«Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο. Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» είπε η κα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι με τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».
Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηλός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις – «η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, εμείς θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα».
«Αποφάσισα το 2011 ότι έπρεπε να γίνει ό,τι περνάει από τα χέρια μας για να μείνει η Ελλάδα στη ζώνη του ευρώ» είπε μεταξύ άλλων η κα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι «ήταν παρά πολύ δύσκολες οι διαπραγματεύσεις, μετά το δημοψήφισμα του Αλέξη Τσίπρα.
Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε την Ελλάδα εκτός ευρώ, κάθε ώρα του τηλεφωνούσα και του παρουσίαζα την κατάσταση γιατί ήθελα αυτές οι αποφάσεις να γίνονται από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών μου, είπε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενη στον Αντώνη Σαμαρά σημείωσε: «Εγώ ήμουν ο κακός μπάτσος εκείνη την περίοδο. Δεν έκανα κάτι για ενοχλήσω αλλά γιατί ήμουν της άποψης ότι να μπει η χώρα σε σωστή τροχιά.
Ήμασταν φίλοι σε πολιτικό επίπεδο, σε κομματικό επίπεδο, αλλά είχαμε αντικρουόμενες απόψεις πολλές φορές.
Ήμουν στο πλευρό του Σαμαρά γιατί θεωρούσα ότι χρειαζόταν κούρεμα χρέους (όπως και ο Σόιμπλε), αλλά ο Τρισέ είπε πως αν κάνετε κάτι κάτι τέτοιο ολόκληρος ο χρηματοπιστωτικός κόσμος θα χάσει την εμπιστοσύνη του στη ζώνη του Ευρώπη. Ήμουν της άποψης ότι έπρεπε να αποφορτίσω την Ελλάδα από αυτό το βάρος αλλά είχε και η άλλη πλευρά επιχειρήματα.
Έβλεπα τον Τσίπρα και έλεγα «ο Θεός να φυλάει»
Αναφερόμενη στις εντυπώσεις που της δημιουργήθηκαν από την γνωριμία με τον Αλέξη Τσίπρα η κα Μέρκελ είπε: «Νομίζω ότι δεν ήταν και τόσο εντυπωσιακή πρώτη φορά γιατί ήταν στις Βρυξέλλες. Μετά τον κάλεσα στο Βερολίνο και ήταν τεταμένη η ατμόσφαιρα. Πήγε και είδε διαδηλωτές σε μια διαδήλωση μπροστά από την Καγκελαρία και χαιρέτισε τους συντρόφους του από το κόμμα… Έλεγα ο θεός να φυλάει! Ελπίζουμε να έρθει κάποια στιγμή.
Ήρθε κάποια στιγμή και πηγαίνοντας προς το άγημα του λέω «τολμηρό αυτό» και μου λέει ότι πρέπει κανείς να ασχολείται με τους οπαδούς του. Ψηλαφώντας ήρθαμε ο ένας πιο κοντά στον άλλο. Εκείνος θεωρούσε τις ιδιωτικοποιήσεις πράγματα του διαβόλου, δεν ήταν εύκολο… Εγώ δεν ήθελα να φύγει από το ευρώ και εκείνος (σ.σ. ο Τσίπρας) δεν ήθελε μνημόνιο. Ήταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα που είχα σε όλη την πολιτική μου καριέρα και ένα από τα πιο σιωπηλά τηλεφωνήματα», είπε η πρώην καγκελάριος για πώς την ενημέρωσε ο Τσίπρας ότι θα προχωρούσε σε δημοψήφισμα.
Οταν ο Τσίπρας είχε αρνηθεί να πει «ναι» στη συμφωνία με τους δανειστές η Μέρκελ τον ρώτησε τι θα κάνει και ο Τσίπρας απάντησε: «Θα επιστρέψω στη χώρα μου και θα μιλήσω με την κυβέρνηση μου και το κόμμα». Και ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; ρώτησε η Μερκελ Δεν το γνωρίζω, απάντησε ο Τσιπρας.Το αποτέλεσμα εκείνης της συζήτησης στην Αθήνα ήταν η διενέργεια δημοψηφίσματος. Και ποια είναι η σύσταση σας; ρώτησε η Μερκελ τον Τσίπρα. Μα φυσικά όχι, απάντησε ο Τσίπρας. «Εκεί έχασα τη φωνή μου» είπε η Μέρκελ. Παρά πολύ γρήγορα μετά τελειώσαμε το τηλεφώνημα. Μου λέει ο Ολάντ: και τώρα;
Για τη Σύνοδο της G20 στην οποία πιέστηκε, δήλωσε πως της φέρθηκαν «σαν άρρωστο άλογο». «Ο Ομπάμα δεν γνώριζε καλά το νομικό κομμάτι, τους στόχους της ΕΚΤ. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει άλλες ευθύνες. Ο Ομπάμα δεν τα γνώριζε όλα, κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση.
Ηθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. Μου έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα.
Ο Πούτιν, η Ουκρανία και ο πάνινος σκύλος
Αποκάλυψε ότι παλαιότερα την είχε δαγκώσει ένας σκύλος και έτσι είχε φοβία. Μολονότι το Κρεμλίνο είχε ενημερωθεί, στην πρώτη επίσκεψή της στη Μόσχα, ο Πούτιν είχε στο δωμάτιο μια τεράστια πάνινη κούκλα ενός σκύλου. Ο Πούτιν μου είπε ότι «δεν δαγκώνει». Μετά στο Σότσι έφερε ένα σκύλο. Δεν ισχύει αυτό που λέει ο Πούτιν ότι δεν γνώριζε. Γνώριζαν στο Κρεμλίνο ότι έχω φοβία με τους σκύλους.
Τόνισε ότι για τον Πούτιν η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν το χειρότερο γεγονός του 20ού αιώνα, ενώ για εκείνη ήταν το πιο χαρούμενο. «Είχαμε διαφορετικές οπτικές». Ο Πούτιν έχει ακόμα αυτή την ιδέα, ότι η Ρωσία πρέπει να ασκεί επιρροή στην Ουκρανία και στη Λευκορωσία, αν και είναι κυρίαρχα κράτη.
Εγώ από κοινού με τον Σαρκοζί ήμουν κατά της ένταξης Ουκρανίας και Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Θεωρούσα ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις. Υπήρξαν χώρες από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη που βρέθηκαν υπό τη σοβιετική επιρροή. Αυτοί δεν ήθελαν τη Ρωσία, δεν θεωρούσαν ότι είναι μέρος της Ευρώπης. Η Ρωσία όμως δεν εξαφανίζεται από τον χάρτη και είναι πυρηνική δύναμη, δεν μπορείς να το αγνοήσεις αυτό, εμείς θέλαμε μία εταιρική σχέση με τη Ρωσία και το κάναμε. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία μπήκαμε σε μία νέα εποχή και όλα άλλαξαν. Οχι, δεν έχω απολύτως καμία σχέση με τον Πούτιν. Πάντα είχαμε μεγάλες διαφωνίες. Στην περίπτωση της Κριμαίας μου είπε ψέματα 2 φορές κι όλα από τότε άλλαξαν.
Ο Τραμπ θέλει να τραβάει την προσοχή πάνω του
Ο Τραμπ ψηφίστηκε από τον αμερικανικό λαό, το σεβόμαστε – σκέφτεται τη χώρα του, για αυτόν όλα είναι ντιλ, αλλά ο κόσμος δεν λειτουργεί έτσι. Εμείς είμαστε μέλη της Ε.Ε. και κάνουμε συμβιβασμούς. Ο Τραμπ δεν ήταν επιθετικός απέναντι μου, πάντα ήθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Στο Οβάλ Γραφείο δεν μου είχε δώσει το χέρι, του είπα «Ντόναλντ θέλω να κάνουμε χειραψία» και δεν το έκανε – ήθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Αυτό θέλει, να αποσπάσει την προσοχή και να κοιτάνε οι πάντες εκείνον.
Αν οι δασμοί θα οδηγήσουν τους πολίτες την Αμερική να πληρώνουν περισσότερο, αυτό θα τον επηρεάσει. Πιστεύω ως Ευρωπαίοι, πρέπει να είμαστε ενωμένοι, πρέπει να αντιδράσουμε, εξαρτάται κι από μας. Δεν λέω να διακόψουμε τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, αλλά πρέπει να μπούμε σε διαπραγματεύσεις. Στο ΝΑΤΟ η αύξηση στο ΑΕΠ για την άμυνα είναι και προς το δικό μας συμφέρον, για την ασφάλεια μας – οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ είναι σωστές.
Διαπιστώνω μία προβληματική εξέλιξη: Όταν ο αντιπρόεδρος Βανς λέει ότι «είμαστε εταίροι και σας στηρίζουμε μόνο αν συμφωνείτε με τη δική μας αντίληψη για την ελευθερία», δηλαδή να μην υπάρχουν κανόνες και έλεγχοι, αυτό συνιστά όντως απειλή για τη δημοκρατία μας. Θεωρώ ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι κυρίαρχη – βρίσκω σωστή τη στάση Τραμπ, ότι κάτι πρέπει να κινηθεί.
«Είστε λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά»
Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε, είπε, ωστόσο -αναφερθείσα στην αύξηση του τουρισμού- υπογράμμισε ότι υπάρχουν νέοι άνθρωποι στις πόλεις που βλέπουν τη ραγδαία άνοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σκέφτονται «με μας τι θα γίνει;» Πρέπει να ανέβουν οι μισθοί, τόνισε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείσα για «τι θα λέγατε στον μέσο Ελληνα σήμερα αν τον βρίσκατε στον δρόμο;», απάντησε: Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα.
Πρόσθεσε ότι «με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά».
Το τέλος της πολιτικής μου καριέρας ήταν ευχάριστο. Στην αρχή η μετάβαση ήταν θαυμάσια, ήμουν επί 16 χρόνια καγκελάριος, τεράστιο διάστημα.
Είναι σωστό και δίκαιο που άλλοι φέρουν πλέον την ευθύνη. Ταξινόμησα τις σκέψεις μου γράφοντας το βιβλίο μου. Τώρα έχω ελεύθερο χρόνο, είναι υπέροχο. Μπορώ να πάω στο θέατρο, να συναντήσω φίλους. Εχω ένα μικρό κτήμα στο Βερολίνο, περπατώ, βλέπω τους φίλους μου, δεν μου λείπει κάτι.
