Νοιαζόμαστε για τους κατατρεγμένους;

Η φτωχοποίηση στη χώρα μας έχει λάβει σοβαρές διαστάσεις. Τα μέρη του πληθυσμού, που πλήττονται πιο πολύ από κάθε άλλη κοινωνική κατηγορία, οι κάθε λογής περιθωριοποιημένοι πολίτες δεν έχουν οργανωτικές δυνατότητες ούτε συλλογικές εκφράσεις για να θέσουν τα πολλαπλά και έντονα προβλήματά τους και να απαιτήσουν λύσεις.

by Νίκος Τσούλιας
  • ΝΙΚΟΣ ΤΣΟΥΛΙΑΣ

Κάπου – κάπου εκδηλώνονται η αλληλεγγύη και η «συμπάθειά» μας προς τον κόσμο των κατατρεγμένων. Όταν η δημοσιότητα φέρνει στην επιφάνεια οριακές περιπτώσεις δυστυχίας, όταν μαθαίνουμε για γεγονότα πλήρους απαξίωσης του ανθρώπου, όταν γίνονται γνωστά ακραία φαινόμενα εξαθλίωσης – ακόμα και στη «διπλανή πόρτα» -, αναρωτιόμαστε έκπληκτοι το πως μπορούν να συμβαίνουν όλα αυτά «τη σήμερον ημέρα»!

Ξεχειλίζουμε από υπέρτατες απορίες και μεγαλόσχημες εκφράσεις. Οι συνειδήσεις μας εξεγείρονται, η ηθικολογία μας γίνεται υπερτροφική, τα λόγια μας μετασχηματίζονται αποκλίνοντας προς ιερές εκφράσεις.

Και δεν αφορά αυτή η ελλειμματική και μάλλον υποκριτική συμπεριφορά μας μόνο κάποια μακρινά γεγονότα αλλά και αυτά που είναι δίπλα μας. Για παράδειγμα, πόσο μας έχει απασχολήσει το μείζον πρόβλημα των αστέγων που εμφανίστηκε με μαζικό τρόπο εδώ και αρκετά χρόνια με την οικονομική κρίση; Γράψαμε και ξαναγράψαμε περί αυτού του φαινομένου. Αλλά έγινε μόνιμο σύμπτωμα των καιρών μας πλέον και το συνηθίσαμε και το αποδεχτήκαμε.

Και δεν είναι μόνο προσωπικό ή και συλλογικό – με την ευρεία έννοια του όρου – το όλο ζήτημα. Είναι βαθιά κοινωνικό, πολιτικό, ιδεολογικό. Η ερώτηση, ως εκ τούτου, τίθεται per se. Δεν θα έπρεπε τα κόμματα να έχουν ειδική αναφορά στο πρόγραμμά τους, για το πως πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των αστέγων και γενικότερα των κάθε φύσεως κατατρεγμένων;

Δεδομένου ότι κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι το πρόβλημα θα λυθεί μόνο του, ότι οι γενικότερες οικονομικές εξελίξεις στη χώρας μας θα είναι τόσο ευοίωνες που θα αντιμετωπιστεί εκ των πραγμάτων, δεν οφείλουμε να πούμε δύο στοιχεία – έστω γενικά – το πώς θα αντιμετωπιστεί η όλη κατάσταση της απόλυτης δυστυχίας;

Η βασική αιτία αποσιώπησης των οριακών και περιθωριακών περιπτώσεων φτώχειας είναι η κατίσχυση του κραταιού κοσμοθεωρητικού σχήματος του «ανταγωνισμού» της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας της αγοράς, που ενοχοποιεί τα πληττόμενα άτομα αποσιωπώντας τα πραγματικά αίτια, που βαθαίνει και εντείνει τις ανισότητες στην κοινωνία.

Μερικά κόμματα θυμήθηκαν ξαφνικά τη μεσαία τάξη, που έχασε περισσότερα από κάθε άλλη στην μακρά και κρατούσα ακόμα και στις ημέρες μας οικονομική κρίση. Και είναι σωστό – αν και υπακούει απλά και μόνο στο γνωστό προεκλογικού κλίμα του πυκνού μπουχού και της ακατάσχετης υποσχεσιολογίας. Αλλά δεν υπάρχει άλλη κατηγορία ανθρώπων, που να χρήζουν ιδιαίτερης πολιτικής αναφοράς και φροντίδας;

Η φτωχοποίηση στη χώρα μας έχει λάβει σοβαρές διαστάσεις. Τα μέρη του πληθυσμού, που πλήττονται πιο πολύ από κάθε άλλη κοινωνική κατηγορία, οι κάθε λογής περιθωριοποιημένοι πολίτες δεν έχουν οργανωτικές δυνατότητες ούτε συλλογικές εκφράσεις για να θέσουν τα πολλαπλά και έντονα προβλήματά τους και να απαιτήσουν λύσεις.

Ακόμα και το ότι είναι σημαντικό το ποσοστό τους δεν φαίνεται να επιδρά επί των κομμάτων, για τους εξής απλούς λόγους. Δεν έχουν συγκροτημένη διαμόρφωση μιας κάποιας ατζέντας αιτημάτων. Δεν έχουν αναφορά στις δομές των κομμάτων. Δεν πιστεύουν ότι οι βασικοί θεσμοί της πολιτικής ενδιαφέρονται γι’ αυτούς. Νιώθουν ότι δεν έχουν πολιτική επιρροή. Είναι παραιτημένοι.

Στην προεκλογική ατζέντα κυριαρχούν συμβάντα χειραγώγησης των πολιτών, όπως για παράδειγμα, το ποιος υποψήφιος θα μετακινηθεί από το ένα κόμμα στο άλλο και στο πόσες φωτογραφίες πασαρέλας θα δημοσιευτούν. Κι όμως η μεσαία τάξη και οι διάφοροι κοινωνικοί και συνδικαλιστικοί φορείς έχουν πολλά «να κερδίσουν», αν αναδείξουν το συζητούμενο θέμα μας, γιατί θα έχουν κατακτήσει την κουλτούρα εκείνη που θεωρητικά αλλά και πολιτικά διακηρύσσουν, την κουλτούρα της αλληλεγγύης. Άλλωστε, ένα οποιοδήποτε σύγχρονο κοινωνικό κράτος οφείλει να «ξεκινά» από αυτούς που έχουν τις πιο βασικές ανάγκες της ζωής και της επιβίωσης.

Πάνω απ’ όλα είναι ανάγκη να μην προσαρμοστούμε σε μια σουρεαλιστική εικόνα, να μην αποδεχτούμε ό,τι απαξιώνει το «πρόσωπο του ανθρώπου». Να αγωνιστούμε ενάντια στις ανισότητες. Γιατί δεν προκύπτουν από αδυναμίες των ανθρώπωνˑ αλλά από τις ταξικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές, από την εύνοια του κράτους απέναντι στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, από τη συσσώρευση του πλούτου σε λίγους.

Σχετικά Άρθρα

Leave a Comment

Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, δίνετε την συγκατάθεσή σας για την χρήση των cookies. Aποδοχή