Μία από τις κληρονομιές που άφησε πίσω του ο Πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος πέθανε τον περασμένο μήνα σε ηλικία 88 ετών, είναι το ιδιαίτερα ποικιλόμορφο αλλά και διχασμένο Κολλέγιο των Καρδιναλίων — με κάποιους να συμφωνούν με την προοδευτική Εκκλησία που προώθησε και άλλους να επιθυμούν την ανατροπή των αλλαγών του και την επιστροφή στην παράδοση.
Οι 133 καρδινάλιοι που έχουν δικαίωμα ψήφου γνωρίζονται μεταξύ τους και μοιράζονται τις απόψεις τους για το μέλλον της Εκκλησίας μέσα από τις καθημερινές προκαταρκτικές συναντήσεις που διεξάγονται από τις 28 Απριλίου. Ωστόσο, η δυσκολία του έργου φαίνεται να συνοψίζεται στα λόγια του Ιγνάτιου Σουχάριο Χαρντζοατμόντζο, αρχιεπισκόπου της Τζακάρτας και τελευταίου που έφτασε στη Ρώμη, ο οποίος προσπαθούσε να καλύψει το χαμένο έδαφος τη Δευτέρα: «Υπάρχει πολλή σύγχυση», δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά την ακρόαση 50 καρδιναλίων. «Ακούσαμε πολλές φωνές· δεν είναι εύκολο να βγάλουμε συμπεράσματα».
Οι καρδινάλιοι συναντήθηκαν για τελευταία φορά το πρωί της Τρίτης προτού μεταβούν στα καταλύματά τους στον ξενώνα Casa Santa Maria, όπου υποχρεούνται να παραδώσουν τα κινητά τους τηλέφωνα και να παραμείνουν απομονωμένοι από τον έξω κόσμο έως ότου εκλεγεί νέος Πάπας — επιτρέπεται να βγουν μόνο για τη διαδρομή με το λεωφορείο από τον ξενώνα στην Καπέλα Σιξτίνα. Οι καρδινάλιοι ορκίζονται εχεμύθεια, όπως και όλο το προσωπικό του Βατικανού που τους υποστηρίζει — από μάγειρες και καθαριστές μέχρι οδηγούς και γιατρούς.
Υπάρχουν δύο γύροι ψηφοφορίας κάθε μέρα — ένας το πρωί και ένας το απόγευμα. Καπνός βγαίνει από την καμινάδα που έχει εγκατασταθεί πάνω από την Καπέλα Σιξτίνα στο τέλος κάθε ψηφοφορίας: αν είναι μαύρος, σημαίνει ότι δεν έχει επιτευχθεί απόφαση· αν είναι λευκός, τότε έχει εκλεγεί νέος Πάπας. Αν η εκλογική διαδικασία παραταθεί, οι καρδινάλιοι κάνουν ένα διάλειμμα για στοχασμό μετά από τρεις πλήρεις ημέρες ψηφοφορίας.
Η εικασία για το ποιος θα διαδεχθεί τον Φραγκίσκο υπήρχε έντονη ακόμη και πριν τον θάνατό του, και κάθε μέρα προστίθεται ένα νέο papabile — ένας υποψήφιος για την παποσύνη — στη λίστα των περισσότερων από 20 πιθανών διαδόχων. Το ανερχόμενο όνομα των τελευταίων ημερών είναι ο Ρόμπερτ Πρεβόστ, ένας μετριοπαθής καρδινάλιος από τις ΗΠΑ, γνωστός για την «σταθερή του κρίση και την οξεία ικανότητά του να ακούει», σύμφωνα με την καθολική εφημερίδα Crux.
Ο Πρεβόστ φαίνεται να επισκιάζει έναν άλλο μετριοπαθή φαβορί, τον Πιέτρο Παρολίν, γραμματέα του κράτους του Βατικανού, ο οποίος θεωρείται εξαιρετικός διπλωμάτης αλλά ίσως υπερβολικά «βαρετός» για να ηγηθεί των 1,4 δισεκατομμυρίων Καθολικών του κόσμου. Ένας ακόμη αγαπημένος υποψήφιος είναι ο Λουίς Αντόνιο Τάγκλε, μεταρρυθμιστής από τις Φιλιππίνες, με το παρατσούκλι «ο Ασιάτης Φραγκίσκος». Ωστόσο, τόσο αυτός όσο και ο Παρολίν έχουν επικριθεί για κακοχειρισμό υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων από κληρικούς.
Μαζί με τον Τάγκλε, άλλοι της προοδευτικής πτέρυγας περιλαμβάνουν τους Ιταλούς καρδιναλίους Ματέο Τσούπι και Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα, ειρηνοποιό που ζει επί χρόνια στα Ιεροσόλυμα, καθώς και τους Ζαν-Κλοντ Χολερίχ από το Λουξεμβούργο, Τίμοθι Ράντκλιφ από το Ηνωμένο Βασίλειο και Μάικλ Τσέρνι από τον Καναδά.
Στην παραδοσιακή πτέρυγα ανήκουν ο Πέτερ Ερντό από την Ουγγαρία και ο Ρόμπερτ Σάρα, καρδινάλιος από τη Γουινέα, που έχει επικρίνει την παποσύνη του Φραγκίσκου. Αν και δεν είναι φαβορί, ανάμεσα σε αυτούς που πιέζουν για έναν συντηρητικό διάδοχο του Φραγκίσκου βρίσκονται ο Ρέιμοντ Μπερκ, Αμερικανός επίσκοπος και υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ, και ο Γκέρχαρντ Μύλλερ από τη Γερμανία, που προειδοποίησε ότι η Εκκλησία μπορεί να διχαστεί αν δεν εκλεγεί ορθόδοξος Πάπας.
Όμως, όπως λέει η παλιά ρήση των παπικών εκλογών, «όποιος μπαίνει στο κονκλάβιο ως Πάπας, βγαίνει καρδινάλιος» — λίγοι από τα αρχικά φαβορί καταλήγουν να εκλεγούν. Κλασικό παράδειγμα είναι ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, που το 2013 δεν θεωρούνταν φαβορί, αλλά τελικά εξελέγη ως Πάπας Φραγκίσκος.
Ένα σημείο στο οποίο οι καρδινάλιοι φαίνεται να συμφωνούν πριν το κονκλάβιο είναι η ανάγκη ο νέος Πάπας να είναι ικανός να «λειτουργήσει ως γέφυρα και καθοδηγητής για μια αποπροσανατολισμένη ανθρωπότητα, που πλήττεται από την κρίση της παγκόσμιας τάξης», ενώ ταυτόχρονα να ενισχύει τη δέσμευση της Εκκλησίας να τον στηρίξει, όπως δήλωσε αξιωματούχος του Βατικανού σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα.
«Αυτοί οι άνθρωποι της πίστης μπαίνουν στο κονκλάβιο πιστεύοντας ότι ο Θεός έχει ήδη επιλέξει τον επόμενο Πάπα», δήλωσε η Αντρέα Βρίντε, ανταποκρίτρια του Βατικανού για το ολλανδικό δημόσιο δίκτυο NOS. «Τώρα πρέπει να καταλάβουν ποια είναι αυτή η επιλογή. Είναι απρόβλεπτο, γιατί πολλοί από τους νέους εκλέκτορες δεν γνωρίζονται καλά μεταξύ τους, επειδή ο Φραγκίσκος δεν οργάνωνε ποτέ συναντήσεις καρδιναλίων. Έτσι, το μόνο στο οποίο όλοι συμφωνούν —είτε είναι αριστεροί είτε δεξιοί— είναι ότι θέλουν μεγαλύτερη συμμετοχή στη διακυβέρνηση από τον επόμενο Πάπα».
Ένα ακόμη σημείο συμφωνίας φαίνεται να είναι ότι το κονκλάβιο πρέπει να διαρκέσει λίγο, ίσως όχι περισσότερο από τρεις ή τέσσερις ημέρες.
«Πιστεύω ότι ήδη έχουν κάποιον στο μυαλό τους», είπε η Σεβερίνα Μπάρτονιτσεκ, ανταποκρίτρια του Βατικανού για το καθολικό πρακτορείο ειδήσεων KNA στη Γερμανία. «Και το βασικό έργο του νέου Πάπα θα είναι η ενοποίηση της Εκκλησίας. Αυτό είναι πάντα καθήκον για κάθε ποντίφικα, αλλά θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τον επόμενο. Ναι, θα πρέπει να ασχοληθεί με τον ευαγγελισμό, αλλά και με ζητήματα όπως τα σκάνδαλα κακοποίησης. Χρειαζόμαστε έναν Πάπα που να μην φοβάται να τα αντιμετωπίσει.»
