 4.
