Ο Τζορτζ Μπιουκάναν (George Buchanan, Φεβρουάριος 1506 – 28 Σεπτεμβρίου 1582) ήταν Σκωτσέζος ιστορικός και ουμανιστής λόγιος. Γεννήθηκε το 1506 στο Κίλερν της Σκωτίας. Δίδαξε λατινικά στο κολέγιο Σαιντ-Μπαρμπ στο Παρίσι όπου είχε σπουδάσει. Με το Franciscanus et fratres (1527) και το Somnium (1535) επιτέθηκε με δριμύ τρόπο κατά των Φραγκισκανών, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί ως αιρετικός και να φυλακιστεί.
Αφού απέδρασε, κατέφυγε στο Μπορντώ και δίδαξε στο κολέγιο Gyenne όπου μεταξύ των μαθητών του ήταν και ο Μισέλ ντε Μονταίν. Μετέφρασε την Άλκηστη και τη Μήδεια του Ευριπίδη στα Λατινικά και έγραψε πρωτότυπα δράματα όπως το Baptistes και Hepthes στα οποία καυτηρίαζε την τυραννία. Κατηγορήθηκε ξανά ως αιρετικός το 1547, ενώ δίδασκε σε πορτογαλικό πειραματικό σχολείο και κλείστηκε σε μοναστήρι για σωφρονισμό και επανεκπαίδευση. Ενώ ήταν έγκλειστος συνέθεσε παράφραση των Ψαλμών που για πολύ καιρό χρησιμοποιήθηκε για τη διδασκαλία των λατινικών στη Σκωτία.
Απελευθερώθηκε το 1552 και παρέμεινε στη Γαλλία για ορισμένο διάστημα υπηρετώντας ως παιδαγωγός. Τότε έγραψε το De spaere (1555), ένα λατινικό ποίημα σε πέντε βιβλία και ένα ποίημα για το γάμο της βασίλισσας της Σκωτίας, Μαρίας Στιούαρτ με το Φραγκίσκο Β΄ της Γαλλίας, το Epithalamium (1558). Το 1561 επέστρεψε στη Σκωτία. Αν και αρχικά ήταν υποστηρικτής της Μαρίας Στιούαρτ, μετά τη δολοφονία του δευτέρου συζύγου της, του λόρδου Ντάρνλεϊ, το 1567 έγινε δριμύτατος εχθρός της. Συνέβαλε στη σύνταξη της εναντίον της κατηγορίας και υποστήριξε την Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας μετά την εκτέλεσή της. Υπήρξε παιδαγωγός του νεαρού βασιλιά Ιακώβου ΣΤ’ (μετέπειτα Ιακώβου Α’ της Αγγλίας) και απέκτησε και άλλα αξιώματα.
Το 1579 έγραψε, σε μορφή διαλόγου, το σπουδαιότερο από τα πολιτικά του συγγράμματα, το De jure regni apud Scotos, που αποτελεί υποστήριξη της περιορισμένης μοναρχίας. Πριν πεθάνει το 1582 ολοκλήρωσε το Rerum Scoticarum Historia που αποτελεί καταγραφή της ιστορία της Σκωτίας από την εποχή του μυθικού Φέργκους.
Πηγή
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τ.37
