Με παρέμβασή της στην Κομισιόν η ευρωβουλευτής Έλενα Κουντουρά ζητά να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή στην Ελλάδα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενδοοικογενειακή βία, την οποία ενσωμάτωσε μόνο μερικώς και με στρεβλώσεις το νομοσχέδιο που έφερε η ελληνική κυβέρνηση και ψηφίστηκε την Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου.
Η Ευρωβουλευτής, στην ερώτηση που κατέθεσε, επισημαίνει τις ελλείψεις, στρεβλώσεις και κενά που δημιουργεί πλέον ο νέος νόμος στην Ελλάδα σε βάρος των δικαιωμάτων των θυμάτων και της πρόληψης, επειδή δεν ενσωματώθηκε πλήρως η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1385 του 2024.
Υιοθετούνται ορισμένα μόνο ποινικά και κατασταλτικά μέτρα που προβλέπει η Οδηγία.
Συγχρόνως όμως, παραλείφθηκαν βασικά υποχρεωτικά άρθρα της Οδηγίας, όπως: η ενισχυμένη ασφάλεια των γυναικών και παιδιών θυμάτων ή μαρτύρων ενδοοικογενειακής βίας, οι επαρκείς δομές φιλοξενίας και υποστήριξης θυμάτων, η εξειδικευμένη κατάρτιση των αρχών για τον χειρισμό υποθέσεων έμφυλης βίας, η διατομεακή συνεργασία και η σύσταση φορέα συντονισμού των πολιτικών κατά της βίας.
Η Έλενα Κουντουρά επισημαίνει ότι ο νόμος στην Ελλάδα επήλθε, χωρίς να προηγηθεί ουσιαστική διαβούλευση με τις γυναικείες οργανώσεις, τις ΜΚΟ, τα θύματα ή με τη νομική κοινότητα.
Η επιλεκτική αυτή νομοθετική αντιμετώπιση αποτρέπει να δημιουργηθεί ταυτόχρονα ένα ισχυρότερο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, που είναι η ουσία και ο σκοπός της Οδηγίας.
Η Έλενα Κουντουρά ήταν εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην έκθεση- ψήφισμα για την αντιμετώπιση της ενδοσυντροφικής βίας και των δικαιωμάτων επιμέλειας στις γυναίκες και τα παιδιά. Ήταν συγχρόνως εισηγήτρια της πολιτικής της ομάδας στη νομοθετική έκθεση για τη βία στο διαδίκτυο, που συνδιαμόρφωσε. Με τις εκθέσεις αυτές και με σειρά παρεμβάσεων για 5 χρόνια είχε ασκήσει πίεση ώστε να έρθει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, που πρέπει να εφαρμόσουν υποχρεωτικά τα κράτη-μέλη έως τον Ιούνιο του 2027.
Η Έλενα Κουντουρά ζητά η Κομισιόν να ενημερώσει πώς σκοπεύει να διασφαλίσει ότι η Οδηγία 2024/1385 θα ενσωματωθεί πλήρως στην εθνική νομοθεσία των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, και ποια μέτρα θα ληφθούν να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις και στρεβλώσεις. Επίσης ζητά τεχνική υποστήριξη, για να εξασφαλιστεί η ορθή ενσωμάτωση της Οδηγίας.
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση της Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προς την Κομισιόν:
Ερώτηση προτεραιότητας με αίτημα γραπτής απάντησης
προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Έλενα Κουντουρά (The Left)
Θέμα: Ελλιπής Ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2024/1385 στην Εθνική Νομοθεσία της Ελλάδας για την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της εξ οικείων βίας
Η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2024/1385 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και εξ οικείων βίας αποτελεί κρίσιμο βήμα για την εναρμόνιση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας προς την κατεύθυνση της προστασίας των θυμάτων, της πρόληψης και της αντιμετώπισης της έμφυλης και ενδοoικογενειακής βίας (1).
Ωστόσο, o νόμος που εισήγαγε η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς (2), περιλαμβάνει μόνο επιλεγμένα άρθρα της Οδηγίας, κυρίως αυτά που αφορούν ποινικές διατάξεις, παραλείποντας βασικές προβλέψεις για την πρόληψη και τα δικαιώματα των θυμάτων (3).
Συγκεκριμένα, ελλείπουν άρθρα που προβλέπουν:
-Επαρκείς δομές φιλοξενίας και κέντρα υποστήριξης θυμάτων.
-Ενισχυμένη ασφάλεια και στήριξη των κακοποιημένων γυναικών και παιδιών θυμάτων ή μαρτύρων ενδοοικογενειακής βίας.
-Πολυεπίπεδα μέτρα πρόληψης και προγράμματα ευαισθητοποίησης-ενημέρωσης.
-Κατάρτιση των αρχών για τον χειρισμό υποθέσεων έμφυλης βίας.
-Διατομεακή συνεργασία και σύσταση φορέα συντονισμού των πολιτικών κατά της βίας.
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται παραπομπή σε ανύπαρκτες δομές (άρθρα 26 & 27) και υφιστάμενους νόμους της ελληνικής έννομης τάξης, που δεν εφαρμόζονται πλήρως λόγω έλλειψης εφαρμοστικών διατάξεων ή αφορούν μόνο μια μορφή βίας (ενδοοικογενειακή).
Ερωτάται η Επιτροπή:
-Πώς σκοπεύει να διασφαλίσει ότι η Οδηγία 2024/1385 θα ενσωματωθεί πλήρως στην εθνική νομοθεσία των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης της Ελλάδας;
-Προτίθεται να προσφέρει τεχνική υποστήριξη στα κράτη-μέλη, ώστε να εξασφαλίσει την ορθή ενσωμάτωση της Οδηγίας;
-Ποια μέτρα θα ληφθούν για να αντιμετωπιστούν οι υπάρχουσες ελλείψεις και στρεβλώσεις στην εφαρμογή των υποχρεώσεων της Οδηγίας;
(1) Σύμφωνα με το άρθρο 49 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 , τα κράτη μέλη της Ε.Ε υποχρεούνται να την ενσωματώσουν στην εθνική τους νομοθεσία έως τον Ιούνιο του 2027.
(2) Για δεύτερη φορά μέσα σε ένα έτος, τροποποιείται ο Ν.3500/2006 χωρίς να προηγηθεί καμία ουσιαστική διαβούλευση με τα ίδια τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας που, στη συντριπτική πλειονότητά τους, είναι γυναίκες και παιδιά, ούτε με τις εξειδικευμένες ΜΚΟ και τις Γυναικείες Οργανώσεις που τους παρέχουν υπηρεσίες προστασίας και υποστήριξης.
(3) Ο τίτλος «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ)2024/1385» είναι παραπλανητικός επειδή ο παρόν νόμος καθόλου δεν ενσωματώνει την Οδηγία στο Ελληνικό Δίκαιο όπως ισχυρίζεται, αλλά αντιθέτως συνιστά μερική ή και στρεβλή ενσωμάτωση της. Από τα 51 άρθρα της Οδηγίας, τα 7 άρθρα αφορούν στη διαδικασία της ενσωμάτωσης και τα 44 ορίζουν τις υποχρεώσεις των κρατών-μελών για ανάληψη μέτρων που συνιστούν ενσωμάτωση της Οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο. Από τα 44 άρθρα, μόνο 17 αναφέρονται ρητά στο νομοσχέδιο ως ενσωμάτωση.
