Τι ήταν εκείνο που ώθησε τον πολέμιο της Κομμούνας Ζολά, αυτόν που απόφευγε να πάρει θέση, για να μη θεωρηθεί μεταρρυθμιστής, να γράψει ένα βιβλίο όπως το `Ζερμινάλ`; `Δεν είχα παρά μία μόνον επιθυμία`, θα εξομολογηθεί, `να δείξω αυτούς τους εξαθλιωμένους, αυτά τα θύματα της εκμετάλλευσης, αυτούς που ασφυκτιούν, όπως ακριβώς τους έχει καταντήσει η κοινωνία μας, και να ξεσηκώσω τέτοιον οίκτο, να προκαλέσω τέτοια κραυγή για δικαιοσύνη, ώστε η Γαλλία να πάψει, επιτέλους, να επιτρέπει να την κατασπαράζουν`. Το `Ζερμινάλ` αναμφισβήτητα θεωρείται το καλύτερο έργο του Εμίλ Ζολά, καθώς κι ένα από τα σπουδαιότερα της γαλλικής λογοτεχνίας. [Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]
Η Άννα Καρένινα είναι η άτυχη ηρωίδα της πιο σπαραχτικής ερωτικής τραγωδίας. Ποιος τη γνώρισε και δεν τη συμπάθησε σα φίλη του, σαν αδερφή του, σαν ένα πολύ αγαπητό του πρόσωπο; Ποιος θα τη γνωρίσει και δε θα χαρεί στις χαρές της και δε θα λυπηθεί στις λύπες της; Ποιος δε θα ήθελε να τη γλυτώσει τη στερνή στιγμή μπροστά στον ψυχρό τροχό του μοιραίου τραίνου που σύντριψε το περήφανο, το αγγελικό κεφάλι της; Ποιος δε θα κλάψει για τη σκληρή μοίρα της, για τον άδικο χαμό της από μια παρεξήγηση, και ποιος δε θα τα βάλει με τον Τολστόη γιατί σκότωσε την ηρωίδα του μ` ένα τόσο σκληρό τρόπο σαν από εκδίκηση για την απιστία στον άντρα της, με τον Τολστόη, το δημιουργό της, που δε βρήκε ποτέ να πει γι αυτή ένα κακό λόγο για το ανθρώπινο “λάθος” της, κι ας μην την είχε, ίσως, συχωρέσει ποτέ του… Ο Θεός, λέει ο Τολστόη, τιμωρεί τον άνθρωπο με όργανό του τον ίδιο τον άνθρωπο… Μα αν αυτό είναι “γραμμένο”, τότε γιατί να φταίει ο άνθρωπος;
`Ο Έφηβος` (1875) είναι μια από τις μεγαλειώδεις δημιουργίες του διάσημου Ρώσου μυθιστοριογράφου. Είναι οι εκμυστηρεύσεις ενός νόθου γιου, του Αρκάντι Ντολγκορούκι, που περιγράφει τις περιπέτειες που έζησε στην Αγία Πετρούπολη, προσπαθώντας να κερδίσει τη στοργή του πατέρα του Βιερσίλοφ. Ο Βιερσίλοφ είναι διχασμένη προσωπικότητα και στο πρόσωπό του ο Ντοστογέφσκι εκφράζει προσφιλείς του πεποιθήσεις, όπως ότι ο Ρώσος είναι ο μοναδικός οικουμενικός άνθρωπος, ενώ ο Ευρωπαίος διανοούμενος βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής εξαιτίας του υλισμού του και της άρνησης του Χριστού. Ο ίδιος έλεγε γι` αυτό το μυθιστόρημα: Υπάρχουν τέσσερα μυθιστορήματα μέσα στον `Έφηβο`». [Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]
