Ο Φρανθίσκο δε Κεβέδο (Francisco Gómez de Quevedo y Santibáñez Villegas, 14 Σεπτεμβρίου 1580 – 8 Σεπτεμβρίου 1645) ήταν Ισπανός ποιητής.
Σπούδασε σχεδόν τα πάντα στο Αλκαλά ντε Ενάρες και στο Βαγιαδολίδ κι έγινε μέλος της αυλής, όπως ήταν κ’ οι γονείς του. Ήδη από το 1605 είχε καθιερωθεί ως ποιητής στους φιλολογικούς κύκλους.
Μολονότι μύωπας και στραβοκάνης ήταν δεινός μονομάχος. ΄Όταν σκότωσε ένα αντίπαλό του σε μονομαχία, κατέφυγε στην προστασία του παντοδύναμου δούκα της Οσούνα. Τον συνόδευσε ως γραμματέας του στην Ιταλία και όταν ο δούκας έγινε αντιβασιλιάς της Νεάπολης το 1616, ανέθεσε στον Κεβέδο τα οικονομικά της αντιβασιλείας. Το 1618 ο ποιητής έγινε ιππότης του Τάγματος του Σαντιάγο.
Το 1621 συμπαρασύρθηκε από την πτώση του Οσούνα και αναγκάστηκε να παραμείνει υπό περιορισμόν στα κτήματά του. Αλλά το 1621 ανέβηκε στον θρόνο ο Φίλιππος Δ΄ κι ο Κεβέδο βρήκε νέο προστάτη στο πρόσωπο του επίσης παντοδύναμου κόμη-δούκα Ολιβάρες.
Ζούσε έκλυτη ζωή, ήταν τρόφιμος οίκων ανοχής και ταβερνείων κι όταν κάποτε αναγκάστηκε, μετά από πιέσεις της αυλής, να διακόψει την παράνομη συμβίωσή του με μια γυναίκα και να παντρευτεί μια χήρα, εγκατέλειψε την τελευταία ύστερα από τρεις μήνες. Παρά ταύτα το 1632 έγινε γραμματέας του βασιλιά.
Το 1639 τα βιβλία του -στα οποία είχε κατηγορήσει και σατιρίσει τον βασιλιά, τον πάπα, τον Ολιβάρες, τους μοναχούς και τις γυναίκες και τα οποία βιβλία του είχαν δημιουργήσει αναρίθμητους εχθρούς- κατασχέθηκαν. Συνελήφθη και κλείστηκε σε μοναστήρι. Αφέθηκε ελεύθερος το 1643, αλλά η υγεία του είχε καταστραφεί και μετά από δύο χρόνια πέθανε.
Το ύφος του, που ονομάστηκε conceptismo, χαρακτηριζόταν από γοργό ρυθμό, απλό λεξιλόγιο, πνευματώδεις μεταφορές και λογοπαίγνια. Οι ποιητές, κατά τον Κεβέδο, δεν έπρεπε να αναζητούν ιδιότυπες φράσεις και λέξεις προς εντυπωσιασμόν αλλά ιδέες μεγαλείου και βάθους. Η ποιητική του ήταν στον αντίποδα του Γκονγκορισμού, του ύφους δηλαδή που ανέπτυξε ο ποιητής Λουίς ντε Γκόνγκορα, με τον οποίον ο Κεβέδο ήταν σε διαρκή διαμάχη.
Επιλογή έργων
- Sueños y discursos (Όνειρα και λόγοι, σάτιρες σε πρόζα, 1606-1623, εκδ.1627) – ελλην. μετάφραση Ισμήνης Κανσή (“ΑΙΟΛΟΣ-ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ”)
- Historia de la vida del Buscón (Ιστορία της ζωής του Μπουσκόν, μυθιστόρημα πικαρέσκο, 1626)
- El Parnaso español (Ο Ισπανικός Παρνασσός, 1648) και
- Las Tres Musas Últimas Castellanas (Οι τρεις τελευταίες Μούσες της Καστίλλης, 1670, μεταθανάτιες εκδόσεις που περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του ποιητικού του έργου)