5 Οκτωβρίου σαν σήμερα…

Ανάπαυση κατά τη Φυγή στην Αίγυπτο, Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη. Έργο του Γιοάχιμ Πατινίρ (Joachim Patinir, 1480 – 5 Οκτωβρίου 1524) ήταν Φλαμανδός αναγεννησιακός ζωγράφος ιστορικών σκηνών και τοπίων από την σημερινή Βαλλωνική Περιοχή. Γεννήθηκε περίπου το 1480 στο Ντινάν (Dinant) -κατ’ άλλες πηγές στη Bouvignes της Βαλλωνίας και πέθανε το 1524 στην Αμβέρσα. Αρκετά διαδεδομένο στη Βαλλωνία, το επώνυμο «Patinier» αναφέρεται σε κατασκευαστή και πωλητή ξύλινων παπούτσιών, ενός είδους ξύλινων τσόκαρων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τον Μεσαίωνα σε αυτήν την περιοχή για να προστατεύουν τα πόδια από τη λάσπη ή τη σκόνη.

Γεγονότα

• 456 – Οι Βησιγότθοι υπό τον βασιλιά Θεοδώριχο Β’, ενεργώντας με εντολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Άβιτου, εισβάλλουν στην Ιβηρική χερσόνησο με έναν στρατό Βουργουνδών, Φράγκων και Γότθων.
• 610 – Ο Ηράκλειος γίνεται αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
• 816 – Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ο Ευσεβής στέφεται αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τον Πάπα Στέφανο Δ’ στη Ρενς.
• 869 – Συνέρχεται η Δ’ Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης για να αποφασίσει σχετικά με τον Πατριάρχη Φώτιο Α’.
• 1143 – Ο βασιλιάς Αλφόνσος Ζ΄ της Λεόν αναγνωρίζει την Πορτογαλία ως βασίλειο.
• 1450 – Οι Εβραίοι εκδιώκονται από την Κάτω Βαυαρία κατόπιν διαταγής του Λουδοβίκου Θ’, δούκα της Βαυαρίας.
• 1550 – Ιδρύεται η Κονσεπσιόν στη Χιλή.
• 1582 – Λόγω της εφαρμογής του Γρηγοριανού ημερολογίου, η ημέρα αυτή παραλείπεται στην Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία.
• 1665 – Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο του Κιέλου.
• 1789 – Γαλλική Επανάσταση: Οι γυναίκες του Παρισιού πραγματοποιούν πορεία ως το Ανάκτορο των Βερσαλλιών για να έρθουν αντιμέτωπες με τον Λουδοβίκο ΙΣΤ’ της Γαλλίας σχετικά με την άρνησή του να εκδώσει τα διατάγματα κατάργησης της φεουδαρχίας, ζητούν ψωμί και υποχρεώνουν το βασιλιά και την αυλή του να μεταφερθούν στο Παρίσι.
• 1840 – Πραγματοποιείται η ανακομιδή του ιερού λειψάνου του Ευδοκίμου του Βατοπεδινού στη Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους.
• 1864 – Η πόλη Καλκούτα της Ινδίας καταστρέφεται σχεδόν ολοσχερώς από κυκλώνα. Πεθαίνουν περίπου 60.000 άνθρωποι.
• 1905 – Ο Γουίλμπουρ Ράιτ πραγματοποιεί πτήση 24 μιλίων σε 39 λεπτά, ένα παγκόσμιο ρεκόρ που κράτησε έως το 1908.
• 1910 – Επανάσταση στην Πορτογαλία ανατρέπει τη μοναρχία και εγκαθιδρύει τη δημοκρατία.
• 1943 – Ενενήντα οκτώ Αμερικανοί στρατιώτες, αιχμάλωτοι πολέμου, εκτελούνται από ιαπωνικές δυνάμεις στη νήσο Ουέηκ.
• 1949 – 38 μέρες μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, συνέρχεται η 6η ολομέλεια του ΚΚΕ στο Μπουρέλι της Αλβανίας και αποφασίζει την επίσημη παύση του πυρός. Στα νέα καθήκοντα του κόμματος περιλαμβάνονται η ίδρυση ενός νόμιμου πλατιού αριστερού δημοκρατικού κόμματος και η έκδοση μιας αριστερής νόμιμης αθηναϊκής εφημερίδας.
• 1951 – Το Τάγμα του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος Κορέας, μετά από τριήμερη σφοδρή επίθεση, καταλαμβάνει το ύψωμα 313 (Σκοτς) κοντά στον ποταμό Ιμτζίν. Πρόκειται για την πλέον αιματηρή επιχείρησή του (πεσόντες 28, τραυματίες 87). (Πόλεμος της Κορέας)
• 1959 – Την τελευταία του πνοή αφήνει ο ποδοσφαιριστής του Εθνικού Πειραιά Θοδωρής Ιωάννου, ο οποίος την προηγούμενη ημέρα είχε συγκρουστεί με τον τερματοφύλακα του Παναθηναϊκού, Μιχάλη Βουτσαρά, σε φιλικό παιγνίδι μεταξύ των δύο ομάδων.
• 1962 – Βγαίνει στους κινηματογράφους η ταινία Δόκτωρ Νο, η πρώτη της σειράς ταινιών Τζέιμς Μποντ.
• 1962 – Κυκλοφορεί στο Ηνωμένο Βασίλειο το πρώτο single των Beatles, Love Me Do, έχοντας στη β’ πλευρά το P.S. I Love You.
• 1963 – Καθιερώνεται στην περιφέρεια της Τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης η ελεύθερη επιλογή, με την απλή χρήση βιβλιαρίου και συνταγολογίου, γιατρού, οδοντιάτρου, εργαστηρίου, νοσηλευτηρίου και φαρμακείου από τους ασφαλισμένους δημόσιους υπαλλήλους, τα μέλη της οικογένειάς τους, τους συνταξιούχους πολιτικούς και στρατιωτικούς.
• 1964 – Με συνέντευξή του στη γαλλική Μοντ, ο Ανδρέας Παπανδρέου επικρίνει το ΝΑΤΟ και επαινεί την Ε.Σ.Σ.Δ. για τη στάση τους στο Κυπριακό. Έντονες αντιδράσεις της Ε.Ρ.Ε., που κάνει λόγο για σχέδιο βαθμιαίας απαγκίστρωσης από τη συμμαχία.
• 1965 – Σε δοκιμασία οι σχέσεις κυβέρνησης-Ε.Ρ.Ε. εξαιτίας αναφοράς του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στα “τρωκτικά του Καραμανλή” τα οποία, κατά τον υπουργό Συντονισμού, κινούνται άνετα στο περιβάλλον του Ανδρέα Παπανδρέου. Συνάντηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη-Παναγιώτη Κανελλόπουλου για την άρση της παρεξήγησης.
• 1968 – Η αστυνομία χτυπά με γκλομπς διαδηλωτές πολιτικών δικαιωμάτων στο Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας. Το γεγονός θεωρείται ότι σηματοδοτεί την έναρξη των ταραχών στη Βόρεια Ιρλανδία.
• 1969 – Παραδίδεται στην κυκλοφορία η νέα εθνική οδός Κορίνθου-Πατρών.
• 1970 – Ο Βρετανός εμπορικός ακόλουθος Τζέιμς Κρος απαγάγεται από μέλη της οργάνωσης Απελευθερωτικό Μέτωπο του Κεμπέκ, προκαλώντας την Κρίση του Οκτωβρίου στον Καναδά.
• 1986 – Η βρετανική εφημερίδα The Sunday Times δημοσιεύει στην πρώτη της σελίδα την ιστορία του Μορντεχάι Βανούνου, αποκαλύπτοντας τα μυστικά πυρηνικά όπλα του Ισραήλ.
• 1988 – Στη Χιλή, σε δημοψήφισμα το 54,8% καταψηφίζει την πρόταση να παραμείνει ο δικτάτορας Αουγούστο Πινοσέτ για άλλα 8 χρόνια στο ύπατο αξίωμα του κράτους.
• 1999 – Στο Λονδίνο, έπειτα από σύγκρουση δύο τραίνων υψηλής ταχύτητας στο σταθμό του Πάντινγκτον, βρίσκουν το θάνατο 104 και τραυματίζονται 107 άτομα.
• 2000 – Έπειτα από λαϊκή εξέγερση στο Βελιγράδι, με έναν νεκρό, ανατρέπεται ο ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Γεννήσεις

• 954 – Μάλκολμ Β’, βασιλιάς της Σκωτίας
• 1319 –  Πέτρος Δ΄, βασιλιάς της Αραγωνίας
• 1338 –  Αλέξιος Γ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
• 1377 – Λουδοβίκος Β΄ του Ανζού, βασιλιάς της Νάπολης
• 1703 – Τζόναθαν Έντουαρντς, Αμερικανός ιερέας και θεολόγος
• 1713 – Ντενί Ντιντερό, Γάλλος φιλόσοφος
• 1737 – Αλέξιος Ορλώφ, Ρώσος στρατιωτικός
• 1829 –  Τσέστερ Άρθουρ, 21ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
• 1848 –Γκουίντο φον Λιστ, Αυστριακός συγγραφέας
• 1864 – Λουί Λυμιέρ, Γάλλος κινηματογραφιστής
• 1879 – Φράνσις Ρους, Αμερικανός παθολόγος
• 1913 – Γιουτζίν Φλάκυ, Αμερικανός υποναύαρχος
• 1925 – Αντουάν Γκιζένγκα, Κονγκολέζος πολιτικός
• 1930 – Ράινχαρντ Ζέλτεν, Γερμανός οικονομολόγος
• 1933 –  Πέτρος Φυσσούν, ηθοποιός
• 1936 – Βάτσλαβ Χάβελ, Τσέχος πολιτικός
• 1938 – Τζόνι Ντάνκαν, Αμερικανός τραγουδιστής
• 1944 – Άρνχιμ Γιούστας, πρωθυπουργός του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων
• 1947 – Μισέλ Πιερ-Λουί, Αϊτινός πολιτικός
• 1947 – Μπράιαν Τζόνσον, Άγγλος τραγουδιστής (AC/DC)
• 1951 – Μπομπ Γκέλντοφ, ιρλανδός τραγουδοποιός (The Boomtown Rats), συγγραφέας, ηθοποιός και πολιτικός ακτιβιστής
• 1952 –  Κλάιβ Μπάρκερ, Άγγλος συγγραφέας και σκηνοθέτης
• 1952 – Ιμομάλι Ραχμόν, πρόεδρος του Τατζικιστάν
• 1954 – Γιώργος Κοσκωτάς, επιχειρηματίας
• 1955 – Ευγένιος Αρανίτσης, συγγραφέας
• 1958 – Νιλ Ντεγκράς Τάισον, Αμερικανός αστροφυσικός
• 1969 – Γιάννης Κότσιρας, τραγουδιστής
• 1975 – Κέιτ Γουίνσλετ, Αγγλίδα ηθοποιός
• 1981 – Ζανγκ Γινίνγκ, Κινέζα αθλήτρια της επιτραπέζιας αντισφαίρισης
• 1981 – Βανέσα Σίλβα, Πορτογαλίδα τραγουδίστρια
• 1983 – Τζέσι Άιζενμπεργκ, Αμερικανός ηθοποιός
• 1987 – Κέβιν Μιραλάς, Βέλγος ποδοσφαιριστής
• 1992 – Κέβιν Μάγκνουσεν, Δανός οδηγός αγώνων
• 2006 – Ζακόμπ Τραμπλαί, Καναδός ηθοποιός

Θάνατοι

• 578 – Ιουστίνος Β΄, Βυζαντινός αυτοκράτορας
• 610 – Φωκάς, Βυζαντινός αυτοκράτορας
• 1056 – Ερρίκος Γ’, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
• 1111 – Ροβέρτος Β’, κόμης της Φλάνδρας
• 1214 – Αλφόνσος Η’, βασιλιάς της Καστίλης
• 1285 – Φίλιππος Γ’, βασιλιάς της Γαλλίας
• 1524 – Γιοάχιμ Πατινίρ, Φλαμανδός ζωγράφος
• 1804 – Φρίντριχ Ντάνιελ Μπεν, Γερμανός παιδαγωγός
• 1850 – Λογγίνος Χέυδεν, ολλανδικής καταγωγής ρώσος ναύαρχος. Ήταν ο διοικητής της ρωσικής ναυτικής μοίρας στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου
• 1880 – Ζακ Όφενμπαχ, Γερμανός συνθέτης
• 1885 – Λύσανδρος Καυταντζόγλου, αρχιτέκτονας και εθνικός ευεργέτης.
• 1907 – Μίνωας Καλοκαιρινός, αρχαιοδίφης
• 1918 – Ρολάν Γκαρός, Γάλλος αεροπόρος
• 1934 – Ζαν Βιγκό, Γάλλος σκηνοθέτης
• 1960 – Άλφρεντ Λούις Κρέμπερ, Αμερικανός ανθρωπολόγος
• 1981 – Γκλόρια Γκράχαμ, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1982 – Κωνσταντίνος Μπακόλας, Έλληνας πολιτικός
• 1983 – Ερλ Τάπερ, Αμερικανός εφευρέτης και επιχειρηματίας
• 1986 – Χαλ Ουόλις, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
• 2005 – Ηλίας Λάγιος, Έλληνας ποιητής
• 2007 – Βάλτερ Κεμπόβσκι, Γερμανός συγγραφέας
• 2011 – Στηβ Τζομπς, Αμερικανός επιχειρηματίας και συνιδρυτής της Apple
• 2016 – Αντώνης Σουρούνης, συγγραφέας
• 2017 – Αν Βιαζέμσκι, Γαλλίδα ηθοποιός και συγγραφέας
• 2021-Φατάλι Οβέισι Ιρανός ηθοποιός

Αργίες και εορτές

• Διεθνής Ημέρα κατά της Πoρνείας
• Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών
• Παγκόσμια Ημέρα Χαμόγελου
• Πανευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών (EuroBirdwatch)

Ορθόδοξη Εκκλησία

5 Οκτωβρίου γιορτάζουν…

• Αγία Χαριτίνη
• Οσία Μεθοδία της Κιμώλου
• Άγιος Ερμογένης ο Ιερομάρτυρας ο Θαυματουργός
• Αγία Μαμέλχθα
• Ανάμνηση Οπτασίας Κοσμά μοναχού
• Όσιος Ευδόκιμος ο Βατοπεδινός ο νεοφανής
• Άγιος Ιωάννης επίσκοπος Ευχαΐτων «ο Μαυρόπους»
• Σύναξη των Ιεραρχών της Μόσχας
• Άγιος Βαρλαάμ του Σικίζσκ ο ερημίτης