- Ομιλία του Ηλία Ανδριόπουλου για τον Μίκη Θεοδωράκη
- ΙΑΝΟS 30 Aπρλιίου 2025
Την Τετάρτη 30 Απριλίου η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS διοργάνωσε μεγάλο ΑΦΙΕΡΩΜΑ με τίτλο «100 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ» . Για το μεγάλο και πολυδιάστατο έργο του: Συμφωνικό, Συνθετικό, Θεατρικό, Κινηματογραφικό, Συγγραφικό καθώς και για την Οικουμενική σημασία της μεγάλης προσωπικότητάς του μίλησαν σημαντικές προσωπικότητες από τον χώρο του Πολιτισμού.
Ακολουθεί η, με ξεχωριστό στίγμα, ομιλία του σημαντικού συνθέτη και συγγραφέα Ηλία Ανδριόπουλου:
Από πού να αρχίσει κανείς και τι να πει για μία μεγάλη, πληθωρική προσωπικότητα σαν τον Μίκη Θεοδωράκη, χωρίς να κινδυνεύει να επαναλάβει μαρτυρίες άλλων και να γίνει κουραστικός.
Εν συντομία θα σας έλεγα, ότι ο Θεοδωράκης ασχολήθηκε και διέπρεψε, και αυτό έχει μεγάλη σημασία, αναδεικνύοντας όλο το εύρος της μουσικής κλίμακας, έντεχνης και λαϊκής. Μουσική για μπαλέτο, κοντσέρτα, συμφωνική μουσική, όπερα, για αρχαίο δράμα, για θέατρο, για κινηματογράφο και προπαντός για λαϊκό τραγούδι.
Εδώ στο λαϊκό τραγούδι, έντεχνο-λαϊκό κατά τον ίδιο, βρίσκεται κατά την γνώμη μου και το μεγάλο του καλλιτεχνικό αποτύπωμα, σε ότι αφορά την Ελλάδα. Γιατί αυτό το τραγούδι, που πάτησε σε στέρεο ποιητικό στίχο, άγγιξε μνήμες του λαού μας, εκλέπτυνε νεοελληνικές ευαισθησίες, και φόρτισε με καλλιτεχνική συγκίνηση, καθαρά, αληθινά συναισθήματα. Επίσης αυτό το τραγούδι άνοιξε τον δρόμο σε μία σημαντική γκάμα συνθετών, να εισχωρήσει σε αυτό και ο καθένας με τον μοναδικό , ξεχωριστό του τρόπο να διαγράψει μία επιτυχημένη πορεία , εντασσόμενος σε ένα μουσικό ρεύμα υψηλών καλλιτεχνικών απαιτήσεων.
Ακόμα ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε αρκετά βιβλία. Δοκίμια θεωρητικού περιεχομένου για την τέχνη, την μουσική, το τραγούδι, αυτοβιογραφικά, βιβλία πολιτικά, αγγίζοντας άπειρα θέματα του νεοελληνικού μας βίου. Δεν θα μπω στον πειρασμό να απαριθμήσω το εύρος του πνευματικού και καλλιτεχνικού του έργου, γιατί απόψε βρίσκονται μαζί μας στον Ιανό, πιο ειδικοί από εμένα να αναφερθούν σε αυτά και να τα αναλύσουν.
Επιτρέψτε μου μόνο να πω δύο λόγια που αφορούν την προσωπική μας σχέση, και να κλείσω με αυτό. Ο Μίκης Θεοδωράκης μου έκανε την μεγάλη τιμή να με θεωρεί φίλο του.
Προλόγισε το Δοκίμιό μου «ΑΝΤΙ-ΗΧΗΣΕΙΣ» , μελοποίησα ποιήματά του από τον «΄Ηλιο και τον Χρόνο» που εκδόθηκαν σε cd το 2003 από την ΛΥΡΑ. Το καλοκαίρι του 1996 δώσαμε από κοινού μία μεγάλη συναυλία στο αρχαίο Στάδιο της Ολυμπίας ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ- ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ αφιερωμένη στον Οδυσσέα Ελύτη, που λίγους μήνες πριν μας είχε αποχαιρετήσει από την ζωή. Όταν ονειρεύτηκα και πρωτοστάτησα το 2000, να γίνει η Ολυμπία Διεθνές Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού, μου συμπαραστάθηκε ολόψυχα, βοηθώντας να κινητοποιήσουμε για τον σκοπό αυτό, όλη την πνευματική Ελλάδα.
Με καλούσε συχνά στο σπίτι του, να βλεπόμαστε και να συζητάμε. Τα καλοκαίρια συνήθιζε να κατεβαίνει στην Ολυμπία. Αγαπούσε αυτά τα μέρη ο Μίκης, γιατί του θύμιζαν τα παιδικά του χρόνια στον Πύργο. Ανταμώναμε πρωινές ώρες στα καφέ της Ολυμπίας, και τα μεσημέρια αρκετές φορές κατηφορίζαμε για φαγητό στον ΄Αγιο Αντρέα, για να βρούμε εκεί και τον Γιώργη τον Παυλόπουλο, παλιό του φίλο και συμμαθητή από το Γυμνάσιο Πύργου. Ο ΄Αγιος Ανδρέας ήταν το μέρος που αγαπούσε και επισκεπτόταν συχνά ο Σεφέρης με την Μαρώ τα καλοκαίρια, φιλοξενούμενοι του Παυλόπουλου. Εκείνα τα γεύματα, θυμάμαι, ξεκινούσαν γύρω στις δύο το μεσημέρι και με την κουβέντα κρατούσαν μέχρι και τις οκτώ το βράδυ. Άλλες πάλι φορές βρισκόμαστε στο σπίτι μου στην Σκαφιδιά, για να ανοίξουμε καινούργια θέματα και να απολαύσουμε από το μπαλκόνι, την μαγεία του Ιονίου. Ατελείωτες συζητήσεις, ατελείωτες οι διηγήσεις του Μίκη, διανθισμένες με αυτοσαρκασμό, αρκετό χιούμορ και καλαμπούρι. Ερχόταν και ξαναερχόταν στην συζήτηση η μουσική, το τραγούδι, η ελληνικότητα, η λαϊκή παράδοση, η σύγχρονη δημιουργία, τα παγκόσμια μουσικά ρεύματα και φυσικά οι δημοκρατικοί του αγώνες, η πολιτική και άλλα πολλά.
Έχω την αίσθηση, όσο περνά ο καιρός, ότι φεύγοντας από κοντά μας ο Μίκης, νοιώθουμε να μας αποχαιρετά μαζί του και μία άλλη Ελλάδα, που ονειρευτήκαμε και αγαπήσαμε. Θα με συνοδεύει πάντα εκείνη η συγκλονιστική και συνάμα τραγική τελευταία του δήλωση: «Ανήκω στην Γενιά των Όρθιων, για αυτό δεν με καταλαβαίνουν». Πόσο δίκιο είχε. Η καινούργια εποχή συνήθισε τους οσφυοκάμπτες και τους γονατισμένους. Τους υποτελείς και τους προσκυνημένους. Ποιος λοιπόν να τον καταλάβει;
Αυτά είχα να σας πω για τον Μίκη Θεοδωράκη, τον τελευταίο, των τελευταίων μεγάλων αυτού του βασανισμένου τόπου.
Όλο το αφιέρωμα μπορείτε να το δείτε πατώντας στο https://www.youtube.com/watch?v=KX6eJRTHlZM
Πηγή https://www.ianos.gr/magazine/omilia-tou-hlia-andriopoulou-gia-ton-miki-theodoraki/
