Αρχικά ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο μεταναστευτικό και στη στάση της Λιβύης τονίζοντας πως το συγκεκριμένο ζήτημα «συζητήθηκε και το πρωί στην άτυπη συνάντηση των χωρών που έχουν τις ίδιες απόψεις για το μεταναστευτικό αλλά και στην ίδια τη Σύνοδο Κορυφής. Μαζί με Ιταλίδα ομόλογο μου ενημερώσαμε για τη σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών και τη νέα οδό που έχει δημιουργηθεί μεταξύ ανατολικής Λιβύης και Κρήτης».
Όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, είναι: «θετικό ότι η ευρωπαϊκή επιτροπή αναγνώρισε τον κίνδυνο από την παγίωση αυτής της κατάστασης και φαίνεται διατεθειμένη να λάβει μέτρα. Αρχές Ιουλίου θα επισκεφτεί τη Λιβύη ο αρμόδιος επίτροπος μετανάστευσης προκειμένου να μεταφέρει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται αυτή η πρακτική και να κάνει ότι περνά από το χέρι του για να εξασφαλίσει τη συνεννόηση των λιβυκών αρχών ώστε να υπάρχει καλύτερη επιτήρηση των συνόρων.
» Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει κινηθεί αυτοτελώς στέλνοντας πλοία έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης με σκοπό να έχουμε καλύτερη εικόνα για το τί γίνεται στο πεδίο και κάθε φορά που εντοπίζονται πλοιάρια να επιχειρούμε τουλάχιστον ώστε να ”αναχαιτίζονται” από ίδιες τις Λιβυκές αρχές. Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέτρα και καρότο και μαστίγιο προκειμένου να εξασφαλίζουμε ότι η νέα οδός δε θα παγιωθεί»!
Για τους Αιγύπτιους που έρχονται μέσω Λιβύης ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε: «Ένα κομμάτι αυτών που χρησιμοποιούν αυτή την οδό είναι Αιγύπτιοι πολίτες. Αυτοί πρέπει να επιστρέφονται αμέσως στην Αίγυπτο. Και αυτό πρέπει να είναι μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Και νομίζω ότι θα μεταφερθεί το μήνυμα και προς την Αίγυπτο να δέχεται επιστροφές πολιτών της που καταλήγουν τελικά στην Ευρώπη χωρίς να δικαιούνται άσυλο, καθώς η Αίγυπτος είναι ασφαλής χώρα».
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για την αναφορά που η Ελλάδα ήθελα στα συμπεράσματα στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τι αποτέλεσμα μπορεί να έχει, δεδομένου ότι Λιβύη και Τουρκία θέλουν να κάνουν έρευνες στην περιοχή και ενόψει και της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη, τι μπορούμε να περιμένουμε την επόμενη μέρα στις ελληνολιβυκές σχέσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε:
«Καταρχάς κύριε Αρμένη, είναι θετικό ότι επαναλήφθηκε, κατόπιν αιτήματος της Ελλάδος, το παλαιο λεκτικό, το οποίο χαρακτηρίζει ανυπόστατο και παράνομο το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Σημαντικό ότι αυτό γίνεται σε αυτήν τη συγκυρία, για να στείλουμε ξεκάθαρα ένα μήνυμα προς την Λιβύη, ότι δεν αποδεχόμαστε, όχι ως Ελλάδα, ως Ευρώπη, κανένα τέτοιο τετελεσμένο. Αλλά πρέπει να σας πω, κύριε Αρμένη, γιατί ακούω και πάλι στην Ελλάδα μια κριτική, θα έλεγα, αρκετά επιδερμική και ανυπόστατη, ότι όταν μια χώρα ασκεί τα κυριολεκτικά της δικαιώματα στο πεδίο, όπως έκανε η Ελλάδα, όχι στη θεωρία, στο πεδίο, ουσιαστικά προκηρύσσοντας οικόπεδα και δίνοντας άδειες εξόρυξης νοτίως της Κρήτης, είναι λογικό ενδεχομένως να υπάρχουν και κάποιες αντιδράσεις.
Όμως, χωρίς να έχω ακόμα δει σε μεγάλη λεπτομέρεια αυτό το οποίο ανακοινώθηκε, εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι τα οικόπεδα τα οποία προκηρύχθηκαν σέβονται τη μέση γραμμή. Και αυτό νομίζω ότι είναι μια θετική εξέλιξη. Και σε κάθε περίπτωση η πρόσκληση προς τη Λιβύη, προς όποια αρχή της Λιβύης, εν πάση περιπτώσει, είναι σε θέση να διεξάγει μια τέτοια διαπραγμάτευση, αμφιβάλω αν αυτό μπορεί να γίνει όσο ότι η Λιβύη αποκτήσει μια ενιαία κυβέρνηση, να οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη, εξακολουθεί να ισχύει στο ακέραιο.
Και κάτι τελευταίο. Είχε στο παρελθόν η χώρα μας ευκαιρία να κάνει μια τέτοια οριοθέτηση. Δεν την έκανε. Ας το θυμούνται αυτό κάποιοι, οι οποίοι άσκησαν καθήκοντα, είχαν αυτές τις αρμοδιότητες στο παρελθόν. Αντίθετα, εμείς είμαστε αυτοί που οριοθετήσαμε αποκλειστική οικονομική ζώνη και υφαλοκρηπίδα με την Αίγυπτο και με την Ιταλία και που ασκούμε στο πεδίο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Για τη Μέση Ανατολή ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε τα εξής: «Καταρχάς πιστεύουμε στη διπλωματία και καλούμε και τώρα όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να διαπραγματευτούν το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, σε μια λογική η οποία θα εξασφαλίσει ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικό όπλο. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο ενώνει όλους τους συναδέλφους μου και όχι μόνο. Αλλά η λύση πάλι, το τονίζουμε, πρέπει να είναι διπλωματική και όχι στρατιωτική. Η Ελλάδα επανέφερε ακόμα μια φορά το ζήτημα της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα. Συμπεριλαμβάνεται στα συμπεράσματα, ένα θα έλεγα επιτακτικό αίτημα να τελειώσει επιτέλους αυτή η επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα για να μην την πληρώνουν άμαχοι Παλαιστίνιοι, σε συνδυασμό βέβαια πάντα, να το τονίσω αυτό, με την απελευθέρωση των ομήρων, οι οποίοι είναι ακόμα ζωντανοί. Και νομίζω ότι τώρα είναι η ώρα να ασκήσουμε τη μέγιστη πίεση στο Ισραήλ, να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση».
Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε και για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και απάντησε ως εξής: «Δεν σχολιάζω συχνά ζητήματα εσωτερικής επικαιρότητας ευρισκόμενος στο εξωτερικό. Ήμουν όλη μέρα χωρίς τηλέφωνα στη Σύνοδο Κορυφής. Δεν έχω ενημερωθεί πλήρως για το περιεχόμενο της δικογραφίας. Θα το κάνω πολύ σύντομα και όταν πάρω τις αποφάσεις μου θα τις μάθετε».
Σύνοδος Κορυφής: Πέρασε η ελληνική πρόταση για την άμυνα και την ασφάλεια -Τα συμπεράσματα
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ υιοθέτησε την πρόταση της Αθήνας για την ασφάλεια και την άμυνα. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, πέρασε η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ασφάλεια και την άμυνα.
Αναφέρεται συγκεκριμένα για τη συνεργασία της Ε.Ε. με “ομονοούσες χώρες”(like-minded countries) ότι αυτές πρέπει να “συμμερίζονται τους στόχους μας στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας”. (Παρ.21). Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της συζήτησης των ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ, τονίζει ότι «η Ευρώπη πρέπει να καταστεί πιο κυρίαρχη, πιο υπεύθυνη για την άμυνά της και καλύτερα εξοπλισμένη, ώστε να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομα και συντονισμένα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές, με μία προσέγγιση 360°», ενώ υπενθυμίζει τα συμπεράσματα της 6ης Μαρτίου 2025. Ο «πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι επιπτώσεις του στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια ασφάλεια» αναγνωρίζονται ως «μια υπαρξιακή πρόκληση για την ΕΕ». Για να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει στο κείμενο των συμπερασμάτων του τη δέσμευση «να ενισχύσει αποφασιστικά την ετοιμότητα άμυνας της Ευρώπης μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια».
«Μια ισχυρότερη και ικανότερη ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια», τονίζεται στο κείμενο των συμπερασμάτων, μια προσπάθεια που θα είναι συμπληρωματική προς το ΝΑΤΟ, το οποίο όπως τονίζεται αποτελεί «το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας» για τα κράτη μέλη που συμμετέχουν.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει τη δέσμευση των κρατών μελών για «ουσιαστική αύξηση των δαπανών για την άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης» και «καλύτερες κοινές επενδύσεις στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη να «συντονίσουν μεταξύ τους την εφαρμογή των σχετικών δεσμεύσεων» και χαιρετίζει την υιοθέτηση του Κανονισμού “SAFE” και την επικείμενη ενεργοποίηση των εθνικών ρητρών διαφυγής στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Επιπλέον, τονίζεται η σημασία της «άμυνας όλων των ευρωπαϊκών συνόρων, χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων», με ιδιαίτερη έμφαση στα «ανατολικά σύνορα της ΕΕ», καθώς και η ανάγκη συνεργασίας με ομοϊδεάτες εταίρους που συμμερίζονται τις πολιτικές ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, μια θέση που δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις.
Σε σχέση με τη χρηματοδότηση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά από τους συννομοθέτες να «εξετάσουν ταχέως την πρόταση για την ενθάρρυνση επενδύσεων που σχετίζονται με την άμυνα στον προϋπολογισμό της ΕΕ». Επιπλέον, υπογραμμίζει τη «σημασία της κινητοποίησης ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων για τη βιομηχανία άμυνας» και καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να συνεχίσει τις προσπάθειες προσαρμογής των πρακτικών της.
Η ενίσχυση της «ευρωπαϊκής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης άμυνας» είναι κρίσιμη, ώστε να μπορέσει η Ένωση να «παράγει και να προμηθεύει εξοπλισμό στις ποσότητες και με τον επιταχυνόμενο ρυθμό που απαιτείται», σημειώνεται, τονίζοντας τη σημασία τής ανάπτυξης και παράδοσης «κοινών έργων» στον τομέα της άμυνας, με «πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ» και αξιοποίηση του SAFE.
Ξεκάθαρα μηνύματα Μητσοτάκη για Λιβύη και Τουρκία από Βρυξέλλες: Θα κάνουμε δύσκολη τη ζωή των διακινητών – Θα ζητήσω ισχυρό μήνυμα για το τουρκολιβυκό μνημόνιο
Ξεκάθαρα μηνύματα για τη Λιβύη και την Τουρκία έστειλε προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής των 27 της ΕΕ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο κ. Μητσοτάκης αρχικά ανέφερε ότι στο Συμβούλιο που εντός ολίγου θα ξεκινήσει αναμένεται να αναφερθούν και στο θέμα της Συρίας. «Να καταδικάσουμε την τρομοκρατική επίθεση με στόχο ελληνορθόδοξους χριστιανούς. Και να στείλουμε μήνυμα στη νέα διοίκηση ότι απαιτούμε προστασία των μειονοτήτων», ανέφερε αρχικά. Σε ότι αφορά για τη Λιβύη ο κ. Μητσοτάκης είπε: «Θα μιλήσουμε για τη Λιβύη. Θα ενημερώσω για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών και την υποστήριξη της Κομισιόν για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό. Η Πρόεδρος της Κομισιόν ανταποκρίθηκε άμεσα, θα βρεθούν εκεί στις αρχές Ιουλίου για να μεταφέρουν το μήνυμα ότι αυτή η πρακτική δεν θα γίνει ανεκτή. Στέλνουμε πλοία για επιτήρηση που στέλνει μήνυμα ότι απαιτούμε να συνεργαστούμε με τις λιβυκές αρχές έτσι ώστε τα σκάφη των δουλεμπόρων να μην φεύγουν ή να επιστρέφουν πίσω στις ακτές της Λιβύης πριν περάσουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Θα ζητήσουμε και ρητές αναφορές στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η επανάληψη αυτού του μηνύματος είναι απαραίτητο για να καταστεί σαφές ότι το μνημόνιο αυτό που υπεγράφη δεν έχει καμία πρακτική και ουσιαστική αξία». Σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου στη συνέχεια ανέφερε ότι «για τις επιστροφές, για εμένα, είναι αυτό το σημείο που λείπει. Και θα ενημερώσω για τα προβλήματα που υπάρχουν σε σχέση με τη Λιβύη. Θα εκπέμψουμε μήνυμα να μην αποπλέουν σκάφη».
Προηγουμένως, σύμφωνα με πληροφορίες είχε γίνει σύσκεψη μεταξύ ηγετών 10 χωρών παρουσία και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο γραφείο της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι που είχε και την πρωτοβουλία με θέμα το μεταναστευτικό. Στη σύσκεψη συμμετείχε και ο Ελληνας πρωθυπουργός.
