Η κατάληψη της Κέρκυρας στις 31 Αυγούστου 1923 από τους Ιταλούς, ήταν μια από τις πρώτες ενέργειες επίδειξης ισχύος του φασιστικού καθεστώτος του Μπενίτο Μουσολίνι προς τις Διεθνείς δυνάμεις, ενώ αποτέλεσε την αρχή της ιταλικής επιρροής στην περιοχή, η οποία έληξε με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αφορμή για την στρατιωτική επέμβαση στάθηκε η δολοφονία του Ιταλού στρατηγού Ενρίκο Τελλίνι στα ελληνοαλβανικά σύνορα στην Κακκαβιά.
Η κατάληψη της Κέρκυρας
Η ιταλική κυβέρνηση του Μπενίτο Μουσολίνι στις 29 Αυγούστου, απαίτησε αποζημίωση 50 εκατομμυρίων λιρεττών και την εκτέλεση των δολοφόνων, τους οποίους όμως δεν μπορούσε να ανακαλύψει η ελληνική κυβέρνηση. Έτσι οι Ιταλοί βομβάρδισαν τα στρατιωτικά φρούρια της Κέρκυρας στις 31 Αυγούστου, σκοτώνοντας δεκαπέντε πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία (κυρίως Αρμένιους ανηλίκους), και ακολούθως αποβίβασαν στρατιωτικές δυνάμεις.
Η Ελλάδα απευθύνθηκε στην Κοινωνία των Εθνών, η οποία καταδίκασε την Ιταλική κατοχή. Το θέμα πέρασε στην Διάσκεψη των Πρεσβευτών, έναν οργανισμό που είχε δημιουργηθεί το 1919 για την αντιμετώπιση προβλημάτων στις συνθήκες ειρήνης που ακολούθησαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η Ιταλία και η Ελλάδα δεσμεύτηκαν να υπακούσουν στην απόφασή του. Τελικά η Διάσκεψη ικανοποίησε τις ιταλικές απαιτήσεις και όρισε στην Ελλάδα να απολογηθεί και να πληρώσει αποζημιώσεις, μια απόφαση που έγινε δεκτή από εκείνη. Οι Ιταλοί έφυγαν από την Κέρκυρα στις 27 Σεπτεμβρίου 1923.
Τα γεγονότα χρονολογικά
- Δευτέρα 27 Αυγούστου 1923, δολοφονία κοντά στην Κακκαβιά μελών της ιταλικής αντιπροσωπείας και του επικεφαλής της, στρατηγού Τελίνι.
- 29 Αυγούστου 1923, απαίτηση της Ιταλικής Κυβέρνησης για αποζημίωση 50 εκατομμυρίων λιρεττών και εκτέλεση των δολοφόνων.
- 31 Αυγούστου 1923, Βομβαρδισμός της Κέρκυρας.
- 31 Αυγούστου 1923, Εισβολή Ιταλικών δυνάμεων στην Κέρκυρα.
- 27 Σεπτεμβρίου 1923, Αποχώρηση Ιταλικών δυνάμεων από την Κέρκυρα.
Συμπέρασμα
Το απώτερο κίνητρο της εισβολής ήταν η στρατηγική θέση της Κέρκυρας στην είσοδο της Αδριατικής Θάλασσας.
Η κρίση ήταν η πρώτη μεγάλη δοκιμασία για την Κοινωνία των Εθνών, η οποία και απέτυχε. Έδειξε ότι η Ένωση ήταν αδύναμη και δεν μπορούσε να διευθετήσει διαφορές όταν μια μεγάλη δύναμη αντιμετώπιζε μια μικρή. καθώς την εξουσία της Κοινωνία των Εθνών την είχε αψηφήσει ανοιχτά η Ιταλία, ιδρυτικό μέλος της και μόνιμο μέλος του συμβουλίου. Το ιταλικό φασιστικό καθεστώς είχε καταφέρει να επικρατήσει στην πρώτη του μεγάλη διεθνή αναμέτρηση.
Η κρίση ήταν επίσης αποτυχία για την πολιτική της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία είχε εμφανιστεί ως η μεγαλύτερη δύναμη της Κοινωνίας των Εθνών κατά τη διάρκεια της κρίσης. Καθώς οι Έλληνες επικεντρώθηκαν στην εξασφάλιση της επιστροφής της Κέρκυρας, το ζήτημα των Δωδεκανήσων έσβησε στο παρασκήνιο και η ελληνική κυβέρνηση έπαψε να διαμαρτύρεται για τη συνεχιζόμενη ιταλική κατοχή των νησιών, τα οποία ο Μουσολίνι προσάρτησε επίσημα στην Ιταλία το 1925.
Επιπλέον, έδειξε τον σκοπό και τον τόνο της φασιστικής εξωτερικής πολιτικής. Η εισβολή της Ιταλίας στην Κέρκυρα ήταν η πιο επιθετική κίνηση του Μουσολίνι τη δεκαετία του 1920, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα η φήμη του Μουσολίνι στην Ιταλία να ενισχυθεί.
Πηγές
- Γρηγόρης Δαφνής, Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων 1923-1940, τόμος πρώτος, εκδ. Κάκτος, Αθήνα, 1997
