Ο Σεργκέι Βλαντίμιροβιτς Μιχαλκόφ (Серге́й Влади́мирович Михалко́в, 13 Μαρτίου 1913 — 27 Αυγούστου 2009) ήταν Ρώσος σεναριογράφος και ποιητής. Είναι πατέρας του Νικήτα Μιχαλκόφ και του Αντρέι Κοντσαλόφσκι.
Ο Σεργκέι Μιχαλκόφ γεννήθηκε στη Μόσχα στις 13 Μαρτίου 1913 (28 Φεβρουαρίου με το παλαιό ημερολόγιο). Άρχισε να γράφει ποιήματα από τα 9 του χρόνια και να τα δημοσιεύει στα 15. Ξεχωριστή επιτυχία του, ο Σεργκέι Μιχαλκόφ θεωρούσε την αναγέννηση στον 20ό αιώνα τέτοιου λογοτεχνικού είδους, όπως είναι το παραμύθι. Μάλιστα ο Μιχαλκόφ δεν έκρυβε, ότι τα πρώτα του παραμύθια τα είχε στείλει στον Στάλιν. Απάντηση στον συγγραφέα στάθηκε η δημοσίευσή τους στην «Πράβντα»- την κύρια προπαγανδιστική εφημερίδα της Σοβιετικής ΄Ενωσης. Πριν απ αυτό, ο μάλλον άγνωστος Μοσχοβίτης συγγραφέας, έγινε «εμπροσθοφυλακή» της σοβιετικής λογοτεχνίας και πολύ γρήγορα ανέβηκε στη λογοτεχνική ιεραρχική κλίμακα. Τα ποιήματά του για τον ψηλό “Θείο Στιόπα” (“Дядя Стёпа”) απεικόνιζαν έναν φιλικό αστυφύλακα πάντα πρόθυμο να σώζει γάτες εγκλωβισμένες σε δέντρα ή άλλες τέτοιες κοινωνικές δράσεις.
Ο Μιχαλκόφ είχε ομολογήσει συχνά ότι «έζησε πολλά, όμως όχι ως μάρτυρας, αλλά ως ενεργός μέτοχος σε όλα τα γεγονότα». Στη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού πολέμου ήταν στρατιωτικός ανταποκριτής. Τιμήθηκε με παράσημα και μετάλλια. Ο επιτάφιος στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη κοντά στα τείχη του Κρεμλίνου «Το όνομά σου είναι άγνωστο, το κατόρθωμά σου είναι αθάνατο» είναι γραμμένος επίσης από τον Σεργκέι Μιχαλκόφ.
«Η ιδιομορφία της ποιητικής φωνής του Μιχαλκόφ, όπως βεβαίωναν οι συνάδελφοί του, συνίστατο στην απλότητα και τη φυσικότητά της, στο ότι ο ποιητής αβίαστα και χωρίς οποιαδήποτε χυδαιότητα έδινε με έμμετρο λόγο τις βάσεις της κοινωνικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών.
Ο Σεργκέι Μιχαλκόφ ήταν οικογενειάρχης μιας από τις ιδιαίτερα ονομαστές ρωσικές οικογένειες. Η πρώτη του σύζηγος- Νατάλια Κοντσαλόβσκαγια, είναι κόρη του ζωγράφου Κοντσαλόφσκι και εγγονή του ζωγράφου Σούρικοφ. Οι γιοι τους- ο Αντρέι και ο Νικίτα έγιναν γνωστοί σε όλο τον κόσμο σκηνοθέτες κινηματογράφου. Στον πρόλογο ενός έργου του ο Σεργκέι Μιχαλκόφ έγραψε: «Γεννήθηκα στην τσαρική Ρωσία. Στα 4 μου χρόνια είδα την επανάσταση. Είδα και την ίδρυση και την ανάπτυξη της Σοβιετικής ΄Ενωσης και στα 78 μου χρόνια- είδα τη διάλυση του κράτους, το οποίο υπηρετούσα πιστά και έντιμα σε όλη μου τη ζωή». Ο Σεργκέι Μιχαλκόφ βεβαίωσε ότι δεν αισθάνεται καθόλου ντροπή για το δημιουργικό του έργο. Ταυτόχρονα δεν έκρυβε ότι εκτός από τους λάτρες του έργου του απόκτησε και πολλούς αντιπάλους. «Πάντως, ακόμα και εκείνοι που με μισούσαν και με απεχθάνονταν, πάντα σιγοτραγουδούσαν και σιγοτραγουδούν, όταν ακούγεται ο ύμνος και από την παιδική τους ηλικία θυμούνται τον «Θείο Στιόπα»,- έλεγε ο ποιητής.
Σήμερα ο ολικός αριθμός των αντιτύπων των έργων του Σεργκέι Μιχαλκόφ ανέρχεται σε 400 εκατ. και τα έργα του που έγιναν πια κλασικά εξακολουθούν να επανεκδίδονται.
Ο συνάδελφός του συγγραφέας Αλεξάντρ Προχάνοφ, αναθυμούμενος τον Σεργκέι Μιχαλκόφ είπε: «Ηταν ο ευνοούμενος της τύχης. ΄Εμεινε ζωντανός στους πολέμους, που διεξάγονταν στη χώρα, στις διώξεις και άλλες δυσμένειες. ΄Αντεξε και έφερε στη επιφάνεια του εθνικού πολιτισμού τα εμβληματικά λόγια του σοβιετικού ύμνου. ΄Εγινε για τη σοβιετική εποχή πολύ σημαντικό σήμα όπως ο κόκκινος αστέρας στην κορυφή του πύργου του Κρεμλίνου είτε ο διαμαντένιος αστέρας στο στήθος του αρχιστράτηγου. Το καταλάβαινε αυτό, χωρίς να γίνει ξιππασμένος, υπεροπτικός και «μπρούντζινος». Παρέμενε απλός, γοητευτικός και με χιούμορ. Του άρεσε να κάθεται στο τραπέζι κάποιων νέων συγγραφέων και να πίνει μαζί τους ένα ποτηράκι βότκα. Ο Μιχαλκόφ πέθανε στον ύπνο του 96 ετών σε νοσοκομείο της Μόσχας. Έφυγε από ζωή ήσυχα, μη δραματικά. Έτσι φεύγουν οι ιστορικές εποχές- χωρίς τις βρόντους των κανονιών και αναστεναγμούς. ΄Εφυγε, για να παραμείνει»,- είπε για τον Σεργκέι Μιχαλκόφ ο συγγραφέας Αλεξάντρ Προχάνοφ.
Ο εθνικός ύμνος της Σοβιετικής Ένωσης
Από νωρίς, όντας 29 ετών το 1942, ο Μιχαλκόφ τράβηξε την προσοχή του Στάλιν, ο οποίος του ανέθεσε να γράψει τους στίχος του νέου εθνικού ύμνου. Ήταν η εποχή του ανατολικού μετώπου και ο Στάλιν ήθελε ρωσικό θέμα για να αντικαταστήσει τη Διεθνή. Ο Μιχαλκόφ έγραψε τους στίχους σε μουσική του Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Αλεξαντρόφ, τους οποίους παρουσίασε στον Στάλιν το 1943. Το μουσικό θέμα και οι στίχοι του έγιναν επίσημα ύμνος της Σοβιετικής Ένωσης στις 1 Ιανουαρίου 1944.
Μετά τον θάνατο του Στάλιν το 1953, οι στίχοι που ανάφεραν το όνομά του απορρίφθηκαν στην περίοδο της αποσταλινοποίησης και ο εθνικός ύμνος ανακρούετο χωρίς λόγια. Ο Μιχαλκόφ έγραψε νέους στίχους το 1970, αλλά τους υπέβαλε στο Ανώτατο Σοβιέτ στις 27 Μαΐου 1977. Οι νέοι στίχοι, από τους οποίους είχε απαλειφθεί ολοσχερώς το όνομα Στάλιν εγκρίθηκαν στις 1 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους και επισημοποιήθηκαν με το νέο Σύνταγμα της Σοβιετικής Ένωσης τον Οκτώβριο του 1977.
Το 2000 ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ζήτησε εκ νέου αναθεώρηση του εθνικού ύμνου και ο Μιχαλκόφ υποχρεώθηκε αυτή τη φορά να αφαιρέσει οποιαδήποτε αναφορά στον Λένιν και να προσθέσει θρησκευτικούς στίχους.
