Κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι κίνδυνοι για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια. Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση και να υπάρξει επανεκκίνηση των συζητήσεων μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών. Συζητήθηκε ακόμη η πρόοδος στις συζητήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου για το ζήτημα της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά και η ανάγκη να υπάρξει σύντομα συμφωνία.
Μέση Ανατολή: Σε ανοιχτή γραμμή με Συμμάχους η Αθήνα
Με προβληματισμό και ανησυχία παρακολουθεί η Αθήνα τις εξελίξεις μετά την αμερικανική ανάμιξη στη σύρραξη Ισραήλ-Ιράν και την κλιμάκωση της κρίσης, εμμένοντας σε δύο βασικές αρχές: α) ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, και β) πρέπει να βρεθεί λύση μέσω μίας διπλωματικής διευθέτησης.
Η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι η Ελλάδα δεν θα έχει καμία συμμετοχή και καμία εμπλοκή σε αυτές τις εχθροπραξίες, καθώς θα συνεχίσει να ασκεί μία εξωτερική πολιτική αρχών, ενώ δεδομένων των απρόβλεπτων οικονομικών επιπτώσεων από την απρόβλεπτη αυτή κατάσταση -όπως εξελίσσεται-το οικονομικό επιτελείο μελετά όλα τα πιθανά σενάρια σε σχέση με τον πληθωρισμό, τη ναυτιλία, την ενέργεια και τον τουρισμό, για να είναι έτοιμο να λάβει μέτρα-πρόνοιες αν αυτό απαιτηθεί. «Απαιτείται αυτοσυγκράτηση και επανεκκίνηση των συζητήσεων», επεσήμανε χθες ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι «περαιτέρω κλιμάκωση θα δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερες συνθήκες αστάθειας σε μία ήδη εξαιρετικά επιβαρυμένη περιοχή».
Κάλεσε δε την Ευρώπη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, προς όφελος της διεθνούς ειρήνης και ευημερίας, ενώ από την πρώτη στιγμή της κρίσης βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τους ομολόγους του. Παράλληλα, σε αυστηρό τόνο, ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στους ελέγχους που γίνονται εντατικά στην αγορά καυσίμων, για αποφυγή παράνομων ανατιμήσεων, ξεκαθάρισε: «Κανείς δεν πρέπει και δεν θα επιτρέψουμε να εκμεταλλευτεί, για λόγους κερδοσκοπίας, την αναταραχή στις διεθνείς αγορές», με την κυβέρνηση να συνεχίζει να εργάζεται για την προστασία των εισοδημάτων των καταναλωτών και την εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά.
Οι ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η διεθνής αρχιτεκτονική ασφαλείας θα απασχολήσουν τους ηγέτες που θα συμμετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Χάγη. Αύριο το μεσημέρι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αναχωρήσει για να συμμετέχει στο δείπνο που παραθέτει προς τιμήν των ηγετών το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας, την Τρίτη το βράδυ, και την επόμενη μέρα στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ με βασικό θέμα στην ατζέντα την περαιτέρω ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας.
Κεντρικό ζητούμενο, στο οποίο θα κληθούν να συμφωνήσουν οι ηγέτες των χωρών της Συμμαχίας, είναι η έγκριση του νέου σχεδίου επενδύσεων του ΝΑΤΟ στην άμυνα, το οποίο θέτει ψηλότερα τον πήχη της αύξησης των δαπανών και των επενδύσεων -στο 5% για τα επόμενα χρόνια- στην άμυνα για τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έχει ήδη ανακοινώσει ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο στόχος αφορά κατά 3,5% αμιγώς αμυντικές δαπάνες και το 1,5% δαπάνες και επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως οι υποδομές, η βιομηχανία και η ανθεκτικότητα. Σε πρώτη φάση το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των εν λόγω δεσμεύσεων είναι έως το 2035, ωστόσο μένει να οριστικοποιηθεί, θέμα το οποίο θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων των ηγετών.
Οι θέσεις της Ελλάδας για τις αμυντικές δαπάνες
Η χώρα μας ανήκει στον σκληρό πυρήνα των χωρών της Συμμαχίας, καθώς ξοδεύει πάνω από το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, υπερβαίνοντας τη νατοϊκή δέσμευση, που είναι σήμερα στο 2%, ενώ ήδη ο πρωθυπουργός έχει παρουσιάσει το 12ετές αμυντικό εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας ύψους 25 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει ότι η Ελλάδα τηρούσε τις συμμαχικές της δεσμεύσεις και κατά τη διάρκεια των δύσκολων χρόνων της δημοσιονομικής κρίσης, ενώ είναι ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη οι Ευρωπαίοι να επενδύσουν περισσότερο και πιο έξυπνα στη συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα και να διαμορφώσουν έναν ισχυρό αμυντικό ευρωπαϊκό πυλώνα συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ.
Επισημαίνεται ότι, μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται όλες οι χώρες της Συμμαχίας να έχουν πετύχει τον στόχο του 2% του ΑΕΠ (στόχος που τέθηκε από τη Συμμαχία το 2014), ενώ στις αρχές του χρόνου σειρά χωρών της Συμμαχίας που δεν είχαν πετύχει αυτό τον στόχο έχουν ήδη ανακοινώσει αύξηση των αμυντικών δαπανών.