16
Μνημείο του Κωστή Παλαμά, έργο του Βάσου Φαληρέα. O Βάσος Φαληρέας (1905 – 7 Οκτωβρίου 1979) ήταν γλύπτης, ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ακαδημαϊκής σχολής γλυπτών στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Ο Βάσος Φαληρέας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905 και καταγόταν από την Καρδαμύλη της Μάνης. Σπούδασε ζωγραφική από το 1924 έως το 1929 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας με δασκάλους τους διάσημους καθηγητές της Σχολής Γεώργιο Ιακωβίδη και Θωμά Θωμόπουλο.
Γεγονότα
- 314 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Λικίνιος ηττάται από τον συναυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α’ στο Αουρέλια Σιμπάλαε (σημερινό Βίνκοβτσι στην Κροατία).
- 451 – Αρχίζει η Σύνοδος της Χαλκηδόνας στη Χαλκηδόνα, πόλη της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία.
- 876 – Μάχη του Άντερναχ: Οι δυνάμεις των Φράγκων υπό την ηγεσία του Λουδοβίκου του νεότερου αποτρέπουν την εισβολή των Δυτικών Φράγκων και νικούν τον αυτοκράτορα Κάρολο τον Φαλακρό.
- 1075 – Ο Σβονίμηρος στέφεται βασιλιάς της Κροατίας.
- 1200 – Η Ισαβέλλα της Ανγκουλέμ στέφεται βασίλισσα της Αγγλίας.
- 1573 – Τέλος της ισπανικής πολιορκίας του Άλκμααρ. Πρόκειται για την πρώτη ολλανδική νίκη κατά τον Ογδοηκονταετή Πόλεμο.
- 1582 – Λόγω της εφαρμογής του Γρηγοριανού ημερολογίου, αυτή η ημέρα δεν υπάρχει στην Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία.
- 1806 – Ναπολεόντειοι Πόλεμοι: Οι δυνάμεις της Βρετανικής αυτοκρατορίας πολιορκούν το λιμάνι της Βουλώνης στη Γαλλία χρησιμοποιώντας ρουκέτες Κόνγκριβ, οι οποίες εφευρέθηκαν από τον Ουίλιαμ Κόνγκριβ.
- 1821 – Η κυβέρνηση του στρατηγού Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν ιδρύει το πολεμικό ναυτικό του Περού.
- 1827 – Ο τριεθνής στόλος υπό τους ναυάρχους Ερρίκο Δεριγνύ, Εδουάρδο Κόδριγκτον και Λογγίνο Χέυδεν κατατροπώνει τον τουρκοαιγυπτιακό του Ιμπραήμ έξω από το Ναυαρίνο και ανοίγει το δρόμο για την ελληνική ανεξαρτησία. (Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου)
- 1838 – Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εκφωνεί στην Πνύκα την περίφημη ομιλία του «Παραινέσεις προς τη νέα γενιά».
- 1860 – Ανοίγει τηλεγραφική γραμμή μεταξύ Λος Άντζελες και Σαν Φρανσίσκο.
- 1871 – Τέσσερις μεγάλες πυρκαγιές ξεσπούν στις όχθες της λίμνης Μίσιγκαν, μεταξύ των οποίων και η Μεγάλη Φωτιά του Σικάγου.
- 1912 – Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος: Το Μαυροβούνιο κηρύσσει πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
- 1912 – Ο ελληνικός στόλος απελευθερώνει τη Λήμνο. Η απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό ήρθε στις 8 Οκτωβρίου 1912 από τον ελληνικό στόλο με επικεφαλής το Ναύαρχο Κουντουριώτη που δημιούργησε στο νησί ναύσταθμο για να ελέγχει τα Στενά. Ο κόλπος του Μούδρου θα αποτελέσει το ασφαλές ορμητήριο των συμμαχικών δυνάμεων για την εκστρατεία της Καλλίπολης και στη Λήμνο θα ταφούν χιλιάδες θύματα της αιματηρής αποτυχίας.
- 1939 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Γερμανία προσαρτά τη Δυτική Πολωνία.
- 1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Κατά την εισβολή τους στη Σοβιετική Ένωση, οι Γερμανοί φτάνουν στη θάλασσα Αζόφ με την κατάληψη της Μαριούπολης.
- 1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η παραστρατιωτική ομάδα του Φριτς Σούμπερτ εκτελεί Έλληνες πολίτες στον Καλλικράτη Χανίων στην Κρήτη.
- 1944 – Πρώτη ημέρα της Ελευθερίας για την Όλυμπο της Καρπάθου.
- 1962 – Το Der Spiegel δημοσιεύει ένα άρθρο με τίτλο “Bedingt abwehrbereit“, σχετικά με τη θλιβερή κατάσταση των Bundeswehr (οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας), αποκαλύπτοντας την ανετοιμότητά τους να αντιμετωπίσουν την κομμουνιστική απειλή από την ανατολή. Το περιοδικό σύντομα θα κατηγορηθεί για προδοσία.
- 1962 – Διαρρέει στον αμερικανικό Τύπο υπόμνημα του Τσέστερ Μπόουλς, συμβούλου του προέδρου Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι σε θέματα υπανάπτυκτων χωρών, στο οποίο γίνεται λόγος για κακοδιαχείριση της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα. Το υπόμνημα, στο οποίο συνιστώνται τρόποι κατανομής της αμερικανικής βοήθειας σε τέσσερις κατηγορίες χωρών, προκαλεί αναστάτωση στην Ελλάδα.
- 1962 – Την επιθυμία του για τη βελτίωση των ελληνογιουγκοσλαβικών σχέσεων και την αποφυγή κάθε αφορμής, η οποία θα επανέφερε στο προσκήνιο το Μακεδονικό ζήτημα, εκφράζει ο στρατάρχης Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, ενώ οι σχέσεις της Γιουγκοσλαβίας με τη Σόφια και τα Τίρανα είναι τεταμένες.
- 1965 – Ευρύτατες αλλαγές στο στράτευμα. Αρχηγός Γ.Ε.Σ. αναλαμβάνει ο μετέπειτα αντιπρόεδρος της χούντας Γρηγόριος Σπαντιδάκης, ενώ προάγεται και αναλαμβάνει διοικητής του Α’ Σώματος Στρατού ο μετέπειτα αντιβασιλιάς της χούντας Γεώργιος Ζωιτάκης.
- 1967 – Συλλαμβάνονται στη Βολιβία ο ηγέτης των ανταρτών Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και οι άντρες του.
- 1973 – Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ: Τεθωρακισμένη ταξιαρχία των Ισραηλινών επιτίθεται κατά κατεχόμενων από τους Αιγύπτιους θέσεων στην ισραηλινή πλευρά της διώρυγας του Σουέζ, με την ελπίδα να τους εκδιώξει. Η επίθεση αποτυγχάνει και πάνω από 150 ισραηλινά τανκς καταστρέφονται.
- 1973 – Στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα (1967-1974): Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος διορίζει τον Σπύρο Μαρκεζίνη ως πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας με σκοπό να οδηγήσει την Ελλάδα στην κοινοβουλευτική εξουσία.
- 1980 – Ο Μπομπ Μάρλεϊ καταρρέει στη σκηνή και μεταφέρεται σε νοσοκομείο, όπου διαπιστώνεται ότι πάσχει από όγκο στον εγκέφαλο. Ο άνθρωπος που έκανε γνωστή τη ρέγγε μουσική σ’ όλο τον κόσμο, θα πεθάνει επτά μήνες αργότερα.
- 1982 – Η Πολωνία θέτει εκτός νόμου την Αλληλεγγύη και όλα τα συνδικάτα.
- 1987 – Θεμελιώνεται το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο.
- 1991 – Η Κροατία και η Σλοβενία ψηφίζουν τη διακοπή των συνταγματικών τους σχέσεων με τη Γιουγκοσλαβία.
- 1998 – Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται για πρώτη φορά σε Πορτογάλο, τον Ζοζέ Σαραμάγκου.
- 2001 – Ένα δικινητήριο Τσέσνα και ένα αεροσκάφος της Scandinavian Airlines System (SAS) συγκρούονται υπό πυκνή ομίχλη κατά τη διάρκεια απογείωσης από το Μιλάνο της Ιταλίας, με απολογισμό 118 νεκρούς.
- 2005 – Σεισμός 7,6 Ρίχτερ χτυπά το Κασμίρ, με απολογισμό πάνω από 86.000 νεκρούς, 69.000 τραυματίες και 2.800.000 άστεγους.
Γεννήσεις
- 1515 – Μαργαρίτα Ντάγκλας, κόμισσα του Λέννοξ
- 1551 – Τζούλιο Κατσίνι, Ιταλός συνθέτης
- 1833 – Έντμουντ Κλάρενς Στέντμαν, Αμερικανός συγγραφέας
- 1848 – Πιερ Ντε Γκεϋτέρ, Βέλγος συνθέτης
- 1870 – Λουί Βιέρν, Γάλλος συνθέτης
- 1873 – Αλεξέι Σιούσεφ, Ρώσος αρχιτέκτονας
- 1873 – Έιναρ Χέρτζσπρουνγκ, Δανός χημικός και αστρονόμος
- 1884 – Βάλτερ φον Ράιχεναου, Γερμανός στρατιωτικός
- 1890 – Χένριχ Φόκε, Γερμανός αεροπόρος
- 1892 – Μαρίνα Τσβετάγεβα, Ρωσίδα συγγραφέας
- 1895 – Ζογ Α΄, βασιλιάς της Αλβανίας
- 1895 – Χουάν Περόν, Αργεντινός στρατιωτικός και πολιτικός
- 1908 – Εζεκίας Παπαϊωάννου, Κύπριος πολιτικός
- 1918 – Γιενς Κρίστιαν Σκόου, Δανός ιατρός
- 1919 – Κιίτσι Μιγιαζάουα, Ιάπωνας πολιτικός
- 1927 – Κώστας Ταχτσής, συγγραφέας
- 1930 – Πέπερ Άνταμς, Αμερικανός σαξοφωνίστας
- 1939 – Ελβίρα Οζόλινα, Ρωσίδα ακοντίστρια
- 1942 – Νγκουγιέν Μιν Τριετ, Βιετναμέζος πολιτικός
- 1948 – Κλοντ Ζαντ, Γαλλίδα ηθοποιός
- 1948 – Μπάλντουιν Σπένσερ, πρωθυπουργός των Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
- 1949 – Σιγκούρνι Γουίβερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
- 1952 – Τάκης Κορωναίος, καλαθοσφαιριστής και προπονητής
- 1968 – Ζβόνιμιρ Μπόμπαν, Κροάτης ποδοσφαιριστής
- 1969 – Τζούλια Ανν, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
- 1970 – Ματ Ντέιμον, Αμερικανός ηθοποιός και σεναριογράφος
- 1970 – Σαντίκ Χαν, Άγγλος πολιτικός
- 1974 – Κόζι Μουροφούσι, Ιάπωνας σφυροβόλος
- 1978 – Μαχαμαντού Σιντιμπέ, ποδοσφαιριστής από το Μάλι
- 1979 – Κριστάννα Λόκεν, Αμερικανίδα ηθοποιός
- 1980 – Μιζ, Αμερικανός παλαιστής
- 1983 – Άννα Πολλάτου, αθλήτρια
- 1993 – Μπάρμπαρα Πάλβιν, Ουγγαρέζα ηθοποιός και μοντέλο
- 1997 – Μπέλα Θορν, Αμερικανίδα ηθοποιός
Θάνατοι
- 705 – Αμπντ αλ-Μαλίκ ιμπν Μαρουάν, Άραβας χαλίφης
- 1207 – Καλογιάν, τσάρος της Βουλγαρίας
- 1286 – Ιωάννης Α΄, δούκας της Βρετάνης
- 1436 – Ιακωβίνη της Βαυαρίας
- 1580 – Ιερώνυμος Βολφ, Γερμανός oυμανιστής και φιλόλογος
- 1754 – Χένρυ Φήλντινγκ, Άγγλος συγγραφέας
- 1772 – Ζαν-Ζοζέφ ντε Μοντονβίλ, Γάλλος συνθέτης
- 1834 – Φρανσουά Αντριέν Μπουαλντιέ, Γάλλος συνθέτης
- 1869 – Φράνκλιν Πιρς, 14ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
- 1918 – Μιχαήλ Αλεξέγιεβ, Ρώσος στρατηγός
- 1942 – Νγκουγιέν Μιν Τριετ, Βιετναμέζος πολιτικός
- 1967 – Κλέμεντ Άττλη, Άγγλος πολιτικός
- 1973 – Γκαμπριέλ Μαρσέλ, Γάλλος φιλόσοφος
- 1977 – Γιώργος Παπασιδέρης, τραγουδιστής
- 1979 – Βάσος Φαληρέας, γλύπτης
- 1982 – Φίλιπ Νόελ-Μπέικερ, Άγγλος πολιτικός και ειρηνιστής
- 1986 – Ιωάννης Χατζηδήμος, πολιτικός
- 1987 – Κωνσταντίνος Τσάτσος, πολιτικός
- 1992 – Βίλλυ Μπραντ, Γερμανός πολιτικός
- 1992 – Χρήστος Χαιρόπουλος, δημοσιογράφος, συνθέτης και συγγραφέας
- 1996 – Αριστοτέλης Νικολαΐδης, συγγραφέας
- 1997 – Μπέρτραντ Γκόλντμπεργκ, Αμερικανός αρχιτέκτονας
- 2002 – Λυσίμαχος Σαραφιανός, ιατρός και πολιτικός
- 2007 – Κωνσταντίνος Ανδρέου, ζωγράφος και γλύπτης
- 2008 – Μαρσέλ Σεβαλιέ, Γάλλος δήμιος
- 2016 – Στυλιανός Παττακός, στρατιωτικός
- 2017 – Λούλα Αναγνωστάκη, θεατρική συγγραφέας
- 2021-Πέτρου Γκουελφούτσι Γάλλος τραγουδιστής
- 2021-Έβερετ Μόρτον Βρετανός ντράμερ, τραγουδοποιός
- 2021-Τζιμ Πεμπρόκε Βρετανός μουσικός
- 2021-Μαρίνα Γαλανού ακτιβίστρια και πρόεδρος
Αργίες και εορτές
Ορθόδοξη Εκκλησία
- Οσία Πελαγία
- Αγία Πελαγία η Παρθένος
- Αγία Ταϊσία
- Άγιος Ιγνάτιος ο νέος Οσιομάρτυρας
- Άγιος Τρύφων της Βιάτκα
- Άγιος Ιγνάτιος ο Οσιομάρτυρας