57
Μνημείο στον Σίλλερ (λεπτ.), Στουτγκάρδη, Schillerplatz. Έργο του Άλμπερτ Μπέρτελ Θόρβαλντσεν (19 Νοεμβρίου 1770 – 24 Μαρτίου 1844) ήταν Δανο-Ισλανδός γλύπτης. Ο Θόρβαλντσεν γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη το 1770 (σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, το 1768), γιος ενός Ισλανδού που εγκαταστάθηκε ως έμπορος στη Δανία. Μερικοί Ισλανδοί υποστηρίζουν πως ο Θόρβαλντσεν γεννήθηκε στην Ισλανδία.
Γεγονότα
- 461- Ο Λίβιος Σεβήρος ανακηρύσσεται αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όμως η πραγματική δύναμη βρίσκεται στα χέρια του στρατηγού Ρικίμερου.
- 1493– Ο Χριστόφορος Κολόμβος αποβιβάζεται σ’ ένα νησί, που είχε εντοπίσει την προηγούμενη μέρα, και το ονομάζει Σαν Χουάν Μπαουτίστα (αργότερα μετονομάστηκε σε Πουέρτο Ρίκο).
- 1794– Οι ΗΠΑ και το Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας υπογράφουν συνθήκη, η οποία επιχειρεί να επιλύσει ορισμένα από τα άλυτα προβλήματα που είχαν απομείνει από την Αμερικανική Επανάσταση.
- 1816- Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.
- 1863- Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ο Αμερικανός πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν εκφωνεί ομιλία στο Γκέτισμπεργκ στα εγκαίνια του στρατιωτικού νεκροταφείου στο Γκέτισμπεργκ της Πενσυλβάνια.
- 1881– Ένας μετεωρίτης πέφτει κοντά σε χωριό νοτιοδυτικά της Οδησσού στην Ουκρανία.
- 1885- Σερβοβουλγαρικός πόλεμος του 1885: οι Βούλγαροι νικούν στη μάχη της Σλίβνιτσα, εδραιώνοντας την ενοποίηση του πριγκιπάτου της Βουλγαρίας και της Ανατολικής Ρωμυλίας.
- 1912– Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος: Ο σερβικός στρατός καταλαμβάνει τα Μπίτολα, τερματίζοντας την επί πέντε αιώνες οθωμανική κυριαρχία στη Μακεδονία.
- 1942– Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Μάχη του Στάλινγκραντ. Οι σοβιετικές δυνάμεις υπό τον στρατηγό Γκεόργκι Ζούκοφ αρχίζουν την επιχείρηση Ουρανός στο Στάλινγκραντ, γυρίζοντας τη ροή της μάχης υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης.
- 1946 – Το Αφγανιστάν, η Ισλανδία και η Σουηδία γίνονται μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
- 1943– Γερμανικά στρατεύματα επιτίθενται εναντίον της Σάμου. Επειδή η τροπή των επιχειρήσεων ήταν δυσμενής, το Στρατηγείο της Μ. Ανατολής διατάζει τους Ιερολοχίτες και τους Βρετανούς Κομάντος να εκκενώσουν το νησί. Κατά την εκκένωση, μαζί με τις παραπάνω δυνάμεις, μεταφέρθηκαν στην Τουρκία 12.800 Έλληνες πρόσφυγες και 8.000 Ιταλοί.
- 1952 – Ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος γίνεται πρωθυπουργός της Ελλάδας.
- 1958– Ο Κυριάκος Μάτσης, αγωνιστής της ΕΟΚΑ περικυκλώνεται στο κρησφύγετό του και ανατινάζεται από το Βρετανικό Στρατό. Ο Κυριάκος Μάτσης ήταν αγωνιστής και μέλος της ΕΟΚΑ κατά την περίοδο της Αγγλικής αποικιοκρατίας, γεννήθηκε στο χωριό Παλαιχώρι, της επαρχίας Λευκωσίας στις 23 Ιανουαρίου του 1926 και ήταν το ένα από τα τρία τέκνα της οικογένειας του Χρηστοφή και της Κυριακού Μάτση. Το 1946 εισήχθη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκηςόπου και σπούδασε γεωπονία, κατά την διάρκεια της διαμονής του στην Θεσσαλονίκη οργάνωνε διαλέξεις εθνικής διαφωτίσεως, ενώ όταν γύρισε στην Κύπρος εργαζόταν ως γεωπόνος στην Αμμόχωστο. Εντάχθηκε από πολύ νωρίς στην Παναγροτική Ένωσης Κύπρου για τα δίκαια του αγρότη. Διετέλεσε τομεάρχης της ΕΟΚΑ στις επαρχίες Αμμοχώστου από το 1955 και τομεάρχης Κερύνειας έως τον θάνατο του. Συνελήφθη στις 9 Ιανουαρίου 1956, κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων τον επισκέφθηκε ο ίδιος ο Κυβερνήτης Χάρντιγκ και του πρόσφερε το υπερβολικά μεγάλο για την εποχή ποσό των 500.000 λιρών αν αποκάλυπτε πού κρυβόταν ο Διγενής. Στις 13 Σεπτεμβρίου 1956 δραπέτευσε και επικηρύχτηκε με το ποσό των 5.000 λιρών. Στις 19 Νοεμβρίου 1958 περικυκλώθηκε το κρησφύγετό του και ανατινάχθηκε από τις Βρετανικές δυνάμεις όπου και βρήκε το θάνατο.
- 1969 – Πρόγραμμα Απόλλων: Οι αστροναύτες του Απόλλων 12 Πιτ Κόνραντ και Άλαν Μπιν προσεληνώνονται στον Ωκεανό των Καταιγίδων και γίνονται ο τρίτος και ο τέταρτος άνθρωπος, αντίστοιχα, που περπατούν στη Σελήνη.
- 1969 – Ο ποδοσφαιριστής Πελέ πετυχαίνει το 1.000στό γκολ του.
- 1969 – Στο αρχηγείο στρατού παραδίνεται η κινητή περιουσία της Ε.Δ.Α. Τα χρήματα και η υπόλοιπη οικονομική περιουσία, μαζί με το αρχείο του κόμματος, παραδίνονται στην Γενική Διεύθυνση Εθνικής Ασφάλειας.
- 1977 – Η πτήση 425 της TAP Portugal συντρίβεται στη Μαδέρα, σκοτώνοντας 131 άτομα.
- 1979 – Κρίση των ομήρων (Ιράν): Ο Ιρανός ηγέτης Ρουχολάχ Χομεϊνί διατάζει την απελευθέρωση 13 γυναικών και μαύρων Αμερικανών ομήρων που κρατούνται στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη.
- 1985 – Ψυχρός Πόλεμος: Στη Γενεύη, ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν και ο Σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συναντώνται για πρώτη φορά.
- 1988 – Ο Σέρβος πολιτικός και μελλοντικός πρόεδρος της Σερβίας και της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς δηλώνει δημοσίως ότι η Σερβία δέχεται επίθεση από Αλβανούς αυτονομιστές στο Κοσσυφοπέδιο και ότι υπάρχει εσωτερική προδοσία και ξένη συνωμοσία για την καταστροφή της Σερβίας και της Γιουγκοσλαβίας.
- 2013 – Διπλή βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στην ιρανική πρεσβεία στη Βηρυτό σκοτώνει 23 άτομα και τραυματίζει άλλα 160.
- 2016 – Σε εκκλησιαστικό συμβούλιο στο Βατικανό, ο Πάπας Φραγκίσκος ορίζει 17 νέα μέλη του Κολλεγίου των Καρδιναλίων.
Γεννήσεις
- 1600- Κάρολος Α’, βασιλιάς της Αγγλίας
- 1711- Μιχαήλ Λομονόσοφ, Ρώσος φυσικός, χημικός, αστρονόμος και γεωγράφος
- 1770- Μπέρτελ Θόρβαλντσεν, Δανός γλύπτης
- 1805- Φερντινάν Λεσέψ, Γάλλος διπλωμάτης και μηχανικός
- 1831- Τζέιμς Γκάρφιλντ, 20ός πρόεδρος των Η.Π.Α.
- 1833- Βίλχελμ Ντίλταϊ, Γερμανός φιλόσοφος
- 1839- Εμίλ Σκόντα, Τσέχος βιομήχανος
- 1841 – Αντονίνο Σαλίνας, Ιταλός νομισματολόγος και αρχαιολόγος
- 1887 – Τζέιμς Σάμνερ, Αμερικανός χημικός
- 1888 – Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα, Κουβανός σκακιστής
- 1891 – Χουάν Γιάγκε, Ισπανός στρατηγός
- 1917 – Ίντιρα Γκάντι, Ινδή πολιτικός
- 1920 – Τζιν Τίρνεϊ, Αμερικανίδα ηθοποιός
- 1925 – Ζίγκμουντ Μπάουμαν, Πολωνός κοινωνιολόγος
- 1931 – Χρήστος Ροκόφυλλος, πολιτικός
- 1944- Αγνή Μπάλτσα, μεσόφωνος
- 1950 – Νίκος Κοτζιάς, πολιτικός
- 1954 – Σταύρος Παπασταύρου, συνθέτης
- 1954- Αμπντούλ Φατάχ αλ Σίσι, Αιγύπτιος στρατηγός και πολιτικός
- 1957- Όφρα Χάζα, Ισραηλινή τραγουδίστρια
- 1959- Νίκος Ζούδιαρης, τραγουδοποιός
- 1961 – Μεγκ Ράιαν, Αμερικανίδα ηθοποιός και παραγωγός
- 1962 – Τζόντι Φόστερ, Αμερικανίδα ηθοποιός και σκηνοθέτης
- 1964- Πετρ Νέτσας, Τσέχος πολιτικός
- 1965- Λοράν Μπλαν, Γάλλος ποδοσφαιριστής και προπονητής
- 1969- Ερτουγρούλ Σαγλάμ, Τούρκος ποδοσφαιριστής και προπονητής
- 1975- Σουσμίτα Σεν, Ινδή ηθοποιός και μοντέλο
- 1976- Στέλιος Βενετίδης, ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
- 235- Πάπας Ποντιανός
- 496- Πάπας Γελάσιος Α΄
- 498- Πάπας Αναστάσιος Β΄
- 1034 – Θεοδώριχος Β΄, μάργραβος της Κάτω Λουσατίας
- 1092- Μαλίκ Σαχ Α΄, Σελτζούκος σουλτάνος
- 1316- Ιωάννης Α’, βασιλιάς της Γαλλίας
- 1557- Μπόνα Σφόρτσα, βασίλισσα της Πολωνίας
- 1665- Νικολά Πουσέν, Γάλλος ζωγράφος
- 1672 – Τζον Ουίλκινς, Άγγλος λόγιος και κληρικός
- 1828- Φραντς Σούμπερτ, Αυστριακός συνθέτης
- 1906 – Παύλος Κύρου, μακεδονομάχος
- 1906 – Δημήτριος Νταλίπης, μακεδονομάχος
- 1967 – Κάζιμιρ Φουνκ, Πολωνός βιοχημικός
- 1988 – Χριστίνα Ωνάση, επιχειρηματίας
- 1999 – Αντώνης Μηγιάκης, ποδοσφαιριστής και προπονητής
- 2011 – Νεοκλής Σαρρής, πολιτικός
- 2013 – Φρέντερικ Σάνγκερ, Άγγλος βιοχημικός
- 2014 – Μάικ Νίκολς, Αμερικανός σκηνοθέτης
- 2017 – Τσαρλς Μάνσον, Αμερικανός δολοφόνος
- 2017 – Γιάνα Νοβότνα, Τσέχα αντισφαιρίστρια
Επέτειοι και εορτές
Ορθόδοξη Εκκλησία
- Προφήτης Αβδιού
- Άγιος Βαρλαάμ
- Άγιος Αγάπιος
- Άγιος Ηλιόδωρος από τη Μαγιδώ της Παμφιλίας
- Άγιος Άζης ο Θαυματουργός
- Άγιοι Εκατόν πενήντα Μάρτυρες Στρατιώτες
- Άγιοι Δώδεκα Μάρτυρες Στρατιώτες
- Αγίες Γυναίκα και Θυγατέρα
- Όσιος Σίμων
- Όσιος Ιλαρίων ο Ίβηρ, ο εν Θεσσαλονίκη
