Ειδικότερα, η ΕΕ υπογραμμίζει την ανάγκη για δέσμευση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων στην περιφερειακή συνεργασία και στην ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας, μεταξύ άλλων, με τα κράτη μέλη της ΕΕ.
«Η καλή πίστη και με απτά αποτελέσματα διμερών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα και της Συνθήκης Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας με τη Βουλγαρία, συνεχίζει να είναι σημαντική», αναφέρεται στη Διακήρυξη, ενώ υπογραμμίζεται ότι «απαιτούνται ακόμη αποφασιστικές περαιτέρω προσπάθειες για την προώθηση της συμφιλίωσης και της περιφερειακής σταθερότητας, καθώς και για την εξεύρεση και την εφαρμογή οριστικών, περιεκτικών και δεσμευτικών λύσεων σε περιφερειακές και διμερείς διαφορές και ζητήματα των εταίρων που έχουν τις ρίζες τους στην κληρονομιά του παρελθόντος».
Οι λύσεις αυτές σημειώνεται ότι θα πρέπει να δοθούν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας για Θέματα Διαδοχής, και των υπόλοιπων υποθέσεων αγνοουμένων και ζητημάτων εγκλημάτων πολέμου. «Η ΕΕ καλεί τους εταίρους να εγγυηθούν τα δικαιώματα και την ίση μεταχείριση των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες», αναφέρεται στη Διακήρυξη.
Παράλληλα, η ΕΕ χαιρετίζει την αποφασιστικότητα των εταίρων ων Δυτικών Βαλκανίων να σεβαστούν και να δεσμευτούν στις βασικές ευρωπαϊκές αξίες και αρχές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Χαιρετίζει επίσης την επαναβεβαιωμένη δέσμευση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων στην υπεροχή της δημοκρατίας, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αξιών και του κράτους δικαίου.
Τέλος, υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχείς προσπάθειες για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, την ενισχυμένη υποστήριξη για τη χρηστή διακυβέρνηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες. Η αξιοπιστία αυτών των δεσμεύσεων εξαρτάται από την ουσιαστική εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων.
Φον ντερ Λάινεν: Ωρα αποφάσεων για Αλβανία και Β. Μακεδονία
Tην προσδοκία να ανοίξουν σύντομα το πρώτο διαπραγματευτικό τους κεφάλαιο Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία εξέφρασε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την εισαγωγική της παρέμβαση, μετά το τέλος της Συνόδου Ε.Ε – Δυτικών Βαλκανίων, απόψε στις Βρυξέλλες.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπενθύμισε ότι, βάσει της εισήγησης της Κομισιόν, στο πλαίσιο των εκθέσεων προόδου που δημοσιεύθηκαν τον Οκτώβριο, «θέλουμε να ανοίξουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις για το πρώτο “θεμελιώδες” κεφάλαιο όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τόσο με την Αλβανία όσο και με τη Βόρεια Μακεδονία».
Οταν ρωτήθηκε σχετικά με τις αντιρρήσεις της Ελλάδας και της Βουλγαρίας που «μπλοκάρουν» την έναρξη αυτής της διαδικασίας καθώς και τη σύγκληση της δεύτερης διακυβερνητικής διάσκεψης για την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ανέφερε ότι «αύριο θα έχουμε μια συζήτηση ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη για τα θέματα αυτά».
Σημείωσε, παράλληλα, ότι θα μπορούσε να εκφέρει την προσωπική του άποψη. Είναι δηλαδή υπέρ της προόδου, που πρέπει να επιτευχθεί σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση και ελπίζει ότι «θα μπορέσουμε να λύσουμε τις εκκρεμείς δυσκολίες».
Πρόσθεσε, πάντως, ότι το σημερινό μήνυμα είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας, καθώς υπάρχει πλέον μια μεγαλύτερη από κοινού επιθυμία τόσο των κρατών-μελών όσο και των υποψήφιων προς ένταξη χωρών να προχωρήσει η διαδικασία της διεύρυνσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτόματα θα λυθούν όλα τα προβλήματα, αλλά υπάρχει επιθυμία να λυθούν –όπως ανέφερε– οι δυσκολίες.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι η διαδικασία ένταξης για κάθε χώρα είναι αξιοκρατική. Αυτό άλλωστε επισημαίνουν οι σχετικές εκθέσεις προόδου και όπως τόνισε αυτό μπορεί να είναι μια ενθάρρυνση για τα υποψήφια κράτη-μέλη να κερδίσουν αυτά τα «βραβεία» προωθώντας τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Ομως, συμπλήρωσε, αυτή η αξιοκρατική διαδικασία αφορά και εμάς στην Ε.Ε. ότι θα πρέπει να αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες και ό,τι έχουν κατορθώσει τα υποψήφια κράτη-μέλη.
Αισιόδοξος εμφανίστηκε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ που ανέφερε ότι η Ε.Ε. τάσσεται υπέρ της σταδιακής ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων, της ενίσχυσης της περιοχής και μέσω επενδύσεων, της αύξησης της συνεργασίας, στον τομέα της ενέργειας, της ασφάλειας και του μεταναστευτικού. Τόνισε παράλληλα ότι «η επίλυση των διαφορών είναι πολύ σημαντική».
