Ο Τέοντορ φον Οππόλτσερ (γερμ. Theodor Egon Ritter von Oppolzer, 26 Οκτωβρίου 1841 – 26 Δεκεμβρίου 1886) ήταν Αυστριακός αστρονόμος, ιατρός και μαθηματικός.
Γεννήθηκε στην Πράγα (τότε πόλη της Αυστριακής Αυτοκρατορίας) και ήταν ο μόνος γιος του γιατρού Γιόχαν Ρίττερ φον Οππόλτσερ (1808-1871). Αρχικά, και ο Τέοντορ ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην ιατρική, στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης (όπου δίδασκε ο πατέρας του), παίρνοντας και διδακτορικό, το 1865. Ωστόσο, παράλληλα διατηρούσε και ένα ιδιωτικό αστεροσκοπείο, ενώ στη συνέχεια άρχισε να παραδίδει μαθήματα θεωρητικής αστρονομίας και γεωδαισίας στο πανεπιστήμιο. Το 1875 διορίσθηκε καθηγητής εκεί. Το 1873 έγινε διευθυντής της Αυστριακής Γεωδαιτικής Υπηρεσίας, ενώ το 1886 εκλέχθηκε πρόεδρος της Διεθνούς Γεωδαιτικής Ενώσεως.
Ο Οππόλτσερ θεωρείτο ιδιαίτερα ικανός αστρονόμος, όσο και μαθηματικός, ενώ ήταν και αριθμομνήμονας: για παράδειγμα, φημιζόταν ότι είχε απομνημονεύσει τις τιμές 14.000 λογαρίθμων. Το 1868 ήταν αρχηγός μιας αποστολής για την παρατήρηση μιας ολικής εκλείψεως Ηλίου. Το 1887 δημοσίευσε τον Κανόνα των Εκλείψεων (Canon der Finsternisse), που περιελάμβανε 8.000 ηλιακές και 5.200 σεληνιακές εκλείψεις με τα στοιχεία τους από το 1207 π.Χ. μέχρι το 2161 μ.Χ.. Αυτός ο κατάλογος θεωρήθηκε ευρύτατα ως ένα από τα μεγαλύτερα υπολογιστικά επιτεύγματα της εποχής του.
Ο Οππόλτσερ συνέγραψε πάνω από 300 επιστημονικές δημοσιεύσεις, από τις οποίες οι περισσότερες αφορούσαν τα τροχιακά στοιχεία κομητών και αστεροειδών. Συνέγραψε επίσης δίτομο εγχειρίδιο για τον προσδιορισμό των τροχιακών στοιχείων κομητών και πλανητών. Τόσο ο Κανόνας των Εκλείψεων, όσο και αυτό το έργο του χρησίμευσαν ως οι κύριες αστρονομικές αναφορές επί δεκαετίες. Τον καιρό του θανάτου του, ο οποίος επήλθε από καρδιοπάθεια σε ηλικία 45 ετών, ο Οππόλτσερ εργαζόταν πάνω σε μία βελτιωμένη θεωρία των κινήσεων της Σελήνης. Ο γιος του, `Εγκον φον Οππόλτσερ, υπήρξε επίσης διακεκριμένος αστρονόμος.
Τιμητικές διακρίσεις
- Εκλέχθηκε μέλος της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας Επιστημών της Βιέννης (1882).
- Εκλέχθηκε μέλος της Αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (1883).
Ονομάσθηκαν προς τιμή του
- Ο κρατήρας Οππόλτσερ της Σελήνης
- Ο αστεροειδής 1492 Οππόλτσερ, που ανακαλύφθηκε το 1938. Επιπλέον, σε αστεροειδείς δόθηκαν τα ονόματα της συζύγου του (237 Κελεστίνη) και των δύο θυγατέρων του (153 Χίλντα και 228 Αγάθη).
