Η Κινηματογραφική Λέσχη Solaris προβάλλει την Τετάρτη 21 Μαΐου 2025, στις 9.15 μ.μ., στο κινηματοθέατρο Αθήναιον, Βασ. Όλγας 35, στην Θεσσαλονίκη, την ταινία «Ο γάμος στο Αφρίν», του Θωμά Σίδερη. Η ταινία είναι ανάμεσα στη μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ, εξαιρετικής σημασίας και μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας. Θα προλογίσει την ταινία ο σκηνοθέτης, ο οποίος θα έρθει στην Θεσσαλονίκη μόνο για την προβολή, και θα συνομιλήσει, μετά την προβολή της, με τον Γιάννη Φραγκούλη, κριτικό και θεωρητικό του κινηματογράφου, και το κοινό για τα θέματα που η ταινία εγείρει.
Σε ποιότητα βιντεοκασέτας των ’90ς, παρακολουθούμε μια νύφη, στολισμένη σαν βασιλοπούλα, τον χαμογελαστό γαμπρό και τις οικογένειές τους να χορεύουν στο γλέντι του γάμου τους, μέχρι το ξημέρωμα. Αυτό είναι ένα υλικό, το οποίο βρέθηκε τυχαία, όσο για χρόνια ο Θωμάς Σίδερης ερευνούσε πώς άλλαξε η ζωή των ντόπιων στο κουρδικό Αφρίν. Πρωτοπήγε το 2012, όταν κάποιος του μίλησε για τον σπουδαιότερο, εν ζωή, Κούρδο ποιητή, Μερβάν Μπερεκάτ. Αυτός άρχισε να του αφηγείται για τη χαμένη γη των προγόνων του -πώς την θυμάται σαν μικρό παιδί, πώς ουσιαστικά δεν την γνώρισε ούτε κι ο ίδιος ποτέ. Όταν ο Θωμάς Σίδερης επέστρεψε στο Αφρίν, το 2022, ακόμα περισσότερα είχαν αλλάξει: ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, η γιγάντωση της ISIS, η εφιαλτική κυριαρχία του λεγόμενου ισλαμικού κράτους, και, φυσικά, η εισβολή τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων. Οι βομβαρδισμοί του 2018 ισοπέδωσαν το Αφρίν και τώρα οι κάτοικοι ήταν πρόσφυγες. Ανάμεσά τους και ο Μπερεκάτ.
Ο Θωμάς Σίδερης είναι ανθρωπογεωγράφος (PhD, MD Human Geography), δημοσιογράφος και κινηματογραφιστής. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Δημόσια Διοίκηση στη Νομική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Σπούδασε Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, και παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας στη Σχολή Σταυράκου. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην ανθρωπογεωγραφία από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Αναγορεύθηκε σε διδάκτορα ανθρωπογεωγραφίας από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.
Μερικά από τα επιμέρους ερευνητικά του πεδία είναι «Σώμα και χώρος στον κινηματογράφο, χωρικές αναπαραστάσεις και συγκρότηση ταυτοτήτων». Η διδακτορική διατριβή του έχει τίτλο «Δρομολόγια της ταυτότητας: ανυπεράσπιστα σώματα, ρευστές χωρικές πραγματικότητες και συνθήκες εγκλωβισμού: οικιστικοί θύλακες, εστίες και καταφύγια από ασθενείς, πρόσφυγες, μετανάστες και νομάδες του αστικού χώρου». Είναι μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, με έδρα τη Φλόριντα των ΗΠA. Είναι advisory member στο Ίδρυμα Δημοσιογράφων και Συγγραφέων (Journalists and Writers Foundation), παγκόσμιο εταίρο του ΟΗΕ, με έδρα τη Νέα Υόρκη. Πρόσφατα έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.
Τα ντοκιμαντέρ του έχουν προβληθεί σε κινηματογραφικές αίθουσες στην Αμερική, στην Αφρική και στην Ευρώπη. Είναι κυρίως ταινίες τεκμηρίωσης στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της μετανάστευσης, του ρατσισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Από τον Μάρτιο του 2025, ορισμένα από τα ντοκιμαντέρ του άρχισαν να διατίθενται στο παγκόσμιο κοινό μέσω της Amazon Prime, της Apple TV, της Roku καθώς και άλλων streaming πλατφορμών, αρχικά σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιρλανδία. Πρόκειται για τις ταινίες «Η επιστροφή του Ιβάν», «Μαραμπού», «Ο γάμος στο Αφρίν» και «Τα περιστέρια της Λαχώρης». Η ταινία «Τα ρόδια του Ναγκόρνο Καραμπάχ» προβλήθηκαν δύο φορές στο Γερεβάν της Αρμενίας, τον Ιούλιο του 2022 στο πλαίσιο του Golden Apricot International Film Festival και τον Φεβρουάριο του 2023, υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού της Αρμενίας με φορέα διοργάνωσης το Κρατικό Θέατρο της Αρμενίας. Επίσης προβλήθηκε δύο φορές στο Λος Άντζελες, στο multiplex cinema Reagal, αλλά και στο διεθνές φεστιβάλ Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Η ταινία προβλήθηκε στην Ελλάδα την περίοδο Μάρτιος-Ιούνιος 2022 σε διανομή της New Star, ενώ προβλήθηκε σε κινηματογραφικές αίθουσες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, Λαμία, Ιεράπετρα, Χαλκίδα, Χανιά κ.λπ.). Η αμερικανική εφημερίδα The Hollywood Times αφιέρωσε ένα αναλυτικό άρθρο σε αυτή την ταινία.
Στο «Γάμο στο Αφρίν», όπως και στις άλλες ταινίες του, εστιάζει στον άνθρωπο, μπαίνει βαθιά στον ψυχικό του κόσμο, παρατηρεί και περιγράφει αυτά που λέγονται και γίνονται. Έτσι η ταινία βρίσκεται περισσότερο στον χώρο της μυθοπλασίας παρά στο ντοκιμαντέρ, αφού η πραγματικότητα, όπως αποτυπώνεται στην ταινία, δεν είναι αυτή που θα παρατηρούσε ένας αντικειμενικός παρατηρητής -αν αυτός υφίσταται σαν έννοια- αλλά αυτά που δομούνται από τις προσωπικές μαρτυρίες και από τις εκφράσεις του ψυχικού κόσμου των ανθρώπων που έχουν βιώσει αυτές τις τραυματικές καταστάσεις. Με αυτή την έννοια, είναι μια πρώτη ύλη για να προβληματιστεί ο θεατής και να αρχίσει να αναζητεί τα στοιχεία αυτών των θεμάτων, έτσι ώστε να αποκρυσταλλώσει την άποψή του.
Εκτός των άλλων, η συζήτηση με τον Θωμά Σίδερη είναι μια απολαυστική διαδικασία. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αφήσουμε τα μάτια και τα αυτιά μας ανοιχτά, να εισπράξουμε τα όσα θα μας πει η ταινία και αυτά που θα μας αναφέρει ο σκηνοθέτης. Επιπλέον, ο Θωμάς Σίδερης χαρακτηρίζεται από ευγένεια στον λόγο του, αφήνει τον συνομιλητή του να εκφρασθεί, παραθέτει, μετά τις απόψεις του. Για αυτό λέμε ότι η συζήτηση μαζί του είναι μια απολαυστική διαδικασία βαθιάς γνώσης.
Η Κινηματογραφική Λέσχη Solaris και το κινηματοθέατρο Αθήναιον είναι στην ευχάριστη θέση να υποδεχτούν τον σκηνοθέτη και την ταινία του, να προσφέρουν στο κοινό τους τόσο ένα θέαμα όσο και μια συζήτηση υψηλής αξίας, αλλά και προβληματισμούς που είναι για όλους μας πηγή πνευματικού πλούτου που τον έχουμε τόσο πολύ ανάγκη, ειδικά στην εποχή μας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Ταινία: «Ο γάμος στο Αφρίν»
- Σκηνοθέτης: Θωμάς Σίδερης
- Ημέρα προβολής: Τετάρτη 21 Μαΐου 2025, 9.15 μμ
- Αίθουσα: κινηματοθέατρο Αθήναιον
- (Βασ. Όλγας 35, Θεσσαλονίκη)
- Πρόσβαση: στάση Φάληρο (ΟΑΣΘ), σταθμός Ευκλείδης (μετρό)
