Στη βεβαιότητά του ότι η ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα μπορεί να γίνει δικαιότερη, εστίασε στην ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συζήτηση με θέμα την κύρωση των προσαρτημάτων της Σύμβασης Χρηματοδότησης και στη Δανειακή Σύμβαση του Μηχανισμού Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, ο Βουλευτής Α’ Αθήνας και υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Οικονομίας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Παύλος Γερουλάνος.
Αναφερόμενος στα θέματα της ενέργειας, τόνισε πως «Όλα είναι μία αλυσίδα»: «Όπως κάθε κακή απόφαση οδηγεί σε συνεχείς κακές αποφάσεις, έτσι και μια σωστή απόφαση μπορεί να γυρίσει τον φαύλο κύκλο σε ενάρετο».
Υπενθύμισε ξανά τα πολλαπλά λάθη της Κυβέρνησης που γίνονται «αγνοώντας τα συμφέροντα της Ελλάδας και αποφασίζοντας να βιαστεί στην ενεργειακή μετάβαση».
Συνεχίζοντας, ανέλυσε τα λάθη, με πρώτο λάθος, πριν από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, να «προτάσσει το ρωσικό αέριο από το αραβικό πετρέλαιο και τον ελληνικό λιγνίτη ως καθαρότερη μορφή ενέργειας». Αποτέλεσμα; «Στέλνει τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη στα τάρταρα και αφήνει την Ελλάδα έρμαιο μονοπωλίων. Απλά, διαφορετικών μονοπωλίων. Και κατά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι τιμές ενέργειας πάνε στον Θεό».
Δεύτερο λάθος: η διαχείριση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που έγινε, όπως υπογράμμισε ο Βουλευτής «Χωρίς σχεδιασμό. Αντί να μοιράσει την παραγωγή ενέργειας δίκαια, καταργεί την προτεραιότητα των Ενεργειακών Κοινοτήτων, οδηγεί τις ΑΠΕ στις μεγάλες επιχειρήσεις και στουμπώνει το δίκτυο το οποίο, σήμερα, παραμένει κορεσμένο», με συνέπεια «από εξαρτημένοι σε ολιγοπώλια ορυκτών καυσίμων να μας κάνει εξαρτημένους σε ολιγοπώλια φωτοβολταϊκών διοχετεύοντας ακριβή ενέργεια σε όλες τις ευάλωτες Ελληνίδες και Έλληνες».
Το χειρότερο είναι ότι η Κυβέρνηση του Μητσοτάκη κάνει ένα ακόμα λάθος, αφού «αντιλαμβανόμενος τα δύο πρώτα του λάθη κάνει το τρίτο. Κρατάει ψηλά την έμμεση φορολογία και μοιράζει PASS. Οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι και τα ευάλωτα νοικοκυριά εθίζονται σε φιλοδωρήματα. Τα μεσαία στρώματα φτωχοποιούνται. Η εξάρτηση της χώρας συνεχίζεται και η Ελλάδα μένει με τρία δισ. λιγότερα στα ταμεία της».
Στη συνέχεια, ο Παύλος Γερουλάνος ανέφερε ότι υπάρχει τρόπος να «γυρίσουμε» τον φαύλο κύκλο που περιέγραψε παραπάνω σε ενάρετο κύκλο, μέσω του εκδημοκρατισμού της ενέργειας.
«Φανταστείτε, να δίναμε 20% της παραγωγής ενέργειας, από τις υπάρχουσες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε κοινότητες και συλλογικότητες. Φανταστείτε, να έπαιρναν οι Δήμοι, τα Επιμελητήρια και οι Συνεταιρισμοί, μέρος των ΑΠΕ. Οι Δήμοι, θα στήριζαν τα ευάλωτα νοικοκυριά. Τα Επιμελητήρια, τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις. Και οι Συνεταιρισμοί, θα έδιναν φθηνή ενέργεια στους αγρότες, για να γίνουν ανταγωνιστικοί. Λιγότερα PASS, λιγότεροι έμμεσοι φόροι. Θα έπεφταν οι τιμές λόγω μεγαλύτερου ανταγωνισμού. Θα δυνάμωνε η συλλογική συνείδηση των μελών των Συνεταιρισμών. Οι τοπικές κοινωνίες, θα αγκάλιαζαν τις ΑΠΕ, διότι θα τους αφορούσαν. Και θα άνοιγε ο δρόμος διάπλατα για την ατομική παραγωγή. Η ενέργεια, θα γινόταν στην Ελλάδα προσιτό αγαθό».
Συνεχίζοντας, ο Bουλευτής του ΠΑΣΟΚ προέβλεψε την κυβερνητική αντίδραση: ««Προφανώς, τώρα δεν μπορεί να γίνει αυτό» θα μου πει ο Υπουργός. «Too late» θα μου πει ο Πρωθυπουργός. «Ό,τι δώσαμε, δώσαμε. Στούμπωσε και το δίκτυο. Δεν χωράει τους μικρομεσαίους»».
Και προχώρησε στη διατύπωση συγκεκριμένης πρότασης, για δικαιότερη ενεργειακή μετάβαση:
«Ευτυχώς για την Ελλάδα, έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Αυτό που σας προτείνουμε εμείς, είναι κάτι πιο μεγάλο και ουσιαστικό. Η μετάβαση σε ΑΠΕ, μέχρι το 2050, απαιτεί πολλαπλάσια παραγωγή σε παράκτια πάρκα. Αν είναι σωστή η μελέτη της McKinsey, το 2050, η παραγωγή από παράκτια πάρκα μόνο, θα είναι τουλάχιστον δύο φορές μεγαλύτερη από ότι είναι η σημερινή παραγωγή, από το σύνολο των χερσαίων ΑΠΕ. Ήλιος και αέρας μαζί.
«Δεν μπορούμε να τις δώσουμε σε Δήμους, Επιμελητήρια, Συνεταιρισμούς και Ενεργειακές Κοινότητες».
Προφανώς. Αλλά μπορείτε να τις ανταλλάξετε. Αν είστε διατεθειμένοι, να πάρετε μικρότερο τίμημα για τις άδειες που θα δώσετε. Αν είστε ανοιχτοί σε μια τέτοια συζήτηση, είναι εύκολο να βρούμε το «πώς».
Αλλά, η βασική ιδέα είναι ότι θα πάρετε 20% μικρότερο τίμημα για να το ανταλλάξετε με δικαιώματα σε χερσαίες εγκαταστάσεις. Αυτές, θα τις δώσετε εκεί που θα πιάσουν τόπο. Σε συλλογικότητες που μπορούν να περάσουν στις Ελληνίδες και Έλληνες, που το χρειάζονται, χαμηλότερες τιμές.
Δηλαδή, εκεί που μπορεί να μειωθεί δραστικά το κόστος της ενέργειας, τόσο για κατανάλωση όσο και για ανταγωνιστική παραγωγή των ενεργοβόρων μικρομεσαίων και αγροτών».
Και κλείνοντας την ομιλία του, ο Παύλος Γερουλάνος, απευθυνόμενος προς την Κυβέρνηση, είπε: «Αυτό, φυσικά, προϋποθέτει να θέλετε. Και προϋποθέτει να βάλετε την Ελληνίδα και τον Έλληνα στο επίκεντρο της ενεργειακής σας πολιτικής. Αν είστε έτοιμοι, εμείς εδώ είμαστε να συζητήσουμε το «πώς»».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Παύλου Γερουλάνου στην Ολομέλεια της Βουλής:
«Αγαπητές Συναδέλφισσες και αγαπητοί Συνάδελφοι,
Θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τη θετική μου έκπληξη, όταν άκουσα τον Υφυπουργό, χθες, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, να λέει ότι έχει κάνει απολογισμό η Κυβέρνηση για τα 61 έργα που έχουν τροποποιηθεί ή απενταχθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μας ενδιαφέρει αυτός ο απολογισμός.
Σήμερα, όλη μας η κριτική εστιάζει στην Κυβέρνηση και θα είμαι ο πρώτος που θα παραδεχθεί το λάθος του, αν η ευθύνη για καθυστερήσεις οφείλεται και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως είπε ο Υφυπουργός. Και βέβαια, σε όποιον άλλον.
Ειδικά, η τροποποίηση ή απένταξη κομβικών έργων, όπως τα αντιπλημμυρικά, τα έργα ύδρευσης, τα περιφερειακά κέντρα συντονισμού διαχείρισης κρίσεων, τα έργα ασφάλειας των σιδηροδρόμων και σύνδεσης 5G των νησιών μας, έχουν αποκτήσει εθνικό ενδιαφέρον.
Για αυτό, το πρωί, καταθέσαμε Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων για τον απολογισμό που κάνατε. Επιτέλους, μετά το σκοτάδι που επιβάλατε ελπίζω να συνεργαστούμε εποικοδομητικά στο θέμα του Ταμείου. Για το παρόν Νομοσχέδιο, θα ξεκινήσω από εκεί που αφήσαμε τη συζήτηση χθες.
Μπορεί να γίνει η Ενεργειακή Μετάβαση στην Ελλάδα δικαιότερη; Και βέβαια μπορεί. Διότι όλα είναι αλυσίδα. Όπως κάθε κακή απόφαση οδηγεί σε συνεχείς κακές αποφάσεις, έτσι και μια σωστή απόφαση μπορεί να γυρίσει τον φαύλο κύκλο σε ενάρετο.
Χθες, περιέγραψα τον φαύλο κύκλο της Ενεργειακής Μετάβασης του κ. Μητσοτάκη.
Εξήγησα, από πού ξεκινούν και πώς συνεχίζονται τα πολλαπλά λάθη του. Πριν ακόμα την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Πρωθυπουργός (βασιλικότερος του βασιλέως), αγνοεί τα συμφέροντα της Ελλάδας και αποφασίζει να βιαστεί στην Ενεργειακή Μετάβαση.
Προτάσσει το ρωσικό αέριο, από το αραβικό πετρέλαιο και τον ελληνικό λιγνίτη, ως καθαρότερη μορφή ενέργειας. Λάθος πρώτο.
Με αυτόν τον τρόπο, συντηρεί την εξάρτηση της Ελλάδας από εξωτερικές δυνάμεις και ορυκτά καύσιμα.
Στέλνει τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη στα τάρταρα και αφήνει την Ελλάδα έρμαιο μονοπωλίων. Απλά, διαφορετικών μονοπωλίων.
Κατά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι τιμές ενέργειας πάνε στον θεό.
Τα ελληνικά νοικοκυριά πλήττονται. Ενεργοβόροι, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες γονατίζουν. Οι αγρότες μας χάνουν ακόμη περισσότερη ανταγωνιστικότητα. Η ακρίβεια στην ενέργεια οδηγεί στο δεύτερο κύμα αυξήσεων των τιμών, μετά την εμπλοκή στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τροφοδοτεί το τσουνάμι της αισχροκέρδειας. Το οποίο, η Κυβέρνηση, αρνείται με τον προηγούμενο Υπουργό. Ο οποίος αναιρείται από τον σημερινό.
Συγνώμη από την Κυβέρνηση; Ούτε καν παραδοχή λάθους (για αυτά δεν μου απαντήσατε χθες, κ. Υπουργέ).
Τι κάνει για να διορθώσει το λάθος της η Κυβέρνηση; Βιάζεται και πάλι. Αυτήν τη φορά, για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Χωρίς σχεδιασμό. Αντί να μοιράσει την παραγωγή ενέργειας δίκαια, καταργεί την προτεραιότητα των Ενεργειακών Κοινοτήτων, οδηγεί τις ΑΠΕ στις μεγάλες επιχειρήσεις και στουμπώνει το δίκτυο το οποίο σήμερα παραμένει κορεσμένο.
Δεύτερο λάθος. (Ούτε για αυτά μου απαντήσατε χθες, κ. Υπουργέ. Θα θεωρήσω την αφωνία σας συμφωνία.): Από εξαρτημένους από ολιγοπώλια ορυκτών καυσίμων, μας μετατρέπει σε εξαρτημένους από ολιγοπώλια φωτοβολταϊκών, διοχετεύοντας ακριβή ενέργεια σε όλες τις ευάλωτες Ελληνίδες και Έλληνες.
Αντιλαμβανόμενος τα δύο πρώτα του λάθη, κάνει το τρίτο: Κρατάει ψηλά την έμμεση φορολογία και μοιράζει PASS. Οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι και τα ευάλωτα νοικοκυριά, εθίζονται σε φιλοδωρήματα. Τα μεσαία στρώματα φτωχοποιούνται. Η εξάρτηση της χώρας συνεχίζεται και η Ελλάδα μένει με τρία δισ. λιγότερα στα ταμεία της.
Όλα αυτά, τα κάνει για το 0,0012% με το οποίο συμβάλει η Ελλάδα στη παγκόσμια ρύπανση; Δε νομίζω.
Αυτά τα απανωτά λάθη, γίνονται διότι προτεραιότητα του κ. Μητσοτάκη είναι τα εγχώρια ολιγοπώλια και το τι λένε για αυτόν στην Ευρώπη. Όχι, η κατάσταση του ελληνικού νοικοκυριού. (Κανείς δεν μου έχει πει ότι έχω άδικο, ακόμα)
Τώρα, πώς μπορούμε να γυρίσουμε τον φαύλο κύκλο σε ενάρετο κύκλο;
Φανταστείτε, να δίναμε 20% της παραγωγής ενέργειας, από τις υπάρχουσες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε κοινότητες και συλλογικότητες.
Φανταστείτε, να έπαιρναν οι Δήμοι, τα Επιμελητήρια και οι Συνεταιρισμοί,
μέρος των ΑΠΕ. Οι Δήμοι, θα στήριζαν τα ευάλωτα νοικοκυριά. Τα Επιμελητήρια, τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις.
Και οι Συνεταιρισμοί, θα έδιναν φθηνή ενέργεια στους αγρότες, για να γίνουν ανταγωνιστικοί. Λιγότερα PASS, λιγότεροι έμμεσοι φόροι. Θα έπεφταν οι τιμές λόγω μεγαλύτερου ανταγωνισμού. Θα δυνάμωνε η συλλογική συνείδηση των μελών των Συνεταιρισμών.
Οι τοπικές κοινωνίες, θα αγκάλιαζαν τις ΑΠΕ, διότι θα τους αφορούσαν. Και θα άνοιγε ο δρόμος διάπλατα για την ατομική παραγωγή.
Την Ελλάδα, θα την χειροκροτούσαν, όχι μόνο ως πρωταθλήτρια της μετάβασης αλλά και ως πρωταθλήτρια του εκδημοκρατισμού της ενέργειας. Όχι μόνο για τον «πράσινο» αλλά και για τον δίκαιο χαρακτήρα της. Και η ενέργεια, θα γινόταν στην Ελλάδα προσιτό αγαθό.
Δεν σας αρέσει η ιδέα; «Προφανώς, τώρα, δεν μπορεί να γίνει αυτό» θα μου πει ο Υπουργός.
«Too late» θα μου πει ο Πρωθυπουργός. «Ό,τι δώσαμε, δώσαμε. Στούμπωσε και το δίκτυο. Δεν χωράει τους μικρομεσαίους».
Δυστυχώς για εσάς, ευτυχώς για την Ελλάδα, έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία.
Πρώτον, στο χέρι σας είναι τα χρήματα που θα πάρετε, τώρα, να τα επενδύσετε εκεί που πιάνουν τόπο.
Ψηφίζουμε «Παρών», διότι δεν έχουμε εντυπωσιαστεί θετικά από το τι έχετε κάνει μέχρι σήμερα. Το απολύτως αντίθετο, μάλιστα.
Θα συνεχίσετε στο ίδιο μοτίβο ή θα τα κατευθύνετε και με κοινωνικά κριτήρια; Αλλά, υπάρχει και κάτι άλλο. Αυτό που σας προτείνουμε εμείς, είναι κάτι πιο μεγάλο και ουσιαστικό.
Η μετάβαση σε ΑΠΕ, μέχρι το 2050, απαιτεί πολλαπλάσια παραγωγή σε παράκτια πάρκα. Αν είναι σωστή η μελέτη της McKinsey, το 2050, η παραγωγή από παράκτια πάρκα μόνο, θα είναι τουλάχιστον δύο φορές μεγαλύτερη από ότι είναι η σημερινή παραγωγή, από το σύνολο των χερσαίων ΑΠΕ. Ήλιος και αέρας μαζί.
«Μα», θα μου πει ο Πρωθυπουργός, «αυτά απαιτούν μεγάλες επενδύσεις».
«Δεν μπορούμε να τις δώσουμε σε Δήμους, Επιμελητήρια, Συνεταιρισμούς και Ενεργειακές Κοινότητες»
Προφανώς. Αλλά μπορείτε να τις ανταλλάξετε.
Αν είστε διατεθειμένοι, να πάρετε μικρότερο τίμημα για τις άδειες που θα δώσετε. Αν είστε ανοιχτοί σε μια τέτοια συζήτηση, είναι εύκολο να βρούμε το «πώς».
Αλλά, η βασική ιδέα είναι ότι θα πάρετε 20% μικρότερο τίμημα για να το ανταλλάξετε με δικαιώματα σε χερσαίες εγκαταστάσεις. Αυτές, θα τις δώσετε εκεί που θα πιάσουν τόπο. Σε συλλογικότητες που μπορούν να περάσουν στις Ελληνίδες και Έλληνες, που το χρειάζονται, χαμηλότερες τιμές.
Δηλαδή, εκεί που μπορεί να μειωθεί δραστικά το κόστος της ενέργειας, τόσο για κατανάλωση όσο και για ανταγωνιστική παραγωγή των ενεργοβόρων μικρομεσαίων και αγροτών.
Αυτό, φυσικά, προϋποθέτει να θέλετε. Και προϋποθέτει να βάλετε την Ελληνίδα και τον Έλληνα στο επίκεντρο της ενεργειακής σας πολιτικής.
Αν είστε έτοιμοι, εμείς εδώ είμαστε να συζητήσουμε το «πώς»».
