Στο πού βρισκόμαστε αναφορικά με τις εξελίξεις στην ψηφιακή υγεία αναφέρθηκε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στο 2ο ΣΦΕΕ Summit που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), σήμερα Τρίτη 24 Ιουνίου 2025, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με τίτλο: «Delivering Value in an Evolving Landscape».
Ξεκινώντας, σημείωσε ότι η πανδημία ήρθε να επιταχύνει τις διαδικασίες, αλλά λίγο άναρχα. Τώρα, η προσπάθεια που γίνεται είναι κάτω από σωστές βάσεις. Αναφερόμενος στο έργο του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας είπε ότι αποτελεί μια μεγάλη επίτευξη του υπουργείου. «Όλα βέβαια γίνονται με τη βοήθεια της Εθνικής Αρχής του Υπουργείου Υγείας, η οποία δίνει το στίγμα για το τι ακριβώς πρέπει να γίνει», σημείωσε. Παραδέχθηκε, δε, ότι έχουμε μείνει λίγο πίσω στο θέμα των δεδομένων και χρειαζόμαστε στοιχεία, ενώ ανακοίνωσε πως θα μπει γρήγορα σε λειτουργία το health data space.
O Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας, Άρης Αγγελής, με τη σειρά του τόνισε ότι το υπουργείο ετοιμάζει πλήρη χαρτογράφηση των διαθέσιμων δεδομένων υγείας λέγοντας ότι «προετοιμάζουμε το περιβάλλον κάνοντας χαρτογράφηση με την pwc». Επίσης, ανέφερε το εφαρμοστικό πλαίσιο για την πρωτογενή και δευτερογενή χρήση δεδομένων, που είναι σε εξέλιξη, ενώ δρομολογείται η ψηφιακή υποδομή του φορέα πρόσβασης σε δεδομένα υγείας το λεγόμενο health data access body.
Στο πλάνο του υπουργείου είναι επίσης να θεσπίσει και να ορίσει τον φορέα ή τους φορείς πρόσβασης στα δεδομένα, τους κατόχους των δεδομένων, τα μέσα για τη διευκόλυνση των χρηστών και τους έμπιστους κατόχους, όπως για παράδειγμα ο ΕΟΠΥΥ.
Ανέφερε, μάλιστα, ότι το υπουργείο συμμετέχει στην επιτροπή EHDS για τις εκτελεστικές και εφαρμοστικές πράξεις, στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών κατευθυντήριων οδηγιών, στην κοινότητα πρακτικής του EHDS και στο eHealth Network για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης και ανάπτυξη ΗΦΥ.
Η Mervi Siltanen, Εκτελεστική Διευθύντρια, Findata, αναφέρθηκε στην αποδοτική χρήση των δεδομένων Υγείας στην Φινλανδία, ενώ εξήγησε ότι βασίστηκε στο ότι υπήρχαν επί σειρά δεκαετιών στοιχεία. «Έχουμε μια εδραιωμένη νοοτροπία, οπότε αφού υπήρχε ο κορμός οδηγηθήκαμε στα πρόσφατα επιτεύγματα», τόνισε.
Αναφορικά με την Findata, εξήγησε ότι μπορεί να συνεργάζεται με όλους τους φορείς Υγείας της χώρας. «Είναι ένα οικοσύστημα που ο καθένας έχει τις προτιμήσεις του και βρίσκουμε τρόπους συνεργασίας», σημείωσε.
Ο Κωνσταντίνος Παπαγιάννης, Γενικός Γραμματέας του ΣΦΕΕ, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Novartis Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, έδωσε συγχαρητήρια στον υπουργό κ. Παπαστεργίου, λέγοντας: «μπράβο, έχουν γίνει σημαντικά βήματα και υπάρχει ψηφιακή ετοιμότητα», ωστόσο χρειάζεται ομογενοποίηση των συστημάτων και αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων. Το μεγάλο ζήτημα, όπως είπε, είναι πώς μπορούμε να οδηγηθούμε από την ψηφιακή ετοιμότητα στην ψηφιακή ωριμότητα, για να τα πάμε ένα βήμα πιο πέρα για το σύστημα υγείας και τον πολίτη. Επίσης, πώς θα εξελιχθεί αυτή η ψηφιακή ωριμότητα. «Δεν είναι ανάγκη να το κάνουμε μόνοι μας υπάρχουν χώρες όπως η Φινλανδία να μας δώσουν τα φώτα τους», σημείωσε.
Ο κ. Παπαγιάννης αναφέρθηκε στο πώς θα καταφέρουμε να χρηματοδοτήσουμε τα καινοτόμα φάρμακα ειδικά όταν ξέρουμε ότι ασθένειες, όπως τα χρόνια νοσήματα, απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος του budget στην Υγεία. Στα θετικά, όμως, καταγράφεται, όπως είπε, ότι δεν είμαστε πολύ πίσω, έχουμε κάνει βήματα με το πρόγραμμα «Απόστολος Δοξιάδης» και υπάρχουν αρκετά δεδομένα που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε.
Ο Ιωάννης Πανδής, Επικεφαλής της Pfizer στη Θεσσαλονίκη και του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας, αναφερόμενος σε project που είχε γίνει στο παρελθόν σε συνεργασία γιατρών και ασθενών, είπε ότι διαπιστώθηκε πως με τη συνεργασία μπορεί να γίνει σωστή ένωση των δεδομένων. «Ενώσαμε όσα δεδομένα υπήρχαν από όλους του φορείς, ώστε να δούμε ποιες κατηγορίες φαρμάκων προσέφεραν στο σύστημα και αυτό είναι αποδοτικό».
Όπως είπε, «η Φινλανδία και άλλες χώρες μας έχουν δώσει παραδείγματα πώς μπορεί να δουλέψει σωστά η συλλογή των δεδομένων». Αναφέρθηκε επίσης στην επένδυση της Pfizer στη Θεσσαλονίκη λέγοντας ότι είναι ισχυρή και στοχεύει στο να χτιστεί ένα οικοσύστημα στη χώρα μας.
Το πόσο σημαντικό είναι να μπορείς να εμπιστευτείς τα δεδομένα υπογράμμισε ο Δημήτρης Σκαλτσάς, CEO/Co-Founder, Intelligencia AI. Όπως είπε, είναι δύσκολη η συλλογή και αξιολόγηση των δεδομένων και σε αυτό βοηθά η τεχνολογία και οι ειδικοί του χώρου, διότι με τους ρυθμούς αλλαγής στην Υγεία μένεις πίσω αν δεν έχεις συνεχώς νέα δεδομένα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουν γίνει σημαντικές κινήσεις στις νέες τεχνολογίες στην Ελλάδα και είναι αισιόδοξος για το μέλλον, παρότι αναγνωρίζει ότι υπάρχουν δυσκολίες.
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ, Γιώργος Καπετανάκης, εκπροσωπώντας την πλευρά των ασθενών τόνισε την αναγκαιότητα να παραχθούν πολιτικές ανθρωποκεντρικές και ασθενοκεντρικές. Οι προκλήσεις για τη δευτερογενή χρήση των δεδομένων, όπως είπε, είναι μεγάλες, όχι μόνο για την προστασία των δεδομένων και τη διαφάνεια αλλά και για το γεγονός ότι το σύστημα αυτό δεν πρέπει να χτιστεί με την απουσία των ασθενών. «Κινδυνεύουμε να έχουμε εξελιγμένες υποδομές χωρίς να ξεκαθαρίζουμε πώς θα επιλέγονται τα δεδομένα», τόνισε, συμπληρώνοντας ότι η συλλογή πρέπει να γίνεται με επίκεντρο τον άνθρωπο και όχι την τεχνολογία.
Σε ερώτηση για το πού βρισκόμαστε με το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, ο κ. Καπετανάκης απάντησε ότι είναι σε πιλοτική φάση εφαρμογής και ότι πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο που θα αποτελέσει κρίσιμο εργαλείο. «Είναι σε εξέλιξη η εφαρμογή για τα data και η ψηφιοποίηση 12 ογκολογικών νοσοκομείων», σημείωσε.
Τη συζήτηση συντόνισε η Βασιλική Αγγουρίδη, Health Editor στο News4Health.gr και στο Euractiv.com.
