Όταν η Heather Jane Johnson άκουσε ότι ο Τζεφ Μπέζος επρόκειτο να παντρευτεί στη Βενετία τον Ιούνιο, ένιωσε χειρότερα από ποτέ. Πριν από 25 χρόνια σταμάτησε να εργάζεται ως βιβλιοπώλισσα στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. «Έχασα πολλά εξαιτίας του Μπέζος και της συνενοχής των Αμερικανών στη δημιουργία της Amazon», λέει η 53χρονη. «Ένας μεγάλος λόγος που μετακόμισα στην Ιταλία ήταν επειδή ένιωσα προδομένη από τους συμπατριώτες μου», συμπληρώνει.
Έτσι, από τότε που είδε αφίσες για μια δημόσια συγκέντρωση στην πόλη που τώρα αποκαλεί σπίτι της, συμμετέχει σε κάθε συνέλευση των ακτιβιστών κατά του Μπέζος, ακόμα και μία ημέρα πριν από τον δικό της γάμο. «Αυτοί οι νέοι άνθρωποι έχουν πραγματικά αποκαταστήσει την πίστη μου στην ανθρωπότητα», λέει η Johnson.
Πολλοί από τους ακτιβιστές της ομάδας «No Space for Bezos» δραστηριοποιούνται στο Laboratorio Occupato Morion, έναν πολιτικό χώρο που αυτοπροσδιορίζεται ως «αντιφασιστικός, αντικαπιταλιστικός, αντιρατσιστικός και τρανς-φεμινιστικός». «Ας πούμε ότι αυτό είναι το σπίτι πολλών αγώνων», λέει η 33χρονη Federica Toninello. Παρά τις εντυπωσιακές αρχιτεκτονικές του ομοιότητες με τα γειτονικά κτίρια, είναι γεμάτο πανό και πλακάτ έτοιμα να στολίσουν τη Βενετία ενόψει των γαμήλιων εκδηλώσεων του Μπέζος, οι οποίες επρόκειτο να ξεκινήσουν την Πέμπτη. Αν και κατά την επίσκεψη της συντάκτριας του Guardian την Κυριακή δεν εντοπίστηκαν δισεκατομμυριούχοι, οι ίδιοι τείνουν να διακρίνονται από την τάση να παραμένουν αόρατοι.
Οι τοίχοι του Morion είναι γεμάτοι αφίσες από παλιές καμπάνιες: «No Big Ships», μια αντικρουαζιεροπλοϊκή, αντιτουριστική εκστρατεία που ξεκίνησε εκεί πριν εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη, «No One Is Illegal», ένα κίνημα αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, αφίσες για την κλιματική κρίση, την έλλειψη στέγης, ακόμα και μια αφίσα από ένα pop-up φεμινιστικό σωματείο για τις καμαριέρες της πόλης.
Η 19χρονη Noemi Donà συμμετέχει στην ένωση αριστερών νέων USG, ο 43χρονος Oliver προσχώρησε μέσω της αντιρατσιστικής ομάδας «Σαρδέλες» και εργάζεται ως ρεσεψιονίστ σε ένα μικρό ξενοδοχείο του 14ου αιώνα. «Ο Μπέζος μπορεί να πληρώσει, μπορεί να μείνει», λέει, «αλλά χιλιάδες καταστήματα στην Ιταλία έχουν κλείσει εξαιτίας της Amazon. Δεν νομίζω ότι είναι ευπρόσδεκτος». Η φοιτητική συλλογικότητα που συναντιέται εκεί είχε καταλάβει πανεπιστημιακά κτίρια πέρσι, διαμαρτυρόμενη για τον βομβαρδισμό της Γάζας από το Ισραήλ.
Ο χώρος πλημμυρίζει από μυρωδιά σπρέι και μαρκαδόρων. Κάποια πανό γράφουν «Free Palestine», άλλα «Stop Bombing Iran». Η Palestina Libre είναι ενεργή οργάνωση στην Ιταλία, ενώ η επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν είχε συμβεί λιγότερο από 24 ώρες πριν. Όπως εξηγεί η 34χρονη καθηγήτρια Marta Sottoriva, η «No Space for Bezos» δεν είναι συλλογικότητα αλλά «πλατφόρμα», με φιλοδοξίες που, αν και τεράστιες, έχουν ήδη σημειώσει πρόοδο μέσα σε λίγες εβδομάδες.
«Αν ο Μπέζος είχε ανακοινώσει τον γάμο του εδώ και δεν είχαμε αντιδράσει, το παγκόσμιο αφήγημα θα ήταν τα πολυτελή ξενοδοχεία, τα VIP, τα φορέματα, το κουτσομπολιό», λέει η Sottoriva. «Θέλαμε να προβληματίσουμε γύρω από τον γελοίο και χυδαίο πλούτο που επιτρέπει σε έναν άντρα να νοικιάσει μια πόλη για τρεις ημέρες».
Στις 12 Ιουνίου, το κίνημα ξεδίπλωσε το μεγαλύτερο πανό του, οκτώ μέτρων, με το όνομα του Μπέζος διαγραμμένο με κόκκινο, στο καμπαναριό της Βασιλικής του Σαν Τζόρτζιο Ματζόρε, ενώ ο εξαιρετικά αντιδημοφιλής δήμαρχος, Λουίτζι Μπρουνιάρο, έδινε συνέντευξη Τύπου. Η Toninello περιγράφει γελώντας τη διαδικτυακή αντιπαράθεση: «Έλεγε “Ντροπή σας!” κι εμείς του απαντούσαμε “Ντροπή σου!”». Παρόμοιο πανό αναρτήθηκε και στη γέφυρα του Ριάλτο.
Αν και ο Μπέζος μπορεί να βασίζεται σε ιδιωτική ασφάλεια και πρώην πεζοναύτες, το σχέδιο είναι ξεκάθαρο: το Σάββατο προγραμματίζεται διαδήλωση αποκλεισμού της Scuola Grande della Misericordia, όπου είχε προγραμματιστεί μεγάλο πάρτι. Το σημείο, όπως διαπιστώθηκε κατά την επιτόπια περιήγηση, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσπελαστεί, καθώς πρόκειται για έναν συνδυασμό από κανάλια, στενές γέφυρες και αυλές που μπορούν να μπλοκαριστούν εύκολα από 200 διαδηλωτές.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της Δευτέρας, ο Μπέζος αναγκάστηκε να μεταφέρει το πάρτι σε άλλο χώρο.
Αν και κάποιοι επικριτές θεωρούν ότι οι Μπέζος και Σάντσες δεν αποτελούν τον ιδανικό στόχο του αντιτουριστικού κινήματος, εφόσον φέρνουν μόνο 200 επισκέπτες σε μια πόλη που δέχεται 30 εκατομμύρια τον χρόνο, οι περισσότεροι Βενετσιάνοι βλέπουν τη συστηματική αδιαφορία των τοπικών αρχών. Ο δήμος μπορεί να περιορίσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις Airbnb αλλά δεν το κάνει. Το περσινό τουριστικό τέλος των 5 ευρώ θεωρείται ανεπαρκές. Όπως λέει η Sottoriva, οι κάτοικοι «νιώθουν σαν ζώα σε ζωολογικό κήπο ή χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων στην Disneyland».
Η 26χρονη Σοφία από τη Βαρκελώνη διακρίνει μια μοναδικότητα στη Βενετία, παρά τις ομοιότητες με άλλες πόλεις υπερτουρισμού. «Υπάρχει μια κρυμμένη Βενετία, που είχα την τύχη να γνωρίσω μέσω του ακτιβισμού. Μια ζωντανή κοινότητα που αλληλοϋποστηρίζεται, όχι ως διανοητικό ρεύμα αλλά με πραγματικούς ανθρώπους, γεύματα γειτονιάς και παιδιά που παίζουν. Αν δεν υπάρχουν παιδιά, η πόλη κινδυνεύει να πεθάνει», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η πολιτική κατεύθυνση προς μια αποπληθυσμένη Βενετία, με τουρίστες και εργαζόμενους από την ενδοχώρα, μοιάζει με θεματικό πάρκο, κάτι που αντανακλά τις αξίες του Μπέζος ως εργοδότη και ως σύμβολο αντικοινωνικής, ανισότιμης νοοτροπίας. Η 27χρονη ερευνήτρια Stella Faye επισημαίνει ότι η Amazon προωθεί μια κουλτούρα υπερκατανάλωσης και εκμετάλλευσης: «Χρειάζεται τεράστια ποσά ηλεκτρισμού και υδάτινων πόρων για τους servers, που συχνά βρίσκονται σε άνυδρες περιοχές».
Πολιτικά, ο Μπέζος έχει μετακινηθεί από την ήπια υποστήριξη των Δημοκρατικών σε ανοιχτή στήριξη του Τραμπ. «Δεν βλέπουμε απλώς έναν δισεκατομμυριούχο να προσχωρεί στον Τραμπ», λέει η Sottoriva, «αλλά μια νέα πολιτική γλώσσα όπου τα ιδιωτικά συμφέροντα του ψηφιακού καπιταλισμού συγχωνεύονται με τον φασισμό. Δεν αφορά μόνο τη Βενετία».
Αυτό που ίσως ενοχλήσει περισσότερο τον Μπέζος είναι η αναδυόμενη κριτική απέναντι στον πλούτο όχι ως ατομικό χαρακτηριστικό, αλλά ως δομική δύναμη. Ο πολιτικός επιστήμονας Robin Piazzo επισημαίνει πως παλαιότερα η αριστερά εστίαζε στην έννοια του καπιταλισμού, όχι στους δισεκατομμυριούχους. Πλέον, η αντιπλουτιστική ρητορική κερδίζει έδαφος, ακόμα και σε λαϊκές βάσεις. Μια 90χρονη είπε πρόσφατα στον Piazzo: «Πρέπει να κάνετε κάτι για τους πλούσιους, τους μισώ. Είμαι με τον πάπα Φραγκίσκο».
Αυτό είναι ένα επικίνδυνο σημείο για τους υπερπλούσιους: όταν ο πλούτος δρα για τα δικά του συμφέροντα και επηρεάζει αρνητικά τις ζωές των άλλων, η ανισότητα θυμίζει ταξικό πόλεμο, με μια μικρή, σχεδόν αόρατη μειοψηφία των 2.700 δισεκατομμυριούχων του κόσμου.
Και κάποια στιγμή, ο πλούτος θα δείξει τα δόντια του. Στις μνήμες της συντάκτριας επανέρχεται η διαδήλωση της G8 στη Γένοβα το 2001, όπου ο Carlo Giuliani σκοτώθηκε από την αστυνομία. Το επίπεδο καταστολής ήταν πρωτοφανές. Στη Βενετία του 2025, ο Μπέζος, σύμβολο της παγκόσμιας ανισότητας, φαίνεται να πίστεψε ότι μπορεί να γιορτάσει «σαν κανονικός άνθρωπος» σε μια πόλη που φωνάζει το αντίθετο. «Φοβάμαι, προσωπικά», λέει η Noemi Donà. «Αλλά είμαι εδώ».
