Η Τουρκία υποσκάπτει την ΕΕ και ενεργεί ως Πέμπτη Φάλαγγα εντός του ΝΑΤΟ, ενώ, ταυτοχρόνως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβλέπει τον κίνδυνο σκανδάλου με την παραχώρηση τουρκικών διαβατηρίων σε Ρώσους ολιγάρχες και τη διενέργεια ξεπλύματος βρόμικου χρήματος, που συνδέονται ακόμη και με την τρομοκρατία, καθώς και με άλλες παράνομες δραστηριότητες διαφθοράς και εγκληματικών δράσεων. Γίνεται, δε, σαφές απ’ ό,τι αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τελευταία έκθεση αξιολόγησής της για την Τουρκία, ότι η Άγκυρα χρησιμοποιεί την τελωνειακή ένωση με την ΕΕ για να παρακάμπτει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τη Δύση σε βάρος της Μόσχας.
Πώς η Τουρκία πλήττει τα συμφέροντα της Δύσης
Πώς και πού μετακομίζουν οι Ρώσοι ολιγάρχες
Οι ενεργειακές σχέσεις Μόσχας – Άγκυρας και η πολιτική εξισορρόπησης
Μπορεί να παίξει η Κύπρος στο παιχνίδι της ενέργειας και πώς
Παράκαμψη κυρώσεων με τελωνειακή ένωση
Σύμφωνα με όσα ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα Διεύρυνσης, Oliver Varhelyi, δήλωσε τις προάλλες ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: «Η Άγκυρα αποφάσισε επίσης να αυξήσει τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία και υπέγραψε ένα μνημόνιο κατανόησης». Όπως πρόσθεσε ο Επίτροπος: «Η συνεχιζόμενη πολιτική της Τουρκίας να μην ευθυγραμμίζεται με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας προκαλεί ανησυχία λόγω της ελεύθερης κυκλοφορίας προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων αγαθών διπλής χρήσης, εντός της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας». Έχουμε, δηλαδή, σαφή παραβίαση του τρόπου λειτουργίας της κοινής αγοράς, που προστίθεται στην παρανομία την οποία η Άγκυρα διενεργεί σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, εφόσον επιβάλλει εμπάργκο στην εισαγωγή κυπριακών προϊόντων δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Αρμόδια για να επιτηρεί και να εισηγείται ποινές είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για κράτη, ακόμη και ιδιώτες των οποίων πλήττονται τα συμφέροντα. Ερώτημα διπλό: Πώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κλείνει τα μάτια μπροστά σε παρανομίες και παρατυπίες στις οποίες αναφέρεται ο αρμόδιος επί του θέματος της Διεύρυνσης Επίτροπος και γιατί ώς τώρα δεν έχει ενεργήσει η κυπριακή Κυβέρνηση προς την Επιτροπή, ζητώντας τη διερεύνηση του ζητήματος;
Ρώσοι ολιγάρχες και διαβατήρια
Τονίζονται αυτά, διότι, πέραν των ανωτέρω, στο κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρονται, μεταξύ άλλων, η υπονομευτική πολιτική της Τουρκίας και το υπό εξέλιξη σκάνδαλο με διαβατήρια και ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Επί τη βάσει των όσων καταγράφονται στην έκθεση της Επιτροπής:
- «Η ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων δημιούργησε τον κίνδυνο υπονόμευσης των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και της εμπιστοσύνης έναντι της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας-ΕΕ».
- Η Άγκυρα δεν έκλεισε τον εναέριο χώρο της στα ρωσικά αεροπλάνα και ταυτοχρόνως καλωσόρισε ανοιχτά Ρώσους ολιγάρχες να επενδύσουν στη χώρα.
- Παρότι η Τουρκία δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ, οπότε η ιδιότητα του Τούρκου πολίτη δεν επιφέρει μαζί της μια σειρά δικαιωμάτων, που απολαμβάνουν οι Ευρωπαίοι, εντούτοις η Επιτροπή θίγει το θέμα της παραχώρησης το τελευταίο διάστημα υπηκοότητας σε Ρώσους ολιγάρχες ως μορφή σκανδάλου για τους ακόλουθους λόγους:
Α) Θα ωφελούνται μέσω της τελωνειακής ένωσης και θα διενεργούν εμπορικές και άλλες δράσεις, επί των οποίων η ΕΕ επιβάλλει στη Μόσχα εμπάργκο.
Β) Οι δραστηριότητες των Ρώσων ολιγαρχών και τα κεφάλαια που επενδύουν και θα επενδύσουν στην Τουρκία εμπεριέχουν τον κίνδυνο παράνομων πράξεων, που είναι συναφείς με την τρομοκρατία και το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.
Η έκθεση καταγράφει σχετικά: «Στον απόηχο της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, η Τουρκία αύξησε το ελάχιστο ποσό επένδυσης σε ακίνητη περιουσία που απαιτείται, για να αποκτήσει κάποιος την τουρκική υπηκοότητα, από 250.000 δολάρια σε 400.000 δολάρια». Επιπλέον, στην έκθεση επισημαίνεται ότι η Κυβέρνηση θέσπισε μια νομική τροποποίηση, που επιτρέπει στους αλλοδαπούς να υποβάλλουν αίτηση για τουρκική υπηκοότητα. Και συμπληρώνει: «Τέτοια συστήματα ενέχουν κινδύνους σε σχέση με την ασφάλεια, το ξέπλυμα χρήματος, τη φοροδιαφυγή, τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, τη διαφθορά και τη διείσδυση του οργανωμένου εγκλήματος».
Η επιτυχία της πολιτικής Ερντογάν
Σε άλλο, συναφές εσωτερικό σημείωμα της ΕΕ αναφέρεται ότι η Τουρκία διπλασίασε τις εξαγωγές της στη Ρωσία κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022, γεγονός που υποδηλοί ότι η Άγκυρα εκμεταλλεύτηκε τα μέτρα που επιβάλλουν ΕΕ και ΗΠΑ για να αποκτήσει ίδιον όφελος, υιοθετώντας, ταυτοχρόνως, την πολιτική των εκβιασμών και του εκκρεμούς. Δηλαδή, όποτε την βολεύει στρέφεται προς τη Ρωσία και όποτε την βολεύει προς τη Δύση. Αυτή η τουρκική οικονομική, εμπορική και εξωτερική πολιτική δεν είναι επιτυχής ώς τώρα μόνο λόγω των ικανοτήτων του Ερντογάν, αλλά και της ανοχής, την οποία δείχνουν ΕΕ και ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας, την οποία αμφότερες χρειάζονται στην κρίση με τη Ρωσία, ειδικότερα στη στρατηγική της ανάσχεσης που θέλουν να εφαρμόσουν κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα. Η ανοχή αυτή σχετίζεται με την αδυναμία της Κύπρου και της Ελλάδας να παρουσιάσουν μόνες ή και μαζί με το Ισραήλ μια εναλλακτική γεωστρατηγική πολιτική ασφάλειας από τα Βαλκάνια ώς τη Μέση Ανατολή, στο πλαίσιο του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, που θα περιορίζει και τον ρόλο της Τουρκίας και την αυθάδεια και τους εκβιασμούς της έναντι των ΗΠΑ και της ΕΕ. Αυτή η γεωστρατηγική επιλογή αμοιβαίου οφέλους συνδέεται με το ΝΑΤΟ, όπου συμμετέχει η Ελλάδα, και με τη Στρατηγική Πυξίδα της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο, στην οποία μπορούν να αναλάβουν ηγετικό ρόλο Κύπρος και Ελλάδα ως οι μόνες χώρες της ΕΕ στην περιοχή. Η Τουρκία, μάλιστα, θα ήταν δυνατό να κληθεί ως τρίτο συμβαλλόμενο μέρος όταν: 1) Τερματίσει τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και άρει το casus belli. 2) Όταν αποσύρει τον στρατό της από την Κύπρο και τερματίσει την κατοχή εδάφους της ΕΕ.
Στρατηγική εξισορρόπησης και ενέργεια
Αυτή η στρατηγική εξισορρόπησης είναι σε συνάρτηση με τις σχέσεις της Άγκυρας με τη Μόσχα στην ακόλουθη πρακτική: Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, η πολιτική της Τουρκίας με τη Μόσχα δεν είναι συμβατή με την ΕΕ. Ούτε με εκείνην του ΝΑΤΟ, όπου Άγκυρα, αυτήν τη στιγμή, δεν διαδραματίζει καν ρόλο επιτήδειου ουδέτερου, αλλά συνιστά στην πραγματικότητα την Πέμπτη Φάλαγγα της Ρωσίας εντός της Δύσης, αφού, εκτός των άλλων: Α) Αγόρασε τους S-400 παραβιάζοντας τους κανόνες του ΝΑΤΟ και βάζοντας τη Μόσχα στο παιχνίδι της δυτικής αγοράς εξοπλιστικών συστημάτων. Β) Ανέλαβε την κατασκευή του πυρηνικού προγράμματος στο Άκιουγιου. Πέραν των περιβαλλοντικών ζητημάτων και ασφάλειας, τα οποία εγείρονται, έδωσε την ευκαιρία στον Ερντογάν να ονειρεύεται μια Τουρκία με πυρηνικά όπλα, που θα αλλάξει ριζικά τα ισοζύγια δυνάμεων στην περιοχή και διεθνώς. Γ) Ο Πούτιν υποσχέθηκε στον Ερντογάν ότι μπορεί να μετατρέψει την Τουρκία σε ενεργειακό κέντρο μεταφοράς φυσικού αερίου ως μια, εκτός των άλλων, εναλλακτική οδό των «βόρειων αγωγών 1 και 2».
Και εδώ είναι που διαφαίνεται η εγκληματική αμέλεια και της Κυβέρνησης και του κομματικού κατεστημένου, που εγκλώβισαν την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στη λύση του Κυπριακού και στον αγωγό προς Τουρκία. Δηλαδή, αντί να εγείρουν το θέμα του φυσικού αερίου ως εργαλείου για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και να προχωρήσει η διαδικασία διευθέτησης του προβλήματος στη βάση των δημοκρατικών αρχών της ΕΕ και του Διεθνούς Δικαίου, το προσφέρουν ως δώρο για μια ομοσπονδία συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, που άνοιξε τον δρόμο στα δύο κράτη και στην ισότιμη κυριαρχία. Αυτά είναι συναφή με τους λόγους για τους οποίους η Άγκυρα δεν ήθελε και δεν θέλει τον EastMed. Διότι όχι μόνο δημιουργεί συνθήκες οικονομικής, ενεργειακής και στρατιωτικής αποτροπής έναντι της δικής της απειλής, αλλά και για τους εξής λόγους: Α) Την δυσκολεύει στην επεκτατική της πολιτική και δη στην εμπέδωση της στρατηγικής της Γαλάζιας Πατρίδας ως προϋπόθεσης για τη νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία, τμήμα της οποίας είναι και ο έλεγχος της Κύπρου. Β) Δημιουργεί προβλήματα στη φιλοδοξία της Τουρκίας να αναδειχθεί σε ενεργειακό κέντρο με ξένο φυσικό αέριο και πετρέλαιο, δηλαδή αυτό το οποίο προσδοκά να υφαρπάσει από την Κύπρο ως προϋπόθεση για την ανάδειξή της σε περιφερειακή δύναμη παγκοσμίων διαστάσεων.
Ο διάβολος και το λιβάνι…
Αλλά και πέραν του EastMed διά των άλλων εναλλακτικών επιλογών μεταφοράς φυσικού αερίου στην ΕΕ που το έχει ανάγκη, καθώς και αλλού, ποια είναι η στρατηγική εκμετάλλευσης και με ποιο χρονικό ορίζοντα; Ακόμη δεν υπάρχει! Δυστυχώς. Και συμβαίνει αυτό παρότι το φυσικό αέριο είναι εργαλείο ισχύος, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη γεωπολιτική μας αναβάθμιση εντός και εκτός της ΕΕ και για τη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας, αποτροπής και δίκαιης, καθώς και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό. Για να γίνουν αυτά χρειάζεται αφενός στρατηγική αντίληψη, ανάλυση δεδομένων και, αφετέρου, πολιτική βούληση για τον απεγκλωβισμό μας από μια αποτυχημένη πολιτική 48 ετών, που έχει οδηγήσει στα σημερινά αδιέξοδα και στο κάλπικο δίλημμα: Ομοσπονδία, που συνιστά συγκαλυμμένη διχοτόμηση ή δύο κράτη. Και οι δύο επιλογές είναι τουρκικής προελεύσεως και καταδικάζουν την Κύπρο να καταστεί επαρχία της Τουρκίας. Η εναλλακτική στρατηγική με πυλώνες που πολλάκις έχουν αναλυθεί από αυτές τις στήλες, όπως και σήμερα (παρανομίες Τουρκίας στην ΕΕ και κόστος, πολιτικός σχεδιασμός Κύπρου και Ελλάδας και δη μέσω της στρατηγικής πυξίδας, καθώς και μέσω του φυσικού αερίου) υπάρχει. Το ζήτημα δεν είναι μόνο να ενταχθούν στα πολιτικά προγράμματα των υποψηφίων για να υλοποιηθούν, αλλά εάν οι ίδιοι έχουν βούληση να το πράξουν. Επί του παρόντος αποφεύγουν τέτοιες συζητήσεις. Εδώ που φθάσαμε, δεν υπάρχει λόγος να τις φοβούνται όπως ο διάβολος το λιβάνι…
*Ο Γιάννος Χαραλαμπίδης είναι Δρ των Διεθνών Σχέσεων
Πηγή: simerini.sigmalive.com
