ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΣ
Η γνώση της Ιστορίας δεν αφορά το παρελθόν. Αφορά το παρόν και καθορίζει το μέλλον. O αδυσώπητος αγώνας για την κυρίαρχη άποψη της ιστορίας δεν αποτελεί αντικείμενο ουδέτερου ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος που αφορά το χθες. Είναι αγώνας που αφορά το σήμερα και το αύριο της ζωής μας. Αφορά τον έλεγχο της συλλογική μας Μνήμη και καθορίζει την αντίληψή μας για το σήμερα και την βούληση μας για το αύριο.
Αφορά τον συλλογικό μας αυτοσεβασμό. Αφορά και το πώς στεκόμαστε απέναντι σε εχθρούς και φίλους. Αφορά στο πως αντιμετωπίζουμε ξένους πρέσβεις, ξένες επενδύσεις, επισκέπτες, τουρίστες, αλλά και το πώς, τελικά, αυτοί μας αντιμετωπίζουν.
Για παράδειγμα το ιδιαίτερο γερμανικό τουριστικό ενδιαφέρον για την Κρήτη δεν οφείλεται στα κρητικά προϊόντα και την κρητική κουζίνα, συνδέεται και με την πολύ γνωστή στην Γερμανία Μάχη της Κρήτης (Luftlandeschlach um Kret)
Η κυρίαρχη άποψή μας για την ιστορία μας αποτελεί, από τη φύση της, προσδιοριστικό παράγοντα της κατανόησης του παρόντος, των στάσεων ζωής αλλά και της επιβαλλόμενης, ή αναγκαίας, συμπεριφοράς και δράσης μας στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του παρόντος.
Κατά συνέπεια η κυρίαρχη άποψη ενός λαού για την ιστορία του δεν αποτελεί ακαδημαϊκό θέμα έρευνας και δεν αφορά μόνον τους ιστορικούς αλλά ζήτημα ζωτικής πολιτικής σημασίας που μας αφορά ως κοινωνία αλλά και τον καθενα ξεχωριστά.
Στην πραγματικότητα αποτελεί πεδίο σκληρότατης και πολυεπίπεδης σύγκρουσης στρατηγικού χαρακτήρα.
Στο πλαίσιο των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων για την διαμόρφωση σφαιρών επιρροής,μεταξύ των εκάστοτε ισχυρών, για τον πολιτισμικό αυτοπροσδιορισμό των λαών, την οικονομική, την πολιτισμική και την πολιτική ανεξαρτησία η την υποταγή, σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο καίρια σημασία έχει ο πόλεμος «για την ιστορική αλήθεια».
Ένας πόλεμος πότε λανθάνων πότε ανοιχτός που διεξάγεται μέσα από τις συγκρουόμενες απόψεις για την πρόσληψη, ερμηνεία και διδασκαλία της ιστορίας είναι σε τελευταία ανάλυση ένας πόλεμος που διεξάγεται για τον έλεγχο της συνείδησής μας.
Σε χώρες της γαλλόφωνης Αφρικής υπάρχουν λαοί που έχουν αποκοπεί πλήρως από την γλώσσα τους.
Η διατήρηση των σφαιρών επιρροής, από τα εκάστοτε μητροπολιτικά κέντρα της παγκόσμιας εξουσίας, στα επίπεδα της οικονομίας, της πολιτικής και της κυρίαρχης ιδεολογίας, περνάει και μέσα από τη διδασκαλία της ιστορίας. Περνάει μέσα από τον έλεγχο της Μνήμης, από τον έλεγχο της κυρίαρχης άποψης για την ιστορία. Περνάει μέσα από την διαχείριση των συμβόλων στη διδασκόμενη ιστορία, μέσα από τα κυρίαρχα και αξονικά αφηγήματα της εθνικής πολιτισμικής και πολιτικής παράδοσης.
Σε αυτό το πλαίσιο του καθημερινού πολιτισμικού και με την ευρύτερη έννοια πολιτικού αγώνα, η ερμηνεία και η πρόσληψη της εθνικής ιστορίας η διδασκαλία της εθνικής ιστορίας, μετατρέπεται σε πόλεμο επικυριαρχίας, σε πόλεμο πολιτισμικής ηγεμονίας, ή πολιτισμικής αλλοτρίωσης σε πόλεμο για τον αυτοπροσδιορισμό η την αποδοχή του ετεροπροσδιορισμού.
Για παράδειγμα: Όταν το κοσμοϊστορικό γεγονός της επανάστασης του 1821 περιορίζεται παραμορφωτικά σε Ελληνο-οθωμανικη σύγκρουση τότε αγνοείται, η αποσιωπάται η σύγκρουση του επαναστατημένου Ελληνισμού με τις υπερδυνάμεις της εποχής, που υπερασπίζονταν την ακεραιότητα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Υπερασπίζονταν την ακεραιότητα της Οθωμανικης αυτοκρατορίας ως ζωτικό και κυρίαρχο δόγμα της εξωτερικής τους πολιτικής.
Αν στην αντίληψη μας το ’21 περιορίζεται σε Ελληνο-οθωμανική σύγκρουση, τότε αγνοείται η σχέση του ’21 με την λύση του ανατολικού ζητήματος και μάλιστα μια Ελληνική λύση του ανατολικού ζητήματος. Τότε αγνοείται η Ευρωπαϊκή διάσταση του ’21, μια διάσταση που αποκαλύπτει τις ευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις που ηττήθηκαν με την «μετά Ναπολεόντεια παλινόρθωση» της παλαιάς τάξης πραγμάτων, και την κυριαρχία της Ιερής Συμμαχίας και στήριξαν τον μαχόμενο Ελληνισμό. Τις δυνάμεις που στήριξαν τον μαχόμενο Ελληνισμό όχι σε ένδειξη αρχαιολατρικού ρομαντισμού, αλλά ως συνεπή αγώνα για την ανατροπή της Ευρώπης που επέβαλε η Ιερή συμμαχία.
Σε αυτό το πλαίσιο επαναστατικές μορφές πανευρωπαϊκής εμβέλειας όπως ο Frédéric-César de La Harpe στήριξαν αποφασιστικά τον Καποδίστρια στις διπλωματικές του ενέργειες εμφανείς και αφανείς στην Ελβετία την Γαλλία…
Περιορίζοντας το 21 σε Ελληνο-οθωμανική σύγκρουση αποκρύπτουμε την ύψιστη σημασία της βαλκανικής διάστασης του ’21, την τεκμηριωμένη σχέση των Υψηλάντηδων με την ηρωική Σέρβικη επανάσταση. Η εθνική, η κοινωνική, η βαλκανική, η ευρωπαϊκή και η οικουμενική διάσταση του 1821 αποτελούν πτυχές που, όταν αγνοούνται, διαστρεβλώνουν την εικόνα του. Όταν γίνεται αγώνας να επιβληθεί η άποψη ότι η ελληνική εθνική ανεξαρτησία οφείλεται στις ξένες «προστάτριες» δυνάμεις… τότε αποσιωπάται η τραγική αλήθεια του ότι οι Ευρωπαϊκές υπερδυνάμεις της εποχής υπήρξαν πρωτίστως προστάτριες δυνάμεις της ακεραιότητας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ότι ο μεταξύ τους άγριος ανταγωνισμός για επιρροή στην Οθωμανική αυτοκρατορία και ο ανταγωνισμός τους για επιρροή στον εξεγερμένο ελληνισμό λειτούργησε εμμέσως υποστηρικτικά για την Ελλάδα και όχι ο φιλελληνισμός τους.
Η αγγλο-γαλλική πολεμική στον Καποδίστρια και η ανοιχτή στήριξη της Υδραίικης ανταρσίας εναντίον του Καποδίστρια, δεν θα γίνουν κατανοητές αν το 21 θεωρηθεί ως Ελληνο-οθωμανική σύγκρουση.. Η κατανόηση του ρόλου του Καποδίστρια στην προετοιμασία του 21. Η κατανόηση της πολεμικής που συνάντησε ο Καποδίστριας κατά τη σύντομη περίοδο της διακυβέρνησής του, της προσπάθειας του να επεκτείνει τα όρια του Ελληνικού κράτους από τους Ευρωπαίους προστάτες της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προϋποθέτει κατανόηση της πραγματικής ταυτότητας και των διαστάσεων του ’21.
Αν κατανοηθεί ότι η Ελλάδα που ετοίμαζε ο Καποδίστριας, μια Ελλάδα που περιελάμβανε Κύπρο Κρήτη, Μικρά Ασία, Μακεδονία και Ιόνια Νησιά άλλαζε τις παν ευρωπαϊκές ισορροπίες τότε θα κατανοήσουμε ότι οι πραγματικοί αντίπαλοι του Καποδίστρια δεν ήταν οι Μαυρομιχαλαίοι. Η παρουσίαση της δολοφονίας του Καποδίστρια ως αποτέλεσμα Μανιάτικης βεντέτας αποτελεί όχι απλά διαστρέβλωση της ιστορίας αλλά συνειδητή προσπάθεια να παραμείνουν στο σκότος τα πραγματικά γεωπολιτικά αίτια αυτής της δολοφονίας.
Η κατανόηση των πραγματικών αιτίων της δολοφονίας του Καποδίστρια είναι δυνατή αν κατανοήσουμε ποια ήταν η Ελλάδα που ετοίμαζε ο Καποδίστριας και ποια θα ήταν τα αποτελέσματα για την ευρωπαϊκή ισορροπία από την ύπαρξη μια τέτοιας Ελλάδας. Ο συνεχιζόμενος αγώνας για την τύχη της Κύπρου, ο εντεινόμενος αγώνας για τον έλεγχο στην νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι αποκαλυπτικοί, νομίζω, των πραγματικών αιτίων της εχθρότητας απέναντι στον Καποδίστρια και της απειλής που αποτελούσε η Ελλάδα που έκτιζε ο Καποδίστριας.
Κατά συνέπεια, αν δεν κατανοηθούν σωστά τα αίτια μη στήριξης της ελληνικής επανάστασης από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, της μη στήριξης του Καποδίστρια στη διακυβέρνηση του νεοσύστατου κράτους, δεν θα κατανοηθεί η σημερινή άμεση και άμεση στήριξη του τουρκικού και νεο-οθωμανικού επεκτατισμού.
Η κατανόηση του άνευ ορίων κυνισμού των κυβερνήσεων των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στον αγώνα του επαναστατημένου ελληνικού λαού αποτελεί άριστο οδηγό για την κατανόηση των αιτίων της συνεχιζόμενης αποδοχής και στήριξης της σημερινής τούρκικης του αιμοσταγούς νεο-Οθωμανού σουλτάνου Ερντογάν.
Η εκ μέρους των αγγλογάλλων επανάληψη και απέναντι στον Όθωνα, της ίδιας και σκληρότερης ανθελληνικής πολιτικής που εφάρμοσαν απέναντι και στον Καποδίστρια αποκαλύπτει το μεγάλο ψεύδος της πολιτικής τους. Το ψεύδος ότι ο Καποδίστριας πολεμήθηκε για την δήθεν ρωσοφιλία του.
Αν η ύπαρξη ισχυρής προσωπικής μνήμης αποτελεί προϋπόθεση υγιούς και ακμαίας προσωπικής συνείδησης, η ύπαρξη ισχυρής συλλογικής Μνήμης αποτελεί προϋπόθεση υγιούς και καρποφόρας συλλογικής ζωής. Αποτελεί προϋπόθεση συνειδητοποίησης της ιστορίας. Αποτελεί προϋπόθεση της επιβίωσης μας ως αναπροσδιοριζόμενης, πολιτισμικής ιδιοπροσωπίας. Το δικαίωμα στην μνήμη, στην Ελληνική περίπτωση έχει ένα ιδιαίτερο ειδικό βάρος.
Αναγνωρίζοντας το βάρος και την οικουμενική σημασία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς αλλά και της ιστορίας μας, το δικαίωμα μας στην Μνήμη μετατρέπεται σε χρέος απέναντι στον πανανθρώπινο πολιτισμό. Μετατρέπεται σε χρέος υπεράσπισης του Ελληνικού οικουμενικού ιδεώδους της ισηγορίας, ισονομίας, ισοπολιτείας μεταξύ εθνών και πολιτισμών.
