Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, προέδρευσε στην Παρέλαση της Ημέρας της Νίκης στην Κόκκινη Πλατεία την Παρασκευή. Πρόκειται για μια μεγαλοπρεπή γιορτή της σοβιετικής νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας πριν από 80 χρόνια, η οποία χρησιμοποιείται για να αναδειχθούν οι παλιές δόξες της Ρωσίας και να δικαιολογηθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα, από «μια ματιά» στη λίστα των επίτιμων καλεσμένων γίνεται εμφανής η στροφή της Ρωσίας προς την Κίνα και τον παγκόσμιο Νότο.
Στις εξέδρες μπροστά από το μαυσωλείο του Βλαντίμιρ Λένιν και δίπλα στον κ. Πούτιν, κάθονταν οι ηγέτες της Κίνας, της Βραζιλίας και πάνω από 20 άλλων κρατών – μια προσπάθεια του Κρεμλίνου να δείξει πώς οι χώρες του «παγκόσμιου Νότου» επιδιώκουν να αποτελέσουν αντίβαρο στη Δύση.
Οι ηγέτες των χωρών παρακολούθησαν μια πομπή χιλιάδων στρατιωτών και δεκάδων τεθωρακισμένων οχημάτων, αρμάτων μάχης και εκτοξευτών πυρηνικών πυραύλων. Επιπρόσθετα ένα σύνταγμα Κινέζων στρατιωτών παρέλασε στην Κόκκινη Πλατεία μπροστά από τα κατακόκκινα τείχη του Κρεμλίνου.
Γιατί είναι σημαντική η φετινή παρέλαση;
Οι New York Times γράφουν πως η φετινή παρέλαση αναμενόταν να είναι η μεγαλύτερη από τότε που ξεκίνησε η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Η Ρωσία υποδέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό ξένων ηγετών από το 2015 και η συμμετοχή ή η απουσία τους θεωρήθηκαν ενδεικτικές της στάσης τους -είτε αντίστασης είτε υποταγής- απέναντι στη Δύση.
Στα τέλη Απριλίου, ο κ. Πούτιν ανακοίνωσε μια μονομερή τριήμερη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, ξεκινώντας από τις 8 Μαΐου για να τιμηθούν οι εορτασμοί. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απέρριψε την πρόταση, χαρακτηρίζοντάς τη «θεατρική παράσταση» και πρότεινε αντί αυτής μια εκεχειρία 30 ημερών, που, όπως είπε, θα μπορούσε να επιτρέψει ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης ότι η Ουκρανία δεν θα προσφέρει εγγυήσεις ασφαλείας στους καλεσμένους της παρέλασης στη Μόσχα.
Οι Tmes αναφέρουν πως τις ημέρες που προηγήθηκαν της Ημέρας της Νίκης στη Ρωσία, η Ουκρανία αύξησε τις προσπάθειές της να πλήξει τη Μόσχα και τις γύρω περιοχές, προκαλώντας εικασίες ότι ακόμα και η ίδια η παρέλαση θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο. Η Ρωσία, από την πλευρά της, έχει τις τελευταίες ημέρες πλήξει ουκρανικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένου του Κιέβου.
«Είναι απολύτως δίκαιο το ότι ο ρωσικός ουρανός -ο ουρανός του επιτιθέμενου- δεν είναι ήρεμος ούτε σήμερα», δήλωσε ο κ. Ζελένσκι σε ομιλία του την Τετάρτη.
Η σημασία για τον Πούτιν και η νέα πραγματικότητα
Η παρέλαση τιμά μια ετήσια γιορτή που οι Times αναφέρουν πως αποτελεί έκφραση εθνικής υπερηφάνειας. Η Σοβιετική Ένωση έχασε πάνω από 26 εκατομμύρια ζωές κατά τη διάρκεια του πολέμου, γεγονός που άγγιξε σχεδόν κάθε οικογένεια.
Ο Πούτιν έχει μια βαθιά προσωπική σύνδεση με τη σοβιετική νίκη επί της ναζιστικής Γερμανίας. Ο αδελφός του, Βίκτορ, πέθανε από διφθερίτιδα σε ορφανοτροφείο κατά την πολιορκία του Λένινγκραντ από τους Γερμανούς στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και θάφτηκε σε έναν μαζικό τάφο εκεί. Ο πατέρας του Πούτιν τραυματίστηκε σοβαρά και η μητέρα του παραλίγο να πεθάνει από την πείνα.
Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι οι γονείς του δεν έτρεφαν μίσος προς τους Γερμανούς, όμως για τη δική του γενιά τα πράγματα ήταν διαφορετικά.
«Μεγαλώσαμε με σοβιετικά βιβλία, ταινίες», έγραψε ο Πούτιν. «Και μισούσαμε».
Μια νέα πραγματικότητα
Η παρέλαση της Παρασκευής θα συμβολίσει επίσης, σύμφωνα με τους Times τη μεταστροφή της Ρωσίας τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το 2005, παρευρέθηκαν πολλοί Δυτικοί ηγέτες, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, σηματοδοτώντας τη ρωσο-αμερικανική συμμαχία κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όμως την Παρασκευή, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ να αναθερμάνει τις σχέσεις της με το Κρεμλίνο, κύριος επίσημος προσκεκλημένος του Πούτιν ήταν ο ηγέτης της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ.
