Η γνώση του κανονισμού δεν πρέπει να θεωρείται πολυτέλεια, αλλά ουσιώδες στοιχείο

Κοινοβουλευτική ερώτηση προς τους Υπουργούς Εσωτερικών, τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον κ. Υπουργό Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας και την κα. Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατέθεσε σήμερα ο Βουλευτής Κιλκίς και Τομεάρχης Παιδείας ΠΑΣΟΚ, Στέφανος Παραστατίδης σχετικά με τα σοβαρά προβλήματα ασφάλειας και ενημέρωσης των εκπαιδευτικών για ζητήματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του άρθρου 28 του Κτιριοδομικού Κανονισμού στις σχολικές μονάδες της χώρας και ελέγχου της καταλληλότητας και της ασφάλειας των σχολικών κτιρίων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης: 

Η ορθή χωροθέτηση και τήρηση των προδιαγραφών των σχολικών κτιρίων δεν αποτελεί απλώς μία τυπική υποχρέωση αλλά βασική προϋπόθεση για την ασφάλεια και την εύρυθμη λειτουργία των εκπαιδευτικών μονάδων. Ο Κτιριοδομικός Κανονισμός (ΦΕΚ 3985/Β/22-06-2023) αποτελεί έναν κρίσιμο νομοθετικό άξονα που διέπει τη χωροταξική οργάνωση των σχολικών χώρων, θέτοντας προδιαγραφές για την προσβασιμότητα, τον φωτισμό, τον αερισμό και τη λειτουργικότητα των σχολικών εγκαταστάσεων. Το εδάφιο 2.4.1.5 του άρθρου 28 αναφέρει πως, τα λεβητοστάσια και οι χώροι που συνδέονται με την εγκατάσταση θέρμανσης πρέπει να αποτελούν σαφώς ξεχωριστό χώρο εντός ή εκτός του υπόλοιπου οικοδομικού όγκου και να περιβάλλονται από τοίχους. Η επικοινωνία του λεβητοστασίου με το κτίριο πρέπει να γίνεται με διάδρομο ή άλλο χώρο μικρής κυκλοφορίας ατόμων μη κατοικήσιμο.

Η ευθύνη για την ορθή χωροθέτηση, τον έλεγχο και την τήρηση των διατάξεων του κανονισμού κατανέμεται μεταξύ διαφόρων φορέων. Σύμφωνα με τα άρθρα 75 παρ. 1 τομέας ΣΤ’ του Ν.3463/2006 και 94 παρ. 4 του Ν.3852/2010, η μέριμνα για την απόκτηση γης, τον προγραμματισμό, τη μελέτη και την ανέγερση νέων σχολικών υποδομών, καθώς και για έργα συντήρησης, βελτίωσης και επισκευής των υφιστάμενων διδακτηρίων, εμπίπτει στον τομέα ευθύνης των Δήμων. 

Το ερώτημα της ευθύνης τήρησης του κανονισμού παραμένει ανοιχτό και πολυδιάστατο. Ενώ η Πολιτεία μέσω των αρμόδιων υπουργείων και υπηρεσιών είναι αυτή που θεσμοθετεί και καθορίζει τα κτιριοδομικά πρότυπα, η ευθύνη εφαρμογής τους διαχέεται σε πολλούς εμπλεκόμενους φορείς: α. Οι Δήμοι είναι υπεύθυνοι για τη συντήρηση και την τήρηση των τεχνικών προδιαγραφών. β. Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων καλούνται να αναφέρουν προβλήματα και να εξασφαλίζουν ότι οι υποδομές πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές. γ. Οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης πρέπει να ασκούν ελεγκτικό και συντονιστικό ρόλο, δ. Το Υπουργείο Παιδείας έχει τη θεσμική υποχρέωση να διασφαλίζει ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό ενημερώνεται επαρκώς για τις σχετικές διατάξεις.

Όπως αναφέρεται και σε σχετική ανακοίνωση της Δημοκρατικής Συνεργασίας Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η εφαρμογή του κανονισμού δεν είναι μια αφηρημένη διοικητική πράξη, αλλά ζήτημα ζωής και θανάτου. Το τραγικό περιστατικό του θανάτου μαθητή μπροστά από τον χώρο του καυστήρα του σχολείου του, στις Σέρρες το 2022, και οι ευθύνες που καταλογίζονται στους εκπαιδευτικούς λόγω ελλιπούς πρόβλεψης στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του σχολείου, αναδεικνύει το κρίσιμο ερώτημα: Είναι ευθύνη της σχολικής διοίκησης και των εκπαιδευτικών να γνωρίζουν, χωρίς να την έχει ενημερώσει κανένας αρμόδιος φορέας , τι προβλέπεται σε ένα άρθρο του κτιριοδομικού κανονισμού;  

Σε αυτό το πλέγμα ευθυνών, η ανάγκη για διαρκή ενημέρωση και έλεγχο είναι αδιαπραγμάτευτη. Η γνώση του κανονισμού δεν πρέπει να θεωρείται πολυτέλεια, αλλά ουσιώδες στοιχείο και βέβαια δεν μπορεί να φορτώνεται στις πλάτες των εκπαιδευτικών οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες σε ότι αφορά τη γνώση του νομικού πλαισίου και των τεχνικών χαρακτηριστικών που συχνά είναι δυσνόητα ακόμα και για τους ίδιους τους ειδικούς. 

Ενόψει των ανωτέρω ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί: 

1. Σε πόσες από τις σχολικές μονάδες της χώρας δεν τηρούνται οι προδιαγραφές ασφαλείας που προβλέπει το άρθρο 28 του Κτιριοδομικού Κανονισμού και αφορούν την εγκατάσταση και την πρόσβαση σε λεβητοστάσια και λοιπές εγκαταστάσεις θέρμανσης; Υπάρχει οργανωμένο και συστηματικό πρόγραμμα διενέργειας επιθεωρήσεων των σχολικών κτιρίων της χώρας για να διαπιστωθεί η συμμόρφωσή τους με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό; 

2. Υπάρχει πρόγραμμα εφαρμογής πρωτοκόλλων ελέγχου στα σχολικά κτίρια από ανεξάρτητους φορείς ή τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων και αν ναι είναι αυτό και τα αποτελέσματά του προσβάσιμα υπό τη μορφή ανοικτών δεδομένων; Εντάσσεται στον σχεδιασμό των συναρμόδιων Υπουργείων η θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού τακτικής πιστοποίησης καταλληλότητας των σχολικών κτιρίων με δημοσιοποίηση των σχετικών αποτελεσμάτων; 

3. Με ποιον τρόπο ενημερώνονται και λαμβάνουν σχετικές οδηγίες οι διευθυντές σχολείων και οι εκπαιδευτικοί σχετικά με τις υποχρεώσεις τους και τις ευθύνες του σε θέματα κτιριακής ασφάλειας;