Η σύλληψη του Φρέντη Μπελέρη, πέρα από την πολιτική σύγκρουση πλειοψηφίας-αντιπολίτευσης και την άνοδο των τόνων της ελληνικής κυβέρνησης κατά της αλβανικής του Έντι Ράμα, παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα δικαστική υπόθεση ενώπιον των αρμόδιων θεσμών, αλλά και μοναδική, καθώς είναι η πρώτη του είδους της στην ιστορία του αλβανικού πλουραλισμού, γράφει αλβανικό δημοσίευμα.
Ο Μπελέρης, υποψήφιος του συνασπισμού «Bashkë Fitomjen» για τον Δήμο της Χειμάρρας, που προτάθηκε από το Κόμμα της Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΚΕΑΔ ή PBDNJ) που εκπροσωπεί την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, συνελήφθη τρεις ημέρες πριν από τις τοπικές εκλογές στις 14 Μαΐου 2023, υπό υπόνοιες για «ενεργό διαφθορά στις εκλογές».
Παρόλα αυτά ήταν νικητής στις εκλογές που έγιναν στη Χειμάρα, ενώ κρατείται στα Τίρανα, μετά από απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου που επικυρώθηκε από την Εφετεία στα μέσα της εβδομάδας που αφήνουμε πίσω.
Τώρα, το θέμα που συζητείται στους κύκλους των δικηγόρων και των εκλογικών εμπειρογνωμόνων είναι: τι θα γίνει με την εντολή του Φρέντη Μπελέρη, αν συνεχίσει να παραμένει υπό κράτηση;
Μια εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι δίνεται από το αλβανικό Σύνταγμα και το νόμο «Περί τοπικής αυτοδιοίκησης»
Το άρθρο 60 του νόμου για την «τοπική αυτοδιοίκηση» ορίζει ότι «Η εντολή του δημάρχου επικυρώνεται από το δικαστήριο της δικαστικής περιφέρειας (πολιτικό τμήμα) της οποίας η δικαιοδοσία περιλαμβάνει τον οικείο δήμο, εντός 20 ημερών από την ημερομηνία ανακοίνωσης του αποτελέσματος της εκλογής του».
Έτσι, σε αυτή την περίπτωση, το δικαστήριο της Αυλώνας αναμένεται να επιβεβαιώσει την εντολή του Φρέντη Μπελέρη εντός 20 ημερών αφότου ο Επίτροπος Εκλογών, Ιλιριάν Τσελιμπάσι, τον ανακηρύξει νικητή, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών της 14ης Μαΐου.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, που δεν φαίνεται να υπάρχει καταγγελία για το αποτέλεσμα των εκλογών στη Χιμάρα, ο Τσελιμπάσι αναμένεται να πάρει την απόφαση να ανακηρύξει νικητή τον Μπελέρι και το δικαστήριο της Αυλώνας θα προβεί στην επίσημη πιστοποίηση.
Όμως, ακριβώς από αυτή τη στιγμή αρχίζει το «αδιέξοδο»
Και πάλι, το άρθρο 60 του νόμου για την «τοπική αυτοδιοίκηση» προβλέπει ότι «η ανακοίνωση της ισχύος της εντολής του δημάρχου γίνεται στην πρώτη συνεδρίαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, όπου ο δήμαρχος ορκίζεται … ».
Αν μέχρι τη στιγμή του όρκου δεν αλλάξουν οι όροι του Μπελέρη, δηλαδή θα συνεχίσει να κρατείται, το ερώτημα είναι πώς θα εκτελέσει αυτή την τυπικότητα.
Μια παραλλαγή είναι να ζητήσει ο Φρέντη Μπελέρης την άδεια του δικαστηρίου για να εμφανιστεί προσωρινά και να ορκιστεί.
Μια δεύτερη επιλογή, σχεδόν αδύνατη, είναι να πάνε τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου της Χειμάρρας στα κρατητήρια και να ακούσουν τον όρκο του Φρέντη Μπελέρη.
Τι θα συμβεί αν ο Φρέντη Μπελέρης δεν μπορεί να ορκιστεί;
Ο νόμος δεν προβλέπει τίποτε για αυτό. Το άρθρο 61 του νόμου «Περί Τοπικής Αυτοδιοίκησης» προβλέπει ότι η θητεία του δημάρχου λήγει όταν « … αρνηθεί να ορκιστεί ».
Άρα, ο νόμος είναι πολύ άκαμπτος σε αυτό το σημείο και συνδέει τη λήξη της θητείας του δημάρχου μόνο με την «επιθυμία του» να μην ορκιστεί.
Όμως, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται ότι ο Μπελέρης θέλει να μην ορκιστεί. Θέλει να το κάνει, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο αν θα του δημιουργηθεί αυτή η ευκαιρία από τα όργανα της δικαιοσύνης.
Σε περίπτωση λοιπόν που ο Μπελέρης θα ορκιστεί, αλλά δεν του επιτραπεί, το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι: Συνιστά λόγο πρόωρης λήξης της θητείας του σύμφωνα με το άρθρο 61 του νόμου για την τοπική αυτοδιοίκηση;
Συνεχίζουμε περαιτέρω
Το ίδιο άρθρο προβλέπει επίσης ότι η θητεία του δημάρχου λήγει πρόωρα σε περιπτώσεις που « ..δεν είναι πλέον μόνιμος κάτοικος του δήμου όπου εξελέγη».
Ο Φρέντι Μπελέρι είναι προσωρινά «κάτοικος» υπό κράτηση στα Τίρανα. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές της 14ης Μαΐου υπήρξε άλλο ένα προηγούμενο.
Δήμαρχος της τοπικής αυτής ενότητας ψήφισαν κρατούμενοι και κατάδικοι στις φυλακές Ρογκόζινας, ανεξάρτητα από την πόλη από την οποία προέρχονταν, καθώς θεωρούνταν «κάτοικοι Ρογκόζινας».
Κατ’ αναλογία, ο Φρέντη Μπελέρης μπορεί να αποκαλείται «κάτοικος Τιράνων», όσο καιρό βρίσκεται στις φυλακές της πρωτεύουσας;
Αν θα θεωρηθεί «εκτός δήμου», τότε ο Μπελέρης μπορεί να συμπεριληφθεί στις νομοθετικές διατάξεις που λήγουν πρόωρα τη θητεία, αφού δεν είναι «κάτοικος Χειμάρρας», εφόσον βρίσκεται υπό κράτηση στα Τίρανα.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο Σύνταγμα, για να κατανοήσουμε καλύτερα την «υπόθεση Μπελέρη»
Το άρθρο 45 του Βασικού Νόμου ορίζει μεταξύ άλλων: « Οι πολίτες που έχουν καταδικαστεί σε φυλάκιση με τελεσίδικη απόφαση αποκλείονται από το δικαίωμα του εκλέγεσθαι».
Έτσι, στον Φρέντη Μπελέρη θα μπορούσε να απαγορευτεί η εκλογή (ως δήμαρχος) εάν έχει καταδικαστεί με τελεσίδικη απόφαση.
Όμως, δεν υπάρχει πιθανότητα να λάβει οριστική απόφαση (ενοχή ή αθωότητα) σε σύντομο χρονικό διάστημα, όταν θα εξεταστεί η ισχύς της εντολής που κέρδισε στις εκλογές της 14ης Μαΐου 2023.
Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει τη νόμιμη επιλογή να αποπέμψει δημάρχους
Το άρθρο 62 του νόμου «Περί Τοπικής Αυτοδιοίκησης» ορίζει ότι «Ο δήμαρχος παύεται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου σε περιπτώσεις που: διαπράττει σοβαρές παραβάσεις του Συντάγματος ή των νόμων».
Η κυβέρνηση «Ράμα» χρησιμοποίησε αυτό το άρθρο για να αποπέμψει τον δήμαρχο της Μπουλκίζας, Λευτέρ Αλά, ο οποίος συνελήφθη ενώ ήταν στην εξουσία, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, αν και δεν υπάρχει οριστική απόφαση εναντίον του.
Το πνεύμα αυτού του άρθρου σχετίζεται με νομικές παραβάσεις που διαπράττουν οι δήμαρχοι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Στην περίπτωση του Φρέντη Μπελέρη, η υποτιθέμενη «σοβαρή νομική παράβαση» διαπράχθηκε πριν εκλεγεί δήμαρχος.
Άρα και σε αυτή την περίπτωση οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα: Ο Φρέντη Μπελέρης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 62, δηλαδή ότι μπορεί να απολυθεί για σοβαρές παραβάσεις του νόμου «κατά την άσκηση των καθηκόντων του»;
Το σύνταγμα και ο νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση, εάν διαβαστούν σωστά και ψυχρά, θα έχουν ως αποτέλεσμα την επιβεβαίωση του Φρέντη Μπελέρη στη θέση του και την άδειά του να ασκεί τα καθήκοντα του δημάρχου, έστω και σε αυτές τις συνθήκες.
Αλλά, αυτό μόνο εάν διαβαστούν σωστά οι συνταγματικές και νομικές διατάξεις.
Στην Αλβανία, για μεγάλο χρονικό διάστημα, το δικαστικό σύστημα και οι «ανεξάρτητοι» θεσμοί διάβαζαν τον νόμο μέσα από τα μάτια του πρωθυπουργού Έντι Ράμα.
Η αλβανική Boldnews καταλήγει:
Επομένως, δεν θα είναι καθόλου περίεργο ότι, παρά το Σύνταγμα και το νόμο, ο Έντι Ράμα, μέσω θεσμικών μηχανισμών, τερματίζει την εισβολή που ξεκίνησε κατά του Μπελέρη κατά την προεκλογική εκστρατεία.
—
