2 Ιουνίου γιορτάζουν…

Ο Άγιος Νικηφόρος, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το758 μ.Χ. Οι γονείς του Θεόδωρος και Ευδοκία άνηκαν σε αρχοντική και επίσημη κοινωνική τάξη αλλά ήταν ευσεβείς και ενάρετοι άνθρωποι οι οποίοι γαλούχησαν τον γιο τους με τα νάματα των Θείων Γραφών. Η προσήλωση μάλιστα του πατέρα του στην ορθή πίστη, έγινε αιτία να διωχθεί και να εξορισθεί από τον εικονομάχο και δυσεβή αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ε’, τον Κυπρώνυμο στη Νίκαια, όπου και πέθανε. Προικισμένος με ιδιαίτερες πνευματικές ικανότητες, απέκτησε μεγάλη θεολογική και θύραθεν εκπαίδευση. Γρήγορα όμως αποσύρθηκε σε ένα κτήμα του στον Βόσπορο, όπου αφοσιώθηκε στην άσκηση και τη μελέτη των Θείων Γραφών. Όμως ο αυτοκράτορας τον υποχρέωσε να αναλάβει τη διεύθυνση του μεγάλου πτωχοκομείου της Κωνσταντινουπόλεως. Όταν εκοιμήθη ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ταράσιος, ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α’, υπέδειξε ως άξιο διάδοχό του τον Νικηφόρο. και όντως την Κυριακή του Πάσχα του 806 ανήλθε στον Πατριαρχικό Θρόνο. Θρόνος ο οποίος ισοδυναμούσε με Γολγοθά. Έδωσε σκληρούς αγώνες για την τιμή και την προσκύνηση των ιερών Εικόνων. Όταν όμως το 813 μ.Χ. ανέβηκε στο θρόνο της Βασιλεύουσας, ο ασεβής Λέων Ε’, ο Αρμένιος, ξέσπασε μεγάλος και απηνής διωγμός κατά των εικονολατρών. Η αγέρωχη στάση και εμμονή του Νικηφόρου στην προστασία της Ορθοδοξίας, προκάλεσε την οργή του αυτοκράτορα, ο οποίος τον απομάκρυνε από τον πατριαρχικό θρόνο. Υπέστη πολλές ταλαιπωρίες και τελικά, αρκετά ταλαιπωρημένος παρέδωσε στο δίκαιο μισθαποδότη Θεό το πνεύμα του στις 2 Ιουνίου 822 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον(Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Νίκην ἤνεγκε, τὴ Ἐκκλησία, ἡ σὴ ἔνθεος, ὁμολογία, Νικηφόρε Ἱεράρχα θεόληπτε• τὴν γὰρ Εἰκόνα τοῦ Λόγου σεβόμενος, ὑπερορία ἀδίκως ὠμίλησας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Νικηφόρε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τὸν τῆς νίκης στέφανον, ὢ Νικηφόρε, οὐρανόθεν σήμερον, ὡς εἰληφῶς παρὰ Θεοῦ, σῷζε τοὺς πίστει τιμώντας σέ, ὡς Ἱεράρχην ὁμοὺ καὶ Διδάσκαλον.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις Εκκλησίας αμπνεους εικών, και Εικονομάχων, καθαιρέτης ο ισχυρός· χαίροις θεοσδότων, δογμάτων ο προστάτης, θεόφρον Νικηφόρε, πίστεως έρεισμα.

Ο Άγιος Κωνσταντίνος καταγόταν από Μουσουλμάνους γονείς και γεννήθηκε στο χωριό Ψιλομέτωπο της Μυτιλήνης. Μαζί με τη μητέρα και τ’ αδέλφια του ήλθε στη Μαγνησία και αργότερα στη Σμύρνη, όπου βοηθούσε τ’ αδέλφια του στο οπωροπωλείο, πηγαίνοντας στα σπίτια των ευγενών αυτά που αγόραζαν από το μαγαζί τους. Πηγαίνοντας όμως συχνά στη Μητρόπολη της Σμύρνης, άκουγε και έμαθε την ελληνική γλώσσα και τη χριστιανική θρησκεία. Έφυγε λοιπόν για το Άγιον Όρος, αλλά κανείς δεν τον δεχόταν. Τότε ο εκεί εξόριστος Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’ (βλέπε 10 Απριλίου), στη Μ. Λαύρα, αφού τον δοκίμασε τον βάπτισε χριστιανό στα Καυσοκαλύβια, με το όνομα Κωνσταντίνος.

Ο Άγιος Κωνσταντίνος, στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, προσκύνησε τα τίμια λείψανα των νεοφανών μαρτύρων και τον κατέλαβε ο πόθος να μιμηθεί την πράξη τους. Αφού πέρασε με νηστεία και προσευχή κοντά σε πνευματικό, αποφάσισε να πάει στη Μαγνησία, για να βαπτίσει την αδελφή του χριστιανή. Μετά όμως από συμβουλή των Πατέρων, απέπλευσε από το Άγιον Όρος και αποβιβάστηκε στις Κυδωνιές.

Στις Κυδωνιές, αναγνωρίστηκε από κάποιο Τούρκο και οδηγήθηκε στον Αγά. Εκεί ομολόγησε τον Χριστό και αφού φανέρωσε την καταγωγή του, φυλακίστηκε και βασανίστηκε σκληρά. Όταν τον ανέκριναν πάλι, ο Άγιος Κωνσταντίνος έκανε μπροστά τους το σημείο του Σταυρού, αποδεικνύοντας έτσι το αμετάθετο της πίστης του. Τότε ξανά τον φυλάκισαν και τον βασάνισαν με φρικτό τρόπο. Αλλά βλέποντας ο ηγεμόνας, ότι κάθε προσπάθεια του πήγαινε χαμένη, τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη. Αφού και εκεί τον υπέβαλαν σε σκληρά βασανιστήρια, τελικά τον απαγχόνισαν στις 2 Ιουνίου 1819 μ.Χ. Χειρόγραφη Ακολουθία του βρίσκεται στην Καλύβη του Άγιου Ιωάννη του Θεολόγου στα Καυσοκαλύβια και στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα στο Άγιον Όρος.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Πᾶσαν ηὔφρανας, πιστῶν χορείαν, καί κατήσχυνας, τούς Ἄγαρ γόνους, ἀνακηρύξας λαμπρῶς τήν εὐσέβειαν, καί ὑπομείνας ἀνύποιστα βάσανα, ὦ Κωνσταντῖνε Μαρτύρων ἀγλάϊσμα. Ὡς οὖν ἔτυχες, οὗπερ ἐπόθεις ἀοίδιμε, μνημόνευε ἡμῶν τῶν εὐφημούντων Σε.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε.
Φωσφόρος ἀνέτειλε, τῆ Ἐκκλησία Χριστοῦ, ἡ μνήμη τῶν ἄθλων σου, φωτός πληροῦσα αὐτήν, Μαρτύρων ἐκσφράγισμα, ἔνδοξε Κωνσταντῖνε, λύουσα τήν ἀπάτην, γόνων τῶν ἐκ τῆς Ἄγαρ, λάμπουσα δέ πλουσίως, τάς ψυχάς τῶν ἐν πίστει, τήν μνήμην σου τελούντων ἀειμακάριστε.

Οι Άγιοι Τριάντα Οκτώ Μάρτυρες μαρτύρησαν αφού τους έριξαν μέσα σε λουτρό και σφράγισαν την πόρτα.

Ο Όσιος Έρασμος καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού. Έγινε κληρικός (ίσως και επίσκοπος) και διέπρεψε στη μέριμνα υπέρ των φτωχών και στο κήρυγμα του ευαγγελίου. Από τον πόθο να ελκύσει όσο γίνεται περισσότερες ψυχές στη ζωή του Χριστού επιδόθηκε σε ακατάπαυστες περιοδείες, στη διάρκεια των οποίων δίδασκε με ζήλο το λόγο του Θεού, που συνοδευόταν με θαύματα. Κάποτε είχε φτάσει στη σημερινή Αχρίδα, όπου είδε να κηδεύουν ένα παιδί. Το θέαμα τον συγκίνησε, διότι ο πατέρας του το είχε μονάκριβο και θρηνούσε πολύ. Πλησίασε λοιπόν το φέρετρο, προσευχήθηκε, και αφού έπιασε το χέρι του το ανέστησε. Το θαύμα κατέπληξε τους παρευρισκόμενους, και είχε σαν αποτέλεσμα πολλοί απ’ αυτούς, μαζί με το παιδί και τον πατέρα, να βαπτιστούν χριστιανοί. Κατόπιν δήλωσε στον αυτοκράτορα Μαξιμιανό, ότι άλλους θεούς, εκτός από τον αληθινό Θεό Ιησού Χριστό, δεν γνωρίζει. Τότε υποβλήθηκε σε σκληρά μαρτύρια και ρίχτηκε στη φυλακή. Αργότερα όμως ελευθερώθηκε και εξακολούθησε την αποστολική του διακονία, μέχρι τα βαθιά γεράματα. Πέθανε ειρηνικά στην πόλη Χερμελία και αξιώθηκε μάλιστα, να δει πριν πεθάνει, σε όραμα, στεφάνι υπέρλαμπρο που κατέβαινε από τον ουρανό προς αυτόν.

Όλοι αυτοί οι Άγιοι, πίστεψαν δια του Αγίου Εράσμου (βλέπε ίδια ημέρα) στον Χριστό και μαρτύρησαν δια ξίφους. Στην Ιερά Μονή Θεοτοκίου Άρτης φυλάσσονται Ιερά Λείψανα των Αγίων δισμυρίων Μαρτύρων.

Η μνήμη του Αγίου Νεομάρτυρος Ιωάννου του Τραπεζουντίου εορτάζεται, επίσης, στις 12 Ιουνίου. Σήμερα εορτάζεται ανάμνηση του θαύματος της διασώσεως της πόλεως της Σουτσεάβα της Ρουμανίας, στην οποία φυλάσσονται τα ιερά λείψανα του Αγίου, από την πολιορκία των Τατάρων, κατά το 1622 μ.Χ. Κατά την μέρα αυτή, όταν οι Τάταροι απειλούσαν τη Σουτσεάβα, οι εφημέριοι του ναού, στον οποίο φυλάσσονταν τα ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου, θέλησαν, φοβούμενοι την επιδρομή των βαρβάρων, να μεταφέρουν τη λειψανοθήκη του Αγίου στο κάστρο. Όμως δεν μπορούσαν με κανένα τρόπο να μετακινήσουν τη λειψανοθήκη του Αγίου, που έγινε ασήκωτη. Τότε κατάλαβαν ότι αυτό ήταν θέλημα του Αγίου, ο οποίος θα τους προστάτευε. Αμέσως κληρικοί και λαϊκοί άρχισαν να προσεύχονται. Πράγματι! Μια καταρρακτώδης βροχή εμπόδισε τους επιδρομείς να πολιορκήσουν την πόλη και να εισβάλουν σε αυτήν.

Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας, από γένος επίσημο. Ο πατέρας του ήταν Ιερέας και ονομαζόταν Δούκας (ή Δόγκας). Όταν πέθανε ο πατέρας του, η μητέρα του εξακολούθησε να τον ανατρέφει εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Σεμνός και ωραίος καθώς ήταν, κίνησε τον φθόνο των Τούρκων, που εκμεταλλευόμενοι το νεαρό της ηλικίας του – ήταν 13 ετών- τον εξισλάμισαν. Μπήκε στην υπηρεσία κάποιου πρόκριτου Τούρκου της Φιλαδέλφειας και απόκτησε μέσα σε λίγο χρόνο μεγάλη περιουσία. Για τη φήμη της ανδρείας του στους πολέμους μαζί με τους Τούρκους, δέχτηκε την πρόταση, να παντρευτεί την κόρη ενός Τούρκου επισήμου. Αλλά λίγο πριν το γάμο, αισθάνθηκε τύψεις συνειδήσεως για την εξώμοσή του και έτσι αποφάσισε να επανέλθει στη χριστιανική πίστη.

Σε ηλικία λοιπόν 25 ετών, παρουσιάστηκε επίσημα μπροστά στον Τούρκο διοικητή και παρουσία πολλών Τούρκων επισήμων, δήλωσε, ότι θεωρεί απάτη τη μωαμεθανική θρησκεία και γι’ αυτό την αρνείται και αποδέχεται τον Χριστό. Τότε, όλοι όσοι ήταν εκεί όρμησαν και τον έδειραν ανελέητα και με διαταγή του διοικητή, τον φυλάκισαν.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο διοικητής έστειλε Ιεροδιδασκάλους, που με συμβουλές και άλλους τρόπους προσπάθησαν να επαναφέρουν τον Δημήτριο στον μωαμεθανισμό. Ο Δημήτριος ποθώντας το μαρτύριο έμεινε αμετάπειστος στην απόφαση του. Ο διοικητής, επειδή δεν ήθελε τον θάνατο του Δημητρίου, τον αποφυλάκισε.

Όμως, ο Δημήτριος, για να εξιλεωθεί από το αμάρτημα της αποστασίας του, μπήκε σ’ ένα καφενείο και άρχισε να ελέγχει μπροστά σε πλήθος Τούρκων, μία προς μία τις πλάνες της μωαμεθανικής θρησκείας. Κατόπιν έβγαλε το λευκό σαρίκι από το κεφάλι και το πράσινο τούρκικο ρούχο του, και τα ποδοπάτησε λέγοντας: «Καθώς καταπατώ αυτά που είναι σημάδια της δίκης σας πίστης, έτσι καταπατώ και την πίστη και τον νόμο σας και αρνούμαι αυτή και την αποστρέφομαι». Εξοργισμένοι οι Τούρκοι από τα λόγια αυτά του Δημητρίου, όρμησαν επάνω του και αφού τον έριξαν στο έδαφος, άρχισαν να τον χτυπούν με πέτρες και ξύλα. Οι Τούρκοι νόμισαν ότι ήταν νεκρός και αποφάσισαν να τον ρίξουν στη φωτιά. Αλλά ο Δημήτριος συνήλθε από τη λιποθυμία και είπε στους βασανιστές του «έχω χρήματα να σας δώσω να αγοράσετε ξύλα να με κάψετε». Ακόμα πιο οργισμένοι οι Τούρκοι από τα λόγια αυτά, άρχισαν να τον χτυπούν με μαχαίρια, μέχρι που ο μάρτυρας παρέδωσε το πνεύμα του την 2α Ιουνίου 1657 μ.Χ. Γεμάτοι θυμό οι Τούρκοι, προσπάθησαν να κάψουν το λείψανο του μάρτυρα. Επειδή όμως δεν το κατάφεραν, το διαμέλισαν χτυπώντας το με βαριά σίδερα.

Η μνήμη του Οσίου Μαρίνου του Βαάνη αγνοείται από τους Συναξαριστές και αναγράφεται από τον Γεδεών στο Βυζαντινό Εορτολόγιο (σελ. 110). Εκεί αναφέρεται ότι γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από γονείς επίσημους, τον δρουγγάριο Νικηφόρο και τη Μαρία. Ανατράφηκε με ευσέβεια στη Βιζύη τη Θράκης και εκάρη μοναχός από τον αδελφό του Συμεών, κατεβαίνοντας από τον Κυμηνά. Ήταν ευσεβής, ελεήμων και ασκητικότατος. Οσιακά αφού έζησε, απεβίωσε ειρηνικά και το τίμιο λείψανο του κατατέθηκε στο Μονή της Θεοτόκου της Κορώνης.

Ο Άγιος Μεγαλομάρτυρας Ιωάννης ήταν Ρώσος. Δεν έχουμε άλλες λεπτομέρειες για τον βίο του.

Ο Άγιος Μάρτυς Αλκιβιάδης έζησε το 2ο αιώνα μ.Χ. στη Γαλλία. Επειδή ήταν Χριστιανός συνελήφθη και ετελειώθηκε μαρτυρικά, το 177 μ.Χ., επί αυτοκράτορος Μάρκου Αυρηλίου (161 – 180 μ.Χ.), στην πόλη της Λυών. Ο Άγιος Αλκιβιάδης ο εν Λουγδούνω ίσως είναι ο ίδιος μ’ αυτόν της 16ης Αυγούστου που μαρτύρησε δια πυρός.

Ο Άγιος Ανδρέας έζησε το 14ο αιώνα μ.Χ. στη Ρωσία και ήταν υιός του πρίγκιπα Κωνσταντίνου Βασίλεβιτς. Μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1355 μ.Χ., έλαβε από το χάνο Κανιμπέκα την εξουσία της Σουζδαλίας, του Νίζνϊι – Νόβγκοροντ και του Γκοροντέκ. Σύμφωνα με την παράδοση, παραιτήθηκε από το θρόνο, το 1359 μ.Χ., υπέρ του μικρότερου αδελφού του Δημητρίου. Ο Άγιος Ανδρέας, αφού έζησε με ευσέβεια, κοιμήθηκε με ειρήνη, το 1365 μ.Χ.

Ο Όσιος Αδάλγιος καταγόταν από την Ιρλανδία και έζησε κατά τον 7ο αιώνα μ.Χ. Ήταν μαθητής του Οσίου Φουρσά (βλέπε 16 Ιανουαρίου), ο οποίος ήταν Απόστολος της Πικαρδίας. Ο Όσιος, αφού ασκήτεψε και έζησε θεοφιλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη, το 686 μ.Χ.

Οι Άγιοι Ιερομάρτυρες Μαρκελλίνος και Πέτρος μαρτύρησαν, το 304 μ.Χ., κατά τους χρόνους του αυτοκράτορος Διοκλητιανού (284 – 305 μ.Χ.). Ναός αυτών ανοικοδομήθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο (βλέπε 21 Μαΐου) στη Ρώμη.

Ο Άγιος Ευγένιος, Επίσκοπος Ρώμης, γεννήθηκε στη Ρώμη και ήταν υιός του Ρουφινιανού. Εξελέγη Επίσκοπος Ρώμης από τον κλήρο και το λαό στις 10 Αυγούστου 654 μ.Χ. και διαδέχθηκε τον Πάπα Μαρτίνο Α’, τον οποίο ο αυτοκράτορας Κώνστας Β’ (642 – 668 μ.Χ.), επειδή δεν υπέγραψε κείμενο διά του οποίου απαγορευόταν να ομιλεί περί μιας ή δυο εν Χριστώ θελήσεων, τον συνέλαβε, το 653 μ.Χ., και τον εξόρισε ασθενή και κλινήρη στη Χερσώνα, όπου και πέθανε. Όταν εστάλη από την Κωνσταντινούπολη, υπό του Πατριάρχου Πύρρου, έκθεση πίστεως, στην οποία συνιστάτο αντί μιας ή δυο θελήσεων εν Χριστώ παραδοχή τριών θελήσεων, ο Ευγένιος ήταν έτοιμος να αποδεχθεί αυτήν, αλλά ο λαός και ο κλήρος της Ρώμης αντιστάθηκε και απαγόρευσε σε αυτόν τη Θεία Λειτουργία. Έτσι δεν συμφώνησε με το κείμενο της επιστολής και τήρησε σθεναρή στάση κατά τής αιρέσεως του Μονοθελητισμού με αποτέλεσμα ο αυτοκράτορας να οργισθεί εναντίον του. Αυτό όμως δεν πτόησε τον Άγιο, ο οποίος αγωνίσθηκε υπέρ της πατρώας ευσέβειας και τη διδασκαλία της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου. Ο Άγιος Ευγένιος διακρίθηκε για την οσιότητα του βίου του, την ευγένεια και τη φιλανθρωπία και κοιμήθηκε με ειρήνη, το 657 μ.Χ.

Οι Άγιοι Ιερομάρτυρες Φωτεινός, που ήταν Επίσκοπος, και Σάνκτιος ο διάκονος, ως και οι Άγιοι Μάρτυρες Βέτιος, Επάγαθος, Ποντικός, Βιβλίδης, Άτταλος, Αλέξανδρος και Μάτουρος, τελειώθηκαν μαρτυρικά, μαζί με άλλους Μάρτυρες, το 177 μ.Χ., επί αυτοκράτορος Μάρκου Αυρηλίου (161 – 180 μ.Χ.), στη Λυών τής Γαλλίας.